بررسی داستان "دژ هش‌ربا" در مثنوی معنوی بر مبنای نظریه انتخاب گلسر
آناهیتا چیتگرزاده
1
(
آناهیتا چیتگرزاده ، دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، زنجان، ایران.
)
نزهت نوحی
2
(
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد، واحد زنجان، زنجان.
)
تورج عقدایی
3
(
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. نویسنده مسئول:
Dr.aghdaie@gmail.com
)
مدیر سامانه
4
(
دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
)
کلید واژه: تئوری انتخاب گلسر, دژ هش‌ربا, مثنوی معنوی, قدرت, عشق, آزادی,
چکیده مقاله :
در این مقاله به واکاوی داستان دژ هش‌ربا از منظر روان‌شناسی با تکیه بر نظریه انتخاب می‌پردازیم تا این داستان را از ورای نظریههای عرفانی ناب بررسی‌کنیم. سه برادری که هر یک راهی را برای سلوک خود برمی‌گزینند. پادشاهی که نگران سلامت فرزندان خود است. پادشاه چین که در مواجهه با هر یک از برادران رفتار خاصی را در پیش می‌گیرد. شیوه‌های سلوک آنان با توجه به نظریه انتخاب و مؤلفه‌های اصلی آن مسئولیت‌پذیری، واقعیت‌پذیری و انتخاب موضوع این مقاله است. به طورکلی تئوری انتخاب توضیح می‌دهد که افراد چرا و چگونه رفتار می‌کنند. تئوری انتخاب معتقد است هر آنچه از ما سر می‌زند یک رفتار است. و همه رفتارها از درون ما برانگیخته می‌شوند و معطوف به هدفی هستند. هدف هر رفتار ارضای یکی از پنج نیاز اساسی ماست: عشق و احساس تعلق، قدرت، تفریح، آزادی، بقا و زنده ماندن. در این مقاله شیوه سلوک شاه‌زادگان، از منظر تئوری انتخاب را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در برادر بزرگ‌تر عشق و آزادی، در برادر میانی قدرت و در برادر کوچک‌تر عشق برجسته‌تر است. در پادشاهِ پدر مؤلفه بقا غلبه دارد و در پادشاه چین مؤلفه قدرت بارز‌تر است. در این داستان دنیای مطلوب و تأثیر آن در حرکت شاه‌زادگان و تغییر نگرش آنان مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضر به روش کتاب‌خانه‌ای با رویکرد تحلیلی- توصیفی انجام شده است.
چکیده انگلیسی :
In this article, we analyze the story of Dej Hashraba from a psychological point of view, relying on the theory of choice, in order to examine this story beyond pure mystical theories. Three brothers who each choose their own path. king who is concerned about the health of his children. The king of China who takes aspecial behavior when facing eachof the brothers. Their ways of behavior according to the choice theory and its main components are responsibility, realism and choice of the subject of this article. In general, choice theory explains why and how people behave. Choice theory believes that everything that happens to us is a behavior. And all behaviors are motivated from within us and are aimed at a goal. The goal of every behavior is to satisfy one of our five basic needs: love and belonging, power, fun, freedom, survival, and survival. In this article, we examined the behavior of princes from the perspective of selection theory and came to the conclusion that love and freedom are more prominent in the elder brother, power is more prominent in the middle brother, and love is more prominent in the younger brother. In the father's king, the survival component prevails, and in the Chinese king, the power component is more obvious. In this story, the desired world and its effect on the movement of the princes and the change of their attitude have been considered. The present article is done in a library method with an analytical-descriptive approach