بازتاب برخی اندرزها و اندیشه های پیشینیان در منظومة برزونامۀ کهن
محورهای موضوعی : شاهنامه
سجاد رحمتیان
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران)
عصمت خوئینی
2
(استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران)
عفت نقابی
3
(دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران)
عسگر عسگری حسنکلو
4
(استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران)
کلید واژه: اندرز, شاهنامة فردوسی, برزونامه, پند, مأخذ اندرزها,
چکیده مقاله :
برزونامه اثری حماسی است که شمس الدین محمد کوسج در قرن هشتم هجری، آن را به تقلید از شاهنامۀ فردوسی و در ادامۀ آن سرود. این منظومه به سرگذشت برزو، پسر سهراب و شرح دلاوری ها و پهلوانی های وی می پردازد. در این پژوهش ـ که به برزونامه اختصاص دارد ـ کوشیده شده است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای نشان داده شود که سرایندۀ برزونامه، علاوه بر تقلید شیوه و سبک فردوسی در حماسه سرایی، از برخی ریزه کاری های او تقلید کرده است؛ از آن جمله آوردن و نقل اندرز و پند در لابه لای مطالب مختلف است. از مهم ترین یافته های این پژوهش نیز می توان به تأثیرپذیری فراوان و توجه برانگیز برزونامه از اندرزها و پندهای شاهنامه، به ویژه بسامد بالای مضامینی مانند چگونگی رسم و آیین چرخ و اندرزهای مرتبط با آن اشاره کرد؛ اندرزهایی که خود تاحدّ بسیاری تحت تأثیر اندیشه های کهن و اندرزهای متون پهلوی قرار دارد؛ البته گاهی تأثیر اندرزهای شاعران و نویسندگانی مانند نظامی و عنصرالمعالی کیکاوس نیز دیده می شود.
Borzunāmeh is an epic work composed in the eighth century AH by Shams al-din Mohammad kawsaj, in imitation of and as the continuation of ferdowsi's Shāhnāmeh. This poetic collection deals with the story of Borzu, Suhrab's son, and describing his heroism and bravery. An attempt has been made in the present study to show by descriptive method and library studies that Borzunāmeh's poet imitated not only Ferdowsi's method and style in epic poetry, but also some of his details such as using and quoting advice in his poetic work. One of the most significant finding of this research is the remarkable influence of the advice of Shāhnāmeh on Borzunāmeh especially in using highly frequent themes such as pointing out the way and manner of life and its related advice; a case that is greatly influenced by the ancient advice and ideas of Pahlavi texts. However, in some cases, the influences of advice of the poets and writers such as Nezami and the Onsor al-ma'ali kikavous can also be seen.
_||_