نفس در رسائل اخوان الصفاء
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
حمید رضا براتی پور
1
(دانشجوی دکتری، گروه ادیان و عرفان تطبیقی، واحد یادگار امام خمینی(ره)شهرری،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران ،ایران.)
قربان علمی
2
(دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه تهران،تهران،ایران. نویسنده مسئول: . gelmi@ut.ac.ir)
عبدالحسین لطیفی
3
(استادیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران ،ایران.)
جمشید جلالی شیجانی
4
(دانشیار تصوف و عرفان اسلامی- ادیان و عرفان،واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.)
کلید واژه: قوای نفس, مراتب نفس, ماهیت نفس, اخوان الصفاء, Ikhwan al-Safa, the truth of soul, occurrence and survival of soul, faculties of soul, hierarchy of beings,
چکیده مقاله :
مسأله نفس یکی ازمسائل مهم فلسفی است که در طول تاریخ بشرموردتوجه فیلسوفان وحکیمان چه درغرب و چه درسرزمین های اسلامی قرارگرفته است. درطول تاریخ بشر درمورد ماهیت و وجود نفس نظریه های گوناگونی از جانب اندیشمندانی مختلف همچون ارسطو،افلاطون،ابن سینا،و دیگر حکمای بزرگ مطرح شده است. پژوهش حاضر بر آن است تا مسائل مربوط به نفس شناسی مانندتعریف نفس، تجرد نفس، قوای نفس، حدوث وبقا ء نفس ونحوه ارتباط نفس و بدن و سرانجام آن ازدیدگاه اخوان الصفاء مورد بررسی قرارگرفته است. اخوان الصفاء تحت تأثیر افلاطون و دیگر فلاسفه پیرو آن از قبیل نوافلاطونیان و در پی آن در جهان اسلامی تحت تأثیر فلاسفه اسلام، نفس راجوهری روحانی، آسمانی، نورانی، زنده به ذات خود، فعال بالطبع، قابل تعلیم، دانای بالقوه، فعال دراجسام وبه کارگیرنده آنها می دانند. کیفیت ارتباط نفس مجرد با بدن مادی مهم‌ترین مسأله ازمسائل نفس شناسی است. اخوان الصفاء نفس وبدن را دوجوهرمتمایز دانسته، نفس را مجرد و بدن رامادی می دانند.
The concept of spirit, or soul, as an alternative term, is one of the important concepts, which has received the attention of philosophers and thinkers throughout history both in the West and in the East, and in the world of Islam. Throughout history, different theories about the nature and the essence of soul have been presented by such thinkers as Aristotle, Plato, Avecina, and many others. The present study focuses on discussions concerning spirit studies such as the definition and individuation of soul, faculties of spirit, occurrence and survival of soul, and the association of soul and body from the viewpoints of Ikhwan al-Safa. Influenced by Plato and other philosophies including Neo-Platonics, as well as the philosophies in the world of Islam, Ikhwan al-Safa regarded the spirit as a spiritual essence which, to him, was an independent illumination per se, active by nature, teachable, potentially knowledgeable, active in corporal things, the employer thereof. The manner of the relationship between the abstract soul and the material body is the most important discussion in the studies of soul. Ikhwan al-Safa holds that the soul and the body are two distinct essences, and that the soul is abstract and the body is material
_||_