آموزه های بنیادین عقلانی گرایی انتقادی
محورهای موضوعی : فلسفه
مریم عسگرپورعلی
1
(ندارد)
مجید اکبری
2
(ندارد)
کلید واژه: عقلانی گرایی انتقادی, ابطال, حقیقت, صدق, معرفت, توجیه,
چکیده مقاله :
نمی پذیرد، بلکه اصلاً نیازی به توجیه ندارد. پیروان عقلانی گرایی انتقادی، در رهگذر کسب معرفت،به رویکردی عقلانی تکیه م یکنند و عقلانیت را در گرو تشخیص این نکته م یدانند که معرفت آدمیخطاپذیر و محدود است و هرآینه می تواند بازبینی شود تا خطاهای نهانش، آشکار گردد. بنابراین آنانروش عقلانی را بازبینی نقادانه ی تمامی ایده ها، باورها و سنت ها می دانند و آماده اند تا همه چیز ازجمله دیدگاه های خود را نقد کنند. یادگیری از دیگران و اخذ این روش که ممکن است یکی بر خطاباشد و دیگری بر صواب، و پذیرش این امر که با تلاش م یتوانیم به حقیقت 4 نزدیک تر شویم، ازآموزه های اصلی مکتب عقلانی گرایی انتقادی است. برخلاف عقل گرایان سنتی که عقلانیت را درپذیرش نظریه های اثبات شده می دانند، نزد عقلانی گرایان انتقادی عقلانیت در نقد نظری ههای علمیاست. نگاه آنان به علم و نظریه های علمی، نسبت به پیروان مکاتب دیگر بسیار متفاوت است؛نظریه های علمی از منظر عقلان یگرایان نقاد، حد سهایی هستند که در رویارویی با مسائل و برایتبیین پدیدار ها مطرح م یشوند. این حد سهای توجیه ناپذیر، در بهترین وضعیت، تنها می توانند ازشرِ ابطال در امان بمانند. رسالت عقلانی گرای انتقادی جایگزینی روش های نقادانه با رو شهایتوجیه گراست؛ با این ایده که ایستادگی نظریه در برابر نقادی، تنها بیانگر تبرئه ی موقت نظریه استو از اثبات قطعی یا حتی محتمل بودن آن، حکایتی نمی کند.
In history of ideas, although traditional rationalists used reason andreasoning to justify any claim (hypothesis, theory, and…), Popper andhis pupils, as critical rationalists, emphasis on falsifying any. Criticalrationalists believe that human knowledge is fallible; and thisknowledge not only can’t fulfill any justification, but also need to noone. For human knowledge is fallible and confined, critical rationalistsrelay on rationality to the extent that it help us to detect our errors andfailures. According to critical rationalists, critical method is merely tocriticize all of ideas, beliefs, and etc. unstoppably in order to reveal theprobable, tacit faults. Scientific theories, in their view, are daringconjectures which come from encountering with problems; theseconjectures are not justifiable and must be falsifiable (and thereforerefutable) through severe test. The refutation to old theory is theparamount process of scientific discovery. If any new theory survivemore of such refutations, it would have a higher verisimilitude andtherefore, critical rationalists suggest that it is closer to truth. So criticalrationalists have exposed some innovations in philosophy of science,but there are a few critiques which they are (or should be) going to dealwith.