واکاوی و بررسی تاریخی انگاره تحریف عهدین در تفاسیر عرفانی قرآن

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

پرویز رستگار ¹ (دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. نویسنده مسئول: p.rastegar@ kashanu.ac.ir)
حسین حیدری ² (دانشیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.)
پیمان کمالوند ³ (دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/05/04 تاریخ پذیرش : 1399/05/04 تاریخ انتشار : 1399/05/01

کلید واژه: تحریف, mystical interpretations, Distortion, تاریخ انگاره, عهدین, تفاسیر عرفانی, History of ideas, the testaments,

چکیده مقاله :

عهدین به عنوان کتاب مقدس یهودیان و مسیحیان، به واسطه وجود برخی از آیات در قرآن بارها از نقطه نظر تحریف مورد توجه مفسران مسلمان واقع شده، و هریک به فراخور رویکرد خود به این رویداد توجه نشان داده و از وجوه مختلف بدان پرداخته اند. در این میان با توجه به تفاوت رویکرد عارفان در تفسیر قرآن و توجه عرفا به جنبه های رازوارانه قرآن و رویکرد تأویلی آنان به کتاب الله بررسی و واکاوی این انگاره در تفاسیر عرفانی می تواند افق های جدیدی را برای قرآن پژوهان بگشاید. به همین منظور پژوهش حاضر سعی دارد تا با گردآوری اطلاعات و داده های دست اول بر پایه روش کتابخانه ای و تکیه بر دو محور اصطلاح شناسی و بررسی تاریخی با رویکرد تاریخ انگاره ای موجود با رهیافتی توصیفی و فارغ از پیش فرض های کلامی به واکاوی شکل گیری گفتمان تحریف عهدین در میان تفاسیر عرفانی قرآن بپردازد. این پژوهش در پایان با پردازش و تحلیل اطلاعات به دست آمده نشان خواهد داد که اولا تا اواخر قرن چهارم، هیچ سخنی مبنی بر تحریف عهدین در تفاسیر عرفانی بیان نگردیده است و به نظر می آید که تا قرن چهارم رویکرد اصیل انگاری عهدین، رویکرد غالب در تفاسیر عرفانی بوده است. ثانیا این انگاره از قرن پنجم و با اعتقاد قشیری به وقوع تحریف در عهدین آغاز شد و پس از او این انگاره مشتمل بر دو گونه معنوی و لفظی در ذیل آیات ناظر به تحریف عهدین در اکثر تفاسیر بیان گردید.

چکیده انگلیسی:

The testaments, as the holy books of Jews and Christians, due to some verses in the Quran, have been considered by Muslim interpreters over and over, and every one of them has paid their own attention according to their own approach, dealing with them from different aspects. In this regard, due to the difference of approaches by mystics in interpreting the Quran and the mysterious aspects of the Quran and their paraphrasing approaches toward the holy book, the investigation and case study of this idea in the mystical interpretation could open new horizons for the Quran researchers. To this end, the paper tries to collect and first hand information and data on a library study method with a focus on the two areas of lexicology and historical study based on the available historical approach together with descriptive solution regardless of the philosophical presuppositions, dealing with the case study of dialogues on the testaments distortion within mystical interpretations. This paper concludes by the process and analysis of acquired information that first there was nothing talked about the distortion of the testaments in mystical interpretations up to the late fourth century. It appears that the originality of the testaments was dominant on mystical interpretations until the late fourth century. Second, this belief initiated in the fifth century with Qashirieh’s notion on the distortion of the testaments after whom this notion has been explained in the two types of spiritual and verbal ones under the verses concerning the testaments distortions in majority of interpretations.