بررسی رابطهی فرهنگشناسی وزارت با اوج و فرود متون ادبی با تکیه برحکایتی از مثنوی
محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی
ملوک محمودی
1
(دانش آموخته ی مقطع کارشناسی ارشد ادبیات فارسی پیام نور، تهران مرکز واحد استان البرز)
مجید سرمدی
2
(عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، تهران مرکز واحد استان البرز)
کلید واژه: مثنوی, مولوی, وزرا, گسترش زبان, وزیر,
چکیده مقاله :
بین پاره ای از متون ادبی و سیاست پیوندی وجود دارد که انکارناپذیر است. این دو بر هم تأثیر و تأثر دارند. نفوذ کلام میتواند خربندهای را دگرگون کرده، چنان همّتی به او بخشد که به حکومت برسد؛ سیاست هم میتواند با بیتوجّهی به هویّت ملّی قوم خود و شیفتگی در برابر قومی دیگر، زبان نیاکانش را در وادی خاموشان مدفون سازد و یا در گسترش آن بکوشد. گاه در برشهایی از زمان این مهم، نقش پررنگتری دارد. این دوگونه حالت در زمان محمود غزنوی رخ میدهد که بازتاب نهاد وزارت است. در مقاطع مختلف وزرا با راهکارهای گوناگون از جمله تشویق علما و شاعران، تأسیس کتابخانه و مراکز علمی- فرهنگی به گسترش زبان کمک میکردند. بدینمنظور صلهبخشی به شاعران رسمی متداول بود که هم آوازهطلبی خود را سیراب میکردند و هم به ادبیات رونق میبخشیدند. پوستهی ظاهری یکی از حکایات مثنوی برخورد متفاوت دو وزیر با شاعران است. در این پژوهش سعی میشود ضمن تحلیل حکایت مثنوی به بخشی از بازتاب عملکرد وزرا در فرهنگ و زبان فارسی پرداخته‌شود.