تأثیر معنویت و عرفان در بین عالمان و صوفیان تشیع‌گرا در نیمه اول قرن نهم هجری
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
یوسف ظهوریان
1
(دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد،ایران.)
اردشیر اسدبیگی
2
(استادیارگروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد،ایران. نویسنده مسئول: Jafar.asadbeigi@gmail.com)
شهربانو دلبری
3
(استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد،ایران.)
علیرضا روحی
4
(دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران..)
کلید واژه: عرفان, تشیع, mysticism, تیموریان, Shiism, صوفیان, Scholars, Sufis, Timurids, عالمان,
چکیده مقاله :
از ویژگی های بارز قرن نهم هجری از نظر مذهبی، رواج مذهب تشیع و اظهار قشر فرهنگی و فرهیخته نسبت به این مذهب بود. سیاست آزادی مذهبی تیموریان که ادامه سیاست مغولان بود. زمینه را برای تضارب آراء مهیا کرد. در این راستا مکتب تشیع که از پایه های اعتقادی استواری برخوردار بود، با انگیزه های معنوی، الهی و عرفانی رشد چشمگیری کرد که درنهایت مقدمات تشکیل حکومت شیعی ایجادگردید. همچنین آرامش ایجادشده بعد از فتوحات تیمور و علاقه و احترام وی به علما، دانشمندان و صوفیان نیز مشاهده می گردد. دراین دوره عالمان یا شیعه بودند و اساس تألیفات خود را بر بعد عرفان و تشیع قرارمی دادند و اگر هم سنی بودند، سنی کم تعصب و یا متمایل به شیعه بودند. حال تلاش های عالمان و دانشمندان در دوره قبل و مقارن روی کار آمدن تیموریان برای ایجاد تشیع حائز اهمیت است که این پژوهش به آن می پردازد. شیوة این جستار (توصیفی - تحلیلی) می باشد. پرسش اصلی این تحقیق این است که آیا با مطالعۀ آثار دانشمندان این دوره می توان به دیدگاه های عرفانی آن ها در زمینه تشیع دست یافت؟ نتایج بررسی نشان می دهد که آثار امیرعلیشیرنوایی، خنجی، عبدالرحمن جامی و غیره از اهل سنت و متصوفه نمودی از عرفان و تشیع را در آثار خود دارند.
One of the prominent features of the ninth century AH in terms of religion was the spread of the Shiite religion and the expression of a cultural and cultured stratum towards this religion. The Timurids policy of religious freedom, which was a continuation of the Mongols policy. It paved the way for the conflict of votes. In this regard, the Shiite school, which had a firm belief base, grew significantly with spiritual, divine and mystical motives, which finally laid the groundwork for the formation of a Shiite government. There is also calm after the conquests of Timur and his interest and respect for scholars, scientists and Sufis. In this period, they were scholars or Shiites and based their writings on mysticism and Shiism, and if they were Sunnis, they were Sunnis with little prejudice or inclination towards Shiites. Now, the efforts of scholars and scientists in the previous period and at the same time as the Timurids came to power to create Shiism are important, which this study addresses. The method of this research is (descriptive-analytical). The main question of this research is based on the question of whether by studying the works of scientists in this period, their mystical views on.
_||_