حدود کلی معرفت بشری از دیدگاه ابن نسینا

محورهای موضوعی : فلسفه

محمد علی اخگر ¹ , سید صدر الدین طاهری ²

1 - ندارد
2 - ندارد

تاریخ دریافت : 1390/07/16 تاریخ پذیرش : 1391/02/25 تاریخ انتشار : 1391/01/01

کلید واژه: معرفت شناسی, حدود معرفت, ابن سینا, ذات و حقیقت, خدا, معاد جسمانی,

چکیده مقاله :

از جمله مباحث مهم نظریه های معرفت مسأله ی حدود کلی معرفت بشری است. در مسأله ی حدودمعرفت بشری ما با تعیین حدود و مرزهای کلی معرفت بشری مواجه هستیم. اکثر فیلسوفان معرفتبشر را محدود دانسته و حدود و مرزهای گوناگونی برای معرفت بشری قائل شده اند. ابن سینا نیزمعرفت بشر را محدود شمرده و برخی از امور را از قلمرو ادراکی انسان خارج دانسته است. شیخ ازیک سو معرفت را ممکن دانسته و لذا با شکاکیت مطلق به مقابله پرداخته و از سوی دیگر اینمعرفت را محدود به حدود گوناگون دانسته و به تقابل با جزم گرایی مطلق م یپردازد. او حدودگوناگونی از قبیل محدودیت انسان در شناخت ذات اشیاء، محدودیت انسان در درک خدا، محدودیتانسان در درک معاد، محدودیت معرفتی ناشی از همراهی با ماده و جسم و ... برای معرفت بشری درنظر م یگیرد. او استدلال های مختلفی برای اثبات این محدودیت ها آورده و بح ثهای جالب توجهیدر باب این محدودی تها دارد. بررسی این محدودیت ها به لحاظ شناخت دیدگاه کلی اب نسینا نسبتبه معرفت بشری دارای اهمیت فراوان بوده و کمک شایانی در فهم هر چه بهتر فلسفه ی او ایفاخواهد کرد.

چکیده انگلیسی:

General limits of knowledge is one of the important discussion inepistemological studies. In the matter of human knowledge, weconfront with determining general limits of this knowledge. Mostphilosophers have regarded human knowledge as a limited one, andconsidered different limits for it. Ibn sina takes limited humanknowledge too and excludes some of the affairs from cognitive realmof human. One the one hand, he accepts possibility of knowledge andtherefore opposed skepticism. On other hand, he restricts thisknowledge to the different limits and hence disagrees with absolutedogmatism. He takes into account different limits for humanknowledge such as human limitation in recognizing the essence ofthings, human limitation in knowing God, human limitation inperceiving resurrection, cognitive limitation resulted fromaccompanying with material and body etc. He presents variousarguments for proving these limitations and interesting discussionsabout these. Studying these limitations due to recognizing Ibn sina’sgeneral viewpoint about human knowledge has been very importantand will grant great assistance in understanding his philosophy.