اثرات تراکم بوته و مقادیر مختلف کود نیتروژن به صورت سرک بر عملکرد سیب زمینی در منطقه دماوند

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

آرش روزبهانی ¹ , محمد مهدی میرزایی ²

1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

تاریخ دریافت : 1394/09/20 تاریخ پذیرش : 1394/09/20 تاریخ انتشار : 1385/08/01

کلید واژه: عملکرد, سیب زمینی, اجزای عملکرد, تراکم بوته, کود نیتروژنه,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثرات توام تراکم بوته و مقادیر مختلف کود نیتروژن به صورت سرک بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی،‌ آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1383 در منطقه دماوند انجام شد. در این آزمایش سه تراکم 97/7، 29/5 و 32/3 بوته در مترمربع و چهار سطح کود نیتروژنه صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار به ترتیب به عنوان سطوح کرت های اصلی و فرعی انتخاب شدند. پس از برداشت محصول سیب زمینی صفاتی مانند تعداد غده در بوته، متوسط وزن غده، عملکرد غدهو درصد ماده خشک شده اندازه گیری و نتایج به دست آمده تجزیه واریانس گردید. نتایج نشان داد که اثر تراکم و کود نیتروژنه بر کلیه صفات از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. در تراکم 29/5 بوته در مترمربع و کود نیتروژنه 200 و 300 کیلوگرم در هکتاردر اغلب صفات نسبت به سایر تیمارها برتر بودند همچنین بین تیمار کود نیتروژنه 200 و 300 کیلوگرم در هکتار برای اغلب صفات تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد. همچنین اثر متقابل تراکم بوته و کود نیتروژنه برای تمامی صفات از نظر آماری معنی دار بود.

چکیده انگلیسی:

This study was carried out in 2004 in Damavand region to evaluate the effect of plant density and nitrogen fertilizer amounts as top dressing on yield and yield components of potato (Agria cultivar) on a split plot design of the study comprised of  randomized complete blocks design with four replications. In this experiment, plant densities (7.97, 5.29 and 3.32 plant /m) and nitrogen fertilizer amounts (0, 100, 200 and 300 kg urea/ha) were levels of main plot and sub plot respectively. Characteristics such as number of tuber per plant, average tuber weight, weight of tubers per plant, tuber yield (t/ha) and dry matter percentage after harvesting were recorded and statistically analyzed. The results showed that there were significant differences between plant densities and nitrogen fertilizer levels for all traits(Duncan 1%). Means comparison showed that density of 5.29 plants per square meter and fertilizer levels (200 and 300 kg urea/ ha) from the point of view of all traits were superior to the others. Also interaction effects of plant density and nitrogen fertilizer statistically were significant for all characteristics.

منابع و مأخذ:

1- اداره کل آمار و اطلاعات(1382) آمار نامه کشاورزی سال زراعی80-1379. معاون برنامه ریزی و بودجه وزرات کشاورزی. تهران، ایران.

2- بهتاش، ف. (1374) بررسی اثر کودهای شیمیایی نیتروژنه در تجمع نیترات در اندام های قابل مصرف کلم پیچ و کرفس.  پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس. تهران، ایران.

3- دانشی،ن. (1380) بررسی و تعیین نیاز غذایی سیب زمینی به نیتروژن و فسفر در رقم مدرن. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. 

4- عباسی، الف. (1380) بررسی و تعیین مناسب ترین مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن به صورت سرک در سیب زمینی رقم آئولا. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران.

5- خواجه پور، م. (1370) تولید نباتات صنعتی. انتشارت جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

6- خواجه پور، م.، رئیسی، ف. و جلالیان، الف. (1368) اثرات کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر غلظت این عناصر در دمبرگ و غده های سیب زمینی. تحقیقات کشاورزی ایران. ج 8. شماره 2، ‌شیراز، ایران.

7- رضایی، ع. و سلطانی، الف. (1375) زراعت سیب زمینی(ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. مشهد، ایران.

8- سرمدنیا، غ. و کوچکی، ع. (1372) فیزیولوژی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. مشهد، ایران.

9- ثمری، ‌ح. (1380) بررسی اثرات و اندازه غده های بذری توام با تراکم بوته در عملکرد سیب زمینی بر روی ارقام دراگا و دیامانت. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران.

10- لامعی هروانی، ج. و سلیمانی، ک. (1375) برسی اثرات تراکم بوته و اندازه غده در میزان محصول ارقام آئولا، دراگا و مورن. مرکز تحقیقات کشاورزی زنجان.

11- عزیزی، م. (1371) عوامل موثر بر تجمع نیترات در گیاهان. مجله زیتون شماره 112، ص39-38، ‌تهران، ایران.

12- عمادی، س. م. الف. (1379) کاربرد بذر حقیقی سیب زمینی در کشور موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. بخش تحقیقات صیفی و سبزی. کرج، ایران.

13- فتحی، ق. (1378) رشد و تغذیه گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. مشهد، ایران.

14- ملکوتی، م. ج. (1374) چگونگی استفاده از کودهای شیمیایی و آلی در افزایش تولید سیب زمینی در ایران . نشریه فنی شماره یک. نشر آموزش کشاورزی. سازمان تات. وزارت کشاورزی. کرج، ایران.

15- ملکوتی، م. ج. و طباطبایی، س. ج. (1376) اثرات مقادیر مختلف اوره و تاثیر متقابل آن با فسفر و پتاس بر عملکرد و تجمع نیترات در سیب زمینی. مجله علمی پژوهشی خاک و آب. موسسه تحقیقات خاک و آب. جلد 11. شماره 1. تهران، ایران.

16- هوشمند، س. (1377) بررسی تاثیر مقادیر نیتروژن و پتاسیم بر ماده خشک غده و اندام هوایی در سیب زمینی، ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران.

17- یزدان دوست همدانی، م. (1378) بررسی اثر مقادیر مختلف نیتروژن بر رشد و عملکرد سیب زمینی. ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران.

18 – Carter, J. N.& Bosma, S. M. (1974) Effect of fertilizer and irrigation on nitrate – nitrogen and total nitrogen of potato tuber. Agron, J., 66:263-266.

19- Hverkort, A. J., Van DeWaart, M. & Bodlaender, K. B. A. (1990) Interrelationships of the number of initial sprouts, stems, stolons and tubers perpotato plant. Potato Res. 33:269-274.

20- Lisinska, Q. & Leszezynski, W. (1989) Potato science and technology Elsevier Applied Science. New York.

21-Men gel, K. & Kirk by E. A. (1987) Principles of plant nutrition. 4^th ed. International Potash Ins. Bern. Switzerland.

22- Sharma, B. D., Sharma,U. C. & Karl, H. N. (1990) Relative growth behavioyr of potato cultivars in Ponjub plains. Vegetable science. 17(1)203-205.