ارزیابی قابلیت زینتی برخی گیاهان جنس Allium با استفاده از دو روش تجزیه مؤلفه‌های اصلی و امتیازدهی به خصوصیات زیباشناختی (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی حوزه آبخیز نوررود)
محورهای موضوعی : گیاهان دارویی ، فلور، تنوع زیستیلیلا درویشی 1 , حسین بارانی 2 , موسی اکبرلو 3 , حسن قلیچ نیا 4
1 - دانشجوی دکتری مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - دانشیار دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان مازندران
4 - دانشیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان مازندران
کلید واژه: گیاهان زینتی, Allium, ویژگیهای مورفولوژیک, ویژگیهای فنولوژیک, مراتع نوررود,
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف ارزیابی قابلیت زینتی گیاهان جنس Allium با استفاده از دوروش تجزیه مؤلفه‌های اصلی و امتیازدهی به خصوصیات زیباشناختی آنها در مراتع ییلاقی حوزه آبخیز نوررود انجام گرفت.بدین منظور که در منطقه معرف رویشگاه هر یک از این گونه‌ها، تعداد 5 تا 10 پایه گیاهی تعیین و در محل علامت‌گذاری شد.سپس کلیه خصوصیات فنولوژیکی و مورفولوژیکی این پایه‌های علامت‌گذاری شده اندازه گیری و ثبت شد.آزمایش بر اساس طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار و 5 تکرار انجام شد. تیمارهاشامل 8 گونه آلیوم بود. برای تعیین قابلیت زینتی گونه‌های موردمطالعه از تجزیه خوشه‌ایی و تجزیه به مولفه‌های اصلی استفاده شدو ویژگیهای مهم از نظر زینتی مانندارتفاع ساقه گلدهنده، قطرگل‌آذین، پهنای بوته،مدت دوام گل برروی بوته ومساحت برگ موردبررسی قرارگرفت.برمبنای دومولفه اول و دوم که 74/93 درصد از تغییرات موجودبین داده‌ها را توجیه نمودند، بای پلات مربوطه رسم گردید.همچنین در روشی دیگر، تصاویری از این گیاهان با استفاده از دوربین عکاسی در زوایایی مختلف ثبت گردیدودر خصوص ارزش زیبایی شناختی آنها از سه گروه مختلف آماری شامل جامعه و افرادبومی، متخصصین درزمینه گل و گیاهان زینتی و اهالی هنر و فضای مجازی پرسشگری به عمل آمد و مجموعاً تعداد 264 پرسشنامه تهیه گردید. ارزیابی قابلیتهای زینتی با استفاده از دوروش مورد مطالعه نشان داد که گونه‌های Allium bodeanum، Allium akaka، Allium elburzensis با قطر گل‌آذین بزرگ و رنگ زیبای بنفش وگونه Allium ampeloprasum بخاطر داشتن ارتفاع زیاد و مدت دوام برگ و گل زیاد، را می‌توان به عنوان گیاهانی با قابلیت زینتی خوب وقابل کاشت دراین مناطق معرفی کرد.
The aim of this study was to evaluate the ornamental ability of Allium plants using two methods of principal component analysis and scoring their aesthetic characteristics in the summer pastures of Nourrood watershed.In order to determine the habitat of each of these species,5 to10 plant bases were determined and marked on the site. Then all phenological and morphological characteristics of these marked bases were measured and recorded.The experiment was performed based on a completely randomized design with8 treatments and 5replications. Treatments included8species of allium.To determinethe ornamental capacity of the studied species, cluster analysis and principal component analysis were used and important characteristics in terms of decoration suchas flowering stem height, inflorescence diameter, plant width,duration of flower on the plant And leaf area was examined.Based on thefirst and second components, which explained93.74%of the differences between the data, the relevant biplot was drawn Also, in another method,images of these plants were recorded using a camera at different angles and regarding their aesthetic value from three different statistical groups,including the community and indigenous people, experts in the fieldof flowers and ornamental plants and people of art and cyberspace.A questionnaire was conducted and a total of 264 questionnaires were prepared. Evaluation of ornamental abilities using the twomethods studied showed that A bodeanum, A akaka, elburzensis species with large inflorescence diameter and beautiful purple color and A ampeloprasum species due to their high height and long leaf and flower duration,Can be introduced as plants with good ornamental ability and can be planted in these areas
_||_