مقایسه تثلیت در آفرینش از دیدگاه ابن عربی و مسیحیت
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیآلی لا عطار 1 , عبدالرضا مظاهری 2
1 - دانشجوی دکتری عرفان اسلامی،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران،ایران.
2 - استاد گروه عرفان اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: ابن عربی, unity, وحدت, Subject, فاعل, Trinity, کثرت, plurality, Ibn Arabi, تثلیت, قابل, Capable,
چکیده مقاله :
در کلام جدید و فلسفة دین، جهان را علت غایی آفرینش در نظر میگیرند و رابطة جهان و خداوند را به گونهای پس از آفرینش قطع مینمایند. دریافت فهم صحیحی از آفرینش و چگونگی رابطه خداوند با عالم و عدم جدایی این دو از یکدیگر از ضرورتهایی است که میبایست به اثبات برسد تا زندگی انسان در این عالم معنا پیدا کند. در اکثر سنتهای مذهبی و نظامهای فلسفی و برخی از ادیان، سه گانههایی در ارتباط با نیروهای خداوند متعال میتوان یافت که تثلیت را به عنوان یک نماد ظهور کامل قدرت الهی در جهان معرفی مینمایند. در ایمان مسیحیت تثلیت از آموزههای اصلی در الهیات مسیحی است که عیسی را مایة نجات بشر و روح القدوس را رابطة این نجات با ذات (پدر) معرفی میکند. در میان عارفان مسلمان ابن عربی در هستیشناسی خود نوعی تثلیت را در امر آفرینش الهی بیان میکند که از آن میتوان پدیدة صدور کثرت از وحدت را تبیین نمود. ابن عربی علاوه بر بیان دیدگاه عرفا مانند بحث حقیقت محمدیه و عشق برای تبیین آفرینش از قضایای منطقی مانند صغری و کبری و حد وسط استفاده برده و محور اساسی کار خود را بر مبنای اسماء بنا نهاده است و به غیر از فاعل به قابل نیز پرداخته و نیمی از خلقت را به قبول همت قابل میداند. بدین لحاظ بحث فردیت و تثلیت را مطرح میکند تا چگونگی ظهور کثرت از وحدت را به نوعی بیان نماید و برای بیان این مطلب به مثالهای مختلفی مانند علم و عالم و معلوم، عقل و عاقل و معقول، عشق و عاشق و معشوق، فعل و فاعل و مفعول اشاره میکند. او تثلیت را هم از طرف فاعل میگیرد و هم از طرف قابل و هر یک را مقابل یکدیگر قرار میدهد چنانکه ذات- اراده و قول را در برابر اعیان ثابته- پذیرش (سماع) و تسلیم میآورد و از این طریق چگونگی صدور کثرت از وحدت را تبیین مینماید.
Among mythologists, Ibn Arabi, in his ontology, expresses some sort of Trinity in the creation of God, from which it is possible to explain the phenomenon of the proliferation of unity. Ibn Arabi, in addition to teaching subjects such as the truth of Muhammadyya and love, uses logical propositions such as Soghra and Kobra and the middle one to explain creation. Therefore, besides the subject, he can pay attention to one and make half of the creation dependent on his willingness. Knows To illustrate this, it refers to various examples, such as science and the universe. But in the Christian Trinity of Jesus, the agent of human salvation and the spirit of Alcudus is the agent of salvation with nature (Father). However, the belief in the divinity of all three entities in Christianity cannot be combined with Abrahamic monotheism, as it is explicitly rejected in the holy text of the Qur'an and belief in the divinity of Jesus (PBUH) is considered to be disbelief.
_||_