اثر منشاء قلمه و هورمون بر تحریک جوانه قلمه خشبی نمدار برگ درشت (.Tilia platyphyllos Scop)

محورهای موضوعی : بذر و نهال

آرش امینی ¹ , مسعود طبری کوچکسرایی ² , سید محسن حسینی ³ , حامد یوسف زاده ⁴

1 - دانشجوی دکترای جنگلداری
2 - گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
3 - گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
4 - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

تاریخ دریافت : 1397/05/19 تاریخ پذیرش : 1397/08/20 تاریخ انتشار : 1397/09/30

کلید واژه: سرعت جوانه‌زنی, اکسین, جست, نمدار برگ درشت,

چکیده مقاله :

در این تحقیق اثر منشاء قلمه خشبی نمدار برگ درشت .Tilia platyphyllos Scop (حاصل از پایه دانه-زاد، و پاجوش)، و هورمون IBA (0، 1000، 3000، 5000 و 10000 میلی‌گرم در لیتر) بر تحریک جوانه‌ آن در قالب طرح بلوک کاملأ تصادفی و 3 تکرار صورت گرفت. آزمایش از اواخر اسفند به‌ مدت 47 روز در یک محیط مُسَقّف در جلگه تنکابن انجام شد. نتایج نشان داد اثر منشاء قلمه روی تحریک جوانه‌ (درصد سبز شدن جوانه)، سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی و قدرت جوانه‌زنی، و اثر غلظت هورمون روی سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بوده است. تحریک جوانه در هر دو منشاء قلمه پس از 24 روز از کاشت آغاز شد و طی سه هفته خاتمه یافت. قلمه‌های پایه‌ دانه‌زاد آغشته به 3000 میلی‌گرم در لیتر و قلمه‌های پایه‌ شاخه‌زاد آغشته به 5000 میلی‌گرم در لیتر به‌ترتیب 66/91 و 100 درصد سبز شدن جوانه‌‌ها را موجب شدند. صرف‌نظر از اثر هورمون، قلمه‌های حاصل از پاجوش از نظر تمامی صفات مورد بررسی، و صرف‌نظر از منشاء قلمه، قلمه‌های آغشته به غلظت‌های 3000 و 5000 میلی‌گرم در لیتر از سرعت جوانه‌زنی مطلوب‌تری برخوردار بودند. در طی مدت آزمایش، در قلمه‌ها ریشه‌زایی اتفاق نیفتاد. پیشنهاد می‌شود برای ریشه‌دار شدن قلمه نمدار (به‌ویژه قلمه‌ منشاء پاچوش)، رطوبت و دمای محیط خاک و گلخانه توسط پژوهشگران‌ آتی مورد مداقه بیشتر قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

In this research the effect of cutting source (shoot, and suckers) and IBA hormone (0, 1000, 3000, 5000 and 10000 mg/l) on stimulation of germination was conducted in winter woody of large-leaf linden or large-leaved lime (Tilia platyphyllos Scop.). The experiment was performed as randomized complete block design with three replications of for 47 days in a sheltered place in Tonekabon plain (north of Iran). Results showed that the source of the cutting on germination percent, germination speed, mean germination time and germination power, and the effect of hormone on germination speed were significant. Stimulation of germination at both cutting sources started after 24 days of planting and ended during three weeks. The shoot cuttings imbibed with 3000 mg/l IBA and the sucker cuttings imbibed with 5000 mg/l IBA caused germination of 91/66 and 100 percent, respectively. Regardless of cutting source, the cuttings imbibed with 3000 and 5000 mg/l were more favorable for germination speed. During this period, no rooting occurred in cuttings. It is recommended for rooting of large-leaf linden cutting (especially with the sucker source), the humidity and heat of greenhouse and soil of pots to be more closely monitored by future researchers.

منابع و مأخذ:

 

Becker, A., 1980. Propagation of small-leafed linden (Tilia cordata) by cuttings. Journal Allgemeine Forst-und Jagdzeitung, 151 (4-5): 96-100 (in Germany).

Broshchilov, K., & K. Kalmukov, 1988. Propagation of Tilia tomentosa and Prunusavium by green cuttings. Journal Gorsko Stopanstvo, 44: 25-28 (in Bulgarian).

Browics, K., 1978. Chorology of trees and shrubs in southwest Asia. Institute of Dendrology, Polish Academy of Sciences, 1: 67-68.

Chen, Z., 2011. The studies on softwood cutting propagation technique and rooting mechanism of Tilia Miqueliana.Master's Thesis. Nanjing Forest University, 64 pp.

Kharazi, M., H. Nemati, A. Tehranifar, A. Bagheri, & A. Sarifi, 2010. The effects of artificial auxin (IBA and NAA) on rooting of regenerated seedlings of two clove cultivars (Dianthus caryphyllus L.) under in vitro conditions. The 2nd National Congress on Biology of Researchers from Across the Country, 136p. (In Persian)

Kulkarni, M.G, R.A, Street, & J.V. Staden, 2007. Germination and seedling growth requirements for propagation of Diosscorea dregeana (Kunth) Dur.andSchinz-A tuberous medicinal plant. South African Journal of Botany, 73: 131-137.

Kunneman, B.P., & M.R. Albers, 1991. Linden trees (Tilia spp). Biotechnology in Agriculture and Forestry, 16: 152-163.

Leibundgut, H., 1984. Our Forest Trees.Verlag Huber. Frauenfeld Stuttgart, 168 pp. (in Germany).

Lixue, Y., W. Hainan, & S. Hailong, 2011. Reproduction Techniques for hardwood cutting of Tilia amurensis. Advanced Materials Research, Switzerland, p: 183-185.

Magherini,  R., & S. Nin, 1993 . Research on Rooting of Selected Tilia spp. Acta Horticulturae, 331 :259-263

Panwar, P., & S.D. Bhardwaj, 2005. Handbook of practical forestry, Agrobios (INDIA), 191 p.

Peterson, D.W., G.M. Blake, & S.S.  Pauly, 1960. Propagation of American basswood by cutting. Minnesota  Forestry Notes, P: 86: 1-2.

Qiang, L.Y., 2004. Studies on the Cutting Propagation Technique and Rooting Mechanism of Tilia. Agricultural University of Hebei, P: 1-65.

Schmidt, G., 1980. Rooting softwood cuttings of Tilia argentea. Journal Kertgazdasag, 12: 33-44 (in Hungarian).

Tabari, M. & Tabandeh, A. 2007. The germination response of Tilia platyphyllos stratified seed to irrigation and sowing depth. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 15(2): 144-151. (in Persian).

Wen-feng,  W., L. Bao-hui, Z. Qin, L. Yun-qiang, Du. Shao-hua, & L. Jian-jun, 2007. Effect of different concentration of IBA on softwood cutting of Tilia mongolica. Journal of Agricultural University of Hebei, www.cnki.com (in Chinese).

Yang, L., H. Wang, & H. Shen, 2011 .Reproduction Techniques for Hardwood Cutting of Tilia amurensis.Advanced Materials Research, P: 183 – 185.