تاثیر کاربرد اسید سالیسیلیک، سلنیوم و برخی ریز مغذی ها بر عملکرد و صفات زراعی گندم لاین 7814 Cتحت شرایط کم آبیاری
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیالهام داود زاده 1 , نورعلی ساجدی 2 , حمید مدنی 3 , داوود حبیبی 4
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی اراک
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران.
4 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، کرج، ایران
کلید واژه: تنش خشکی, آبیاری, گندم, اسید سالیسیلیک, سلنیوم, ریز مغذی ها,
چکیده مقاله :
کم آبی یکی از عوامل محدود کننده عملکرد گندم محسوب می شود. به منظور بررسی اثر کم آبیاری و عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو بر برخی صفات زراعی لاین امید بخش گندم 7814 C آزمایشی به صورت کرت خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 89- 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آبیاری در دو سطح شاهد و قطع آبیاری در مرحله ظهور خوشه و مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو در شش سطح شامل شاهد، اسید سالیسیلیک، سلنیوم، کود میکرو، سلنیوم با اسید سالیسیلیک و سلنیوم با اسید سالیسیلیک با کود میکرو بودند. نتایج حاصله نشان داد کم آبی موجب کاهش ارزش عددی صفات زراعی و عملکرد شد. ارتفاع گیاه با مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو کاهش یافت اما صفات وزن خوشه، تعداد سنبله در واحد سطح، زیست توده، شاخص برداشت و عملکرد افزایش یافتند. در شرایط آبیاری کامل با مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو، عملکرد دانه 8 % و در شرایط قطع آبیاری عملکرد دانه 5 % نسبت به شاهد افزایش نشان داد.
Water deficit is one of the most factors limiting of yield in wheat. In order to effects of irrigation deficit and factors of drought stress modulate on some agronomic of line C7814 ,the experimental was conducted in a strip plot arrangement based on randomized complete block design with three replications in research field Islamic Azad University of Arak in 2009-2010 cropping seasons. Experimental factors were including of irrigation at two levels: control and cut irrigation at spike emergency and factors of drought stress modulate in five levels: control, salicylic acid, selenium, micro elements, salicylic acid and selenium, salicylic acid and selenium and micro elements. The results showed that irrigation deficit decreased agronomic traits and grain yield. Application of factors of drought stress modulates decreased the height of plant, but traits of weight of spike, number of spike per area, biological yield, harvest index and grain yield were increased. Interaction effects of treatment showed that application of factors drought stress modulates increased grain yield by 8% and 5 % in full irrigation and cut irrigation at spike emergency as compared with control, respectively.
1- دهقانیان، م. و مدندوست، م.1387. تاثیر کلات روی بر مقاومت به خشکی گندم. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره چهل و پنجم، صفحه401- 393.
2-رحیمی زاده، ع.، مدنی، ح. و حبیبی، د. 1386. اثر عناصر کم مصرف آهن، روی، مس، منگنز و بُر در مقاومت به تنش خشکی آفتابگردان. مجموعه مقالات دهمین کنگره علوم خاک ایران، کرج.
3-صمیمی،س.،جلال، ص.، شکاری، ف. وسلیمانی،ک.1386. قابلیت استفاده از صفات فیزیولوژیک به عنوان شاخص ارزیابی مقاومت به خشکی در گندم. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد چهاردهم، شماره پنجم صفحه 352-360.
4- عیوضی، ع. ر.، عبداللهی، ش.، حسینی سالکده، س. ق.، مجیدی هروان، ا. و محمدی، س. ا. 1384. بررسی تنش خشکی و شوری بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک در ارقام جو. نهال و بذر 456-441.
5- ناصری، ب. 1378. بررسی تاثیر کاربرد کود های فسفره و روی بر عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم در منطقه سیستان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
6-Alphredo, A., Alves, C. and Tim, L. 2000. Response of cassava to water deficit: Leaf area growthand Abscisic Acid. Crop Sci. 40: 131-137
7-Arfan, M., Athar, H. R. and Ashraf, M. 2007. Does exogenous application ofsalicylic acid through the rooting medium modulate growth and photosynthetic capacity in two differently adapted spring wheat cultivars under salt stress? J Plant Physiol 6(4):685–694.
8- Borsani, 0.,Valpuesta, V. and aiid ltotella, M. A. 2001. Evidence for a role of salicylic acid in the oxidative damage generated, by NaCl and osmotic stress in Arabidopsis seedlings. Plant Physiol. 126:1024-1030.
9-Cheong, Y. H., Kim, K. N., Pandey, G. K., Gupta, R., Grant, J. J. and Luan, S. 2003. CBL, a calcium sensor that differentially regulates salt, drought, and cold responses in Arabidopsis. The Plant Cell. 15:1833-1845.
10-Cramer, C. R. and nowark, R. S. 1992. Supplemental manganese improves the relative growth, net assimilation and photosyn thetic rates of salt – stressed barley, pgysiologia planterum, 84: 600-605
11- Ghasemi-Fasaei1, R. and Ronaghi, A. 2008. Interaction of iron with copper, zinc, and manganese in wheat as affected by iron and manganese in a calcareous soil.Journal of Plant Nutrition, 31: 839–848.
12- Graham, H. L., Lewis, J., Lormer, M. F. and Holloway, R. E. 2004. High-Selenium wheat: agronomic biofortification strategies to prove human nutrition. Food Agriculture and Environment Vol.2 (1): 171-178.
13-Hayat, Q., Hayat, S., Irfan, M. and Ahmad, A. 2010. Effect of exogenoussalicylic acid under changing environment: a review. EnvironExp Bot 68(1):14–25
14-Jha, A. N. and Chaendel, A. S.1987. Response of soybean to zinc application. Indian Journal of Agronomy. 32:354-358.
15-Katerji, N., J. W. Hoorn, A. Hamdy, and Mastrorilli , M. 2004. Comparison of corn yield response to plant water stress caused by salinity and by drought. Agri. Water. Management. 65:95-101
16- Kong, L., Wang, M. and Bi, D. 2005. Selenium modulates the activities of antioxidant enzymes, osmotic homeostasis and promotes the growth of sorrel seedlings under salt stress. Plant Growth Regulation 45: 155- 163.
17-Kuznetsov, V., Kidin, V. P. and Vladimir, V. 2004. Protective effect of selenium on wheat plant under drought stress. Abstract of articles Symposium ofPlant Biology 2004 - Lake Buena
18- Praxedes, S. C., Damatto, F. M., Loureiro, M. E., Ferrao, M. A. G. and Cordeiro, A. T. 2006. Effects of long term soil drought on photosynthesis and carbohydrate metabolism in mature robusta coffee leaves. Environmental and Exp. Botany. 56:263- 273.
19-Shakirova, F. M. and Bezrukova, M. V. 2003. Induction of wheat resistance against environmental salinization by salicylic acid. Biology Bulletin, 24, 109-112.
20- Turakainen, M. 2007. Selenium and its effects on growth, yield and tuber quality in potato. Crop Science . No 30.
21-Xiong. L., Schumaker, K. S. and Zhn, J. K. 2002. Cell signaling during cold, drought, and salt stress. The plant Cell. 14:165-183.
22-Zhang, B. F., Li, M., Huong, G., Cheng, Z. Y. and Zhang, Y. 2006. Yield perfprmance offspring wheat improved by regulated deficit irrigation in an arid area. Agri. Water. Management. 79:28-42