مرجع‌شناسی اینترنتی در حوزة مطالعات ادبی
محورهای موضوعی : شاهنامه
کلید واژه: اینترنت, وبلاگ, مرجع‌شناسی, کتابخانة مجازی, تحقیقات ادبی,
چکیده مقاله :
تحوّل در فنّاوری اطلاعات و گسترش جهش‌وار اینترنت در دهة اخیر یکی از حوادث مهم تاریخ بشری به شمار می‌رود که همة جنبه‌های زندگی اجتماعی انسان‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. این پدیده امکانات متنوّعی را در اختیار عموم دانشمندان؛ از جمله محققان و ادب‌دوستان قرار داده است؛ به‌طوری که آنان به‌راحتی می‌توانند اطلاعات مورد نیاز خود را از منابع موجود در شبکة جهانی اینترنت دریافت کنند و یا نتیجة مطالعات و تحقیقات خود را در اختیار عموم کاربران قرار دهند. استفادة آسان و ارزان از مراجع و منابع فراوانی که در اینترنت وجود دارد می‌تواند زمینه‌ساز رشد و توسعة کمّی و کیفی تحقیقات ادبی در ایران شود؛ از این رو آشنایی با این منابع و کسب مهارت‌های لازم برای استفادة از آنها در پژوهش‌های ادبی امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف از این نوشتار نشان دادن گستردگی و تنوّع زیاد منابع اینترنتی در مقایسه با منابع چاپی و تأکید بر لزوم توجّه ویژه به این نوع از منابع است. در این مقاله ضمن بیان مزیت‌های منابع اینترنتی، گونه‌های مختلف آن در حوزة مطالعات ادبی معرفی می‌شود؛ موانع استفادة پژوهشگران ادبی در ایران از این پایگاه‌ها بررسی و نمونه‌هایی از مهم‌ترین پایگاه‌های مرتبط با تحقیقات ادبی معرفی می‌شود.
In the recent decades, changes in IT and great leaps forward in the field of internet are important events in human history. They affect all social aspects of human beings. They both provide a wide variety of facilities for all scholors specially those who are working in the field of literature. They are able to access to all sort of information in the internet easily. In this way, they present their findings to all users of the internet. Easy and cheap use of various references and sources in internet laying the ground works for quality and development in the area of literary researches in Iran. Therefore, familiarity with these references and acquiring skills for using them is unavoidable. The purpose of this paper is to show the extent and variations in internet resources in comparison with the printed ones and drawing attention to them as well. Therefore, this article enumerates the advantages of internet resources as well as presenting different sort of them in the field of literary researches. There are also obstacles for Iranian students who use them which all have been introduced plus some important databases.
1- اصنافی، امیررضا و علی حمیدی، «نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعة آموزش و دانش با تأکید بر نقش کتابخانه‌های مجازی» سایت پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران به نشانی www.irandoc.ac.ir.
2- امید، محمود .(1380). «استفادة کاربردی از فناوری اینترنت به عنوان ابزار تحقیق»، کتابداری، دفتر 37، ص 67-83.
3- جکسن، مایلزم .(1373). «آیندة کتاب در عصر الکترونیک»، ترجمة نعمت‌الله جهانفرد، فصلنامة کتاب، پاییز و زمستان، ص 92-97.
4- حسینی، میرهـادی .(1380). «ادبیات و شعر در اینترنت»، کتـاب مـاه ادبیـات و فلسفه، شمـاره‌هـای 43 تا 46 .
5- حیدری، بهروز .(1383). «نشر الکترونیکی: مزایا و معایب»، فصلنامة اطلاع‌رسانی، دورة 19، شماره3 و4، بهار و تابستان، ص 51-60.
6- دیلمقـانی، میتـرا، «دانشگـاه‌هـای مجـازی: چالش‌هـا و ضرورت‌هـا» ، پایگـاه اینتــرنتی اندیشه بــه نــشانی www.bashgah.net .
7- رضی، احمد .(1386). «منابع الکترونیکی فرصتی تازه در پژوهش‌های ادبی»، ادب‌پژوهی، شماره 1، ص 7 و8.
8- ----------- .(1385). آموزش زبان فارسی بــه غیرفـارسی‌زبانان از طــریقe-learning»، مجموعه مقالات همایش یادگیری الکترونیکی، دانشگاه زنجان، ص 20-29.
9- شبکه اطلاع‌رسانی نور .(1383). کاوش در اینترنت، قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری 10- کاردان نشاطی، سید محمّد .(1382). کتابخانه‌های دیجیتالی، تهران: چاپار.
علوم‌اسلامی.
_||_