بررسی و مطالعه محوطه‌های پیش از تاریخ شهرستان فسا
محورهای موضوعی : باستانشناسی پیش از تاریخمجید منصوری 1 , احمدعلی اسدی 2
1 - دانشجوی دکتری باستانشناسی، گروه باستانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2 - گروه باستانشناسی، دانشگاه هنر شیراز، شیراز، ایران.
کلید واژه: بررسی, پیش از تاریخ استان فارس, پیش از تاریخ ناحیه فسا, شرق فارس, گاهنگاری مقایسه‌ای,
چکیده مقاله :
شهرستان فسا، در شرق مرکزی استان فارس قرار گرفته است. این شهرستان ابتدا توسط استاین در سال ۱۹۳۴ و سپس در سال ۷۲-۱۹۷۱ بوسیلۀ دومیروشیجی بررسی شد. فسا بار دیگر در سال ۱۳۸۸ توسط یک تیم ایرانی بررسی شد که در پژوهش حاضر، ۳۰ محوطۀ پیش از تاریخی که از این بررسی بدست آمده، مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به مجموعه های سطحی، پیش از تاریخ منطقه به دوره های مختلف تقسیم شده و هر دوره به طور جداگانه بررسی شده و در نهایت یک گاهنگاری مقایسه ای برای پیش از تاریخ منطقه ارائه شده است. در ناحیۀ فسا هیچ‌گونه محوطۀ نوسنگی بدون سفال تا کنون شناسایی نشده، ولی محوطه های نوسنگی باسفال، یک فرهنگ بومی را در منطقه نشان می دهند. در دورۀ باکون افزایش شدیدی در شمار محوطه بوجود آمد و بخش های مختلفی از دشت توسط ساکنین این دوره اشغال شد. در این دوره ارتباط شرق فارس با دیگر حوزه های فرهنگی از جمله حوضۀ رود کر آغاز شد و تا شکل گیری فرهنگ های محلی ادامه یافت. به دلیل کمبود داده های سطحی، دوره های فرا ـ باکونی در این منطقه زیاد مشخص نیست، ولی به نظر می رسد چندین فرهنگ بومی با مشخصۀ سفال قرمز ساده و منقوش تا دورۀ کفتری وجود داشته تا این‌که فرهنگ کفتری جایگزین آن می شود.
Fasa is located in central east of Fars province, Iran. The first extensive archaeological survey in Fasa, carried out by Aurel Stein in 1934. Nevertheless, a more intensive archaeological survey, directed by Miroschedji was conducted in Fasa and Darab in 1971-72. Finally, an Iranian mission directed by Ali Asadi resurveyed Fasa in 2009, which prehistoric sites of this survey will be introduce and discuss in this paper. Base on the surface collections, the prehistoric of Fasa has been divided in several periods and has also been suggested a relative chronology for prehistoric of this region. No ceramic Neolithic sites were found in this survey, but ceramic Neolithic sites indicate a local culture in the Fasa. There was a dramatic increase in the number of the Bakun sites, which most part of the region were occupied by the Bakun occupants. Post-Bakunian sherds material were limited, so characteristics of these cultures are not clear yet. It appears that, there have been some local cultures in the Fasa after the Bakun period.
_||_