بررسی اثر سولفات روی بر برخی شاخص های کیفی و غلظت روی دانه برنج رقم شیرودی

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

سید حسام‏الدین حسین‏زاده ¹ , عبدالمجید مهدوی دامغانی ² , بابک دلخوش ³ , سلمان دستان ⁴

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت، تهران، ایران
2 - گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت، تهران، ایران.
4 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه کشاورزی، مازندران، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/08/20 تاریخ پذیرش : 1394/08/20 تاریخ انتشار : 1393/02/01

کلید واژه: روی, برنج, آمیلوز, قوام ژل, محلول‌پاشی,

چکیده مقاله :

محلول پاشی یکی از بهترین راه های غنی کردن دانه برنج می‌باشد و افزایش غلظت روی در دانه برنج و بهبود ویژگی های کیفی این گیاه یکی از مهم ترین اهداف تولید برنج برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار می باشد. این آزمایش در سال 1389 در ایستگاه تحقیقات برنج تنکابن با 5 تیمار صفر، 2، 4، 6 و 8 در هزار محلول پاشی کلات سولفات روی با چهار تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. محلول پاشی در مراحل (یک ماه پس از انتقال نشاء به مزرعه اصلی، پس از گلدهی و شیری شدن دانه) انجام شد. نتایج نشان داد محلول پاشی سولفات روی تاثیر معنی داری بر آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی شدن و غنی شدن دانه در سطح 5% بر قوام ژل در سطح 1% داشت. مهم ترین نقش روی، تبدیل گلوکز و ساکاروز به نشاسه می‌باشد که موجب تاثیر بر فاکتورهای کیفی می شود که بر آمیلوز، قوام ژل و درجه حرارت ژلاتینی شدن اثر می‌گذارد.

چکیده انگلیسی:

        Foliar spray one of the best method to rice grain enrichment and Zn deficiency in daily diet resulted many problem and disorders. In order a experimental was carried out with purpose study effect of  different amount zinc sulfate fertilizer on three important quality factor include amylase, temperature of gelatination, gel consistency  and grain Zn concentration on Shiroudi cultivar in 2010 at tonekabon rice research station with 5 treatment zero, 2,4,6 and 8 per thousand spray zinc sulphate on randomized complete block design with four replications. Sprayed in three stages one month after transplanting seedling to the main field after flowering and milky stage were performed. The result showed zinc sulphate foliar spray significantly influence on AC, GT and Zn grain enrichment (p                         0.05) and GC (p 0.01). Results of this experiment showed Zn can conversion glucose and sucrose to starch and affected on grain qualitative factors thus direct and indirect­ affect on GC and GT.

منابع و مأخذ:

 

1- ولی‌نژاد، م. 1380. تعیین حد بحرانی پتاسیم و روی در برخی از شالیزارهای استان مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، 105 صفحه.

2- Anonymous. 2008. Nutritional Disorders and Nutrient Management in Rice. Inter. Rice Res. Ins. Manila, Philippines.

3- Anonymous. 1998. Official Methods of Analysis of the AOAC International, 16^th ed., supplement 1998. AOAC International, Washington, D.C., pp. 25–28

4- Bemiller, J. N. 2007. Carbohydrate chemistry for food scientists, 2^nd ed. AACC International: St. Paul, MN. Pp. 389

5- Bertoft, E. 2004. Analyzing starch structure. In: Starch in food: Structure, function and applications, A.-C. Eliasson (Ed.), Wood head Publishing Ltd. And CRC Press LLC: Boca Raton, Fl. Pp. 57-96.

6- Cagampang, G. B. 1973. Age consistency test for eating quality of rice. Journal Sci. Food Agric. 24(12):1589-94.

7- Cakmak, I. 2000. Role of zinc in protecting plant cells from reactive oxygen species. New Phytol 146:185–205

8- Cakmak, I. 2008. Enrichment of cereal grains with zinc Agronomic or genetic bio fortification. Plant and Soil 302: 1-17

9- Chen, H. T. C. Chen, Siebenmorgen and Griffin, K, 1998. Quality characteristics of long-grain rice milled in two commercial systems, Cereal Chemistry 75 (1998), pp. 560–565

10- Ekiz H., S. A. Barci, A.S. Kiral, S. Eker I. Gultekin, Alkan, A. and Cakmak, I. 1998. Effects of Zinc fertilization and irrigation on grain yield and zinc concentration of various cereals grown in zinc-deficient calcareous soils. Journal of Plant Nutrition, 21, 2245–2256.

11- Fageria, N. K. 2001. Screening method of lowland rice genotypes for zinc uptake efficiency. Scientia Agricola 58, 623-626.

12-Fageria, N. K., V.C. Baligar, and Clark, R. B. 2002. Micronutrients in crop production. Advances in Agronomy.77:185-268.

13- Gao, XP., C.Q. Zou, F.S. Zhang, S.E.A. Vander Zee, and Hoffland, E. 2005. Tolerance influenced by sources and times of zinc application. Indian Journal of Agricultural IRRI, Philippines, PPI, U.S.A., and PPIC,

14- Hossain, M., and Fischer, K. S. 2003. Rice Research for food security and sustainable agricultural development in Asia: Achievement and future challenge. Geo Journal. 35:186-289.

15- Itani, T., M. Tamaki, E. Arai, and Horino, T. 2002. Distribution of mylase, nitrogen, and minerals in rice kernels with various characters, Journal of Agricultural and Food Chemistry. 50: 5326-5332.

16- Jiang, W., P.C. Struik, L.N. Jin, H. Van Keulen, M. Zhao, and Stomph, T. J. 2008. Uptake and distribution of root-applied or foliar-applied 65Zn after flowering in aerobic rice. Annals of Applied Biology 150, 383-391

17- Juliano, B. O. 1985. Criteria and tests for rice grain qualities. In: Rice chemistry and technology, B.O. Juliano (Ed.). American Association of Cereal Chemists, St. Paul, MN. Pp. 443-524

18- Juliano, B. O. and Villareal, C. P. 1993. Grain Quality Evaluation of World Rice. International Rice Research Institute, Manila Philippines.205 pp.

19- Juliano, B.O. 1981. Simplified assay for milled-rice amylase. Cereal Sci. Today. 16: 334-360.

20- Ma, G., Y. Jin, J. Piao, F. Kok, G. Bonnema and Jacobsen, E. 2005. Phytate, calcium, iron and zinc contents and their molar ratios in food commonly consumed in China, Journal of Agricultural and Food Chemistry. 53: 10285-10290

21- Mahmood, T., Turner, M. A. and Stoddard, F. . 2007. Comparison of methods for colorimetric mylase determination in cereal grains. Starch. 59: 357-365.

22- Marchner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. 2^nd edition. Academic press. 890 p.

23- Maurice, T. J. and Juliano, B. O. 1986. Thermal characterization of rice starches: A polymeric approach to phase transitions of granular starch. Journal of Agricultural and Food Chemistry

24- Puri, R. P. and Siddiq, E. A. 1980. Inheritance of gelatinization temperature rice. Indian J. Genet. 40: 450-455