«آموزة نیّت در متون تعلیمی عرفانی»
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
مهین پناهی
1
(دانشیار دانشگاه الزهرا.)
لیلا آقایانی جاوشی
2
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا)
کلید واژه: متون عرفانی, نیّت, عمل, اخلاص,
چکیده مقاله :
«نیّت»،مقصود درونی از انجام عمل است. نیّت از مفاهیمی است که در سنجش اعتبار و ارزش اعمال، بسیار اهمیت دارد و در قرآن واحادیث بدان اشاره شده و میزان سنجش اعتبار و ارزش اعمال به شمار رفته است. با توجه به اهمیت نقش نیّت در انجام اعمال و اهمیتی که در متون دینی برای آن مقرر است، عارفان، فیلسوفان و اندیشمندان الهی نیز در آموزه‌های خویش بدان پرداخته‌اند. این نوشتار درصدد بررسی مفهوم نیّت و جایگاه آن در متون عرفانی و از منظر عارفان طریق حقیقت است. به این منظور،با توجه به دیدگاه عارفان و ذکر شواهدی از متون عرفانی، به تبیین مفهوم نیّت و نسبت نیّت با عمل و نقش آن در اعتبار فعل پرداخته شده است. شواهد، نشان‌گر جایگاه بلندی است که نیّت در آموزه‌های عرفانی دارد. نیّت نه تنها از ارکان مهم تحقق فعل است بلکه ارزش عمل در گرو خلوص و راستی نیّت است.
Intention (niyyah) is the inner purpose of each deed. Intention is an important criterion for evaluating the acts and its importance has been reported in Quran and Hadith. Given the importance of intention in religious texts, mystics and theologians have teachings on the subject. This paper seeks to examine the concept of intention and its position in mystical texts and in Sufis' words and teachings. So besides explaining the concept of intention and its role in the truth fulfillment and value of an act, the opinion of famous mystics on the subject is presented in this paper. This study indicates the importance of intention in mystical teachings. Not only the intention is one of the important requirements of an act but also the value of an act depends on that.