بیان مفاهیم عرفانی در سینمای معناگرا
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
نرگس صالحی
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی، دانشگاه علامه طباطبائی.)
محمدرضا حاجی آقابابایی
2
(استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی.)
کلید واژه: عرفان اسلامی, مطالعات تطبیقی, سینمای معناگرا, داریوش مهرجویی, فیلم پری,
چکیده مقاله :
یکی از حوزههای مهم فرهنگی که بهره‌های فراوانی از آموزه‌های عرفانی برده‌است، هنر سینماست و شاخه‌ای از مطالعات تطبیقی به روابط بینامتنی میان ادبیات و سینما اختصاص دارد. بسیاری از مفاهیم عرفانی که مفاهیمی ذهنی و انتزاعی هستند با بهره‌گیری از شگرد‌های سینمایی و تخیل خلاق سینماگران، به صورت تصاویری عینی نمود پیدا کرده‌است و با اقبال مخاطبان روبه‌رو شده است. داریوش مهرجویی از کارگردانان برجستة سینمای ایران است که در پاره‌ای از آثار سینمایی خود به طرح اندیشه‌های عرفانی پرداخته‌است. در پژوهش حاضر به بررسی فیلم پری از منظر پرداختن به مسائل عرفانی خصوصاً عرفان اسلامی پرداخته شده است و عناصر پیرنگ، شخصیتپردازی مورد بررسی قرار گرفته‌است. مهم‌ترین نکته‌ای که در فیلم بر آن تأکید شده است، لزوم همراهی پیر در تمامی مراحل سلوک است. شخصیت اصلی فیلم به سبب آن که درک درستی از چگونگی سیر و سلوک ندارد، از پذیرش همراه شدن با پیر سر باز می‌زند و همین امر بر آشفتگی‌های درونی وی می‌افزاید. در بخش پایانی فیلم کارگردان به ویژگی نجات‌بخشی پیر اشاره می‌کند و شخصیت اصلی فیلم با تسلیم در برابر پیر و پذیرش او به عنوان راهنمای سلوک، به آرامش دست می‌یابد و درکی تازه از حقیقت به دست می‌آورد.
_||_