فرایند اخلاقی شدن جامعه از نگاه سعدی
محورهای موضوعی : شاهنامه
کلید واژه: آسیب شناسی, سعدی, اخلاق گریزی,
چکیده مقاله :
سیره و روش بزرگان دین از جمله پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) نشان می‌دهد که علاوه بر تثبیت اندیشة توحیدی، سوق مردم به سمت صفات پسندیدۀ اخلاقی نیز همواره مد نظر آنان بوده است؛ به گونه ای که در باور ایشان، اخلاق به همراه باور توحیدی، دو رکن عمدة جامعة ایمانی به حساب می‌آید. اما به نظر می‌رسد پس از آنان، جامعة دینی از مسألة اخلاق غافل ماند. به همین دلیل، برخی از تربیت یافتگان تمدن اسلامی با آگاهی از این امر و با عنایت به فرجام ناخوشایند بی توجهی به ارزش‌های اخلاقی، در آثار خویش به تبیین عوامل تأثیرگذار بر رشد اخلاق پرداختند تا شاید بار دیگر، این رکن مغفول ماندة جامعة ایمانی احیا شود. در این پژوهش، به بررسی این عوامل تأثیرگذار با تکیه بر آرا و اندیشه های شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی پرداخته می‌شود. از دیدگاه وی، عواملی چون نگرش حداکثری به اخلاقی شدن فرد، تعمیق فرهنگ باید و نباید بر اخلاق، مصلحت اندیشی و منفعت طلبی و اخلاق گویان بی اخلاق، در نابودی ارزش‌های اخلاقی تأثیرگذار است.
Sirah and methods of religious elders including the great Prophet and infallible Imams indicate that in addition the establishment of monotheistic thought , they lead people to praiseworthy ethical characteristics. Therefore, they believe that ethics and monotheistic belief were considered to be two major bases in the faith community. However, it seems that Islamic community after neglecting ethical issues, some educated scholars of Islamic culture tried to focus on ethical values once again in order that this basis revived. In this study, Sheikh Mosleheddin Saadi Shirazi’s ideas and comments concerning ethical issues have been examined.According to him, such factors as the maximum attitudes to changing a person to ethical character, deepening the culture of doing and not doing, expediency and profit-seeking and ethical advocators who don’t have ethics play major roles in destruction of ethical values.