«تأملی در جایگاه و اندیشه های جلال الدین سیوطی در تصوّف و عرفان اسلامی»
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیعلی اکبر چناری 1 , محسن شرفایی 2
1 - پژوهشگر گروه ادیان و مذاهب بنیاد پژوهش‌های اسلامی
2 - دانشجوی دکتری ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران و پژوهشگر گروه ادیان و مذاهب بنیاد پژوهش‌های اسلامی
کلید واژه: سلسله شاذلیه, تصوف, تأیید الحقیقه العلیه و تشیید الطریقه الشاذلیه, جلال‌الدین سیوطی,
چکیده مقاله :
جلال الدین سیوطی (849ـ911 هـ .ق)، فقیه، محدّث و مفسّر بزرگ اهل سنت در سده دهم هجری، به دلیل جامعیت علمی‌اش دارای آثار گران‌بهایی در علوم مختلف اسلامی است. گرچه مهمترین و بیشترین آثار وی دربارة قرآن، حدیث تاریخ، فقه و ادبیات عرب است، اما با نوشتن آثاری همچون تأیید الحقیقه العلیه و تشیید الحقیقه الشاذلیه گرایش خود را به صوفیان و تصوف نشان داده و در عین انتقاد از صوفی نماها به دفاع از صوفیان برخواسته است. وی در آثار صوفیانه خود در صدد بیان آراء و اندیشه جدیدی برنیامده است و بیشتر مطالب بزرگان صوفیه را نقل کرده است. اگرچه او از کمال‌الدین محمد بن محمد بن عبدالرحمن شافعی معروف به «ابن امام الکاملیه» و از شمس‌الدین محمد بن عبدالدائم صوفی خرفه گرفته است و از این طریق به سه سلسله احمدیه، قادریه و سهروردیه می‌رسد، اما قرائنی نیز دال بر ارتباط او با سلسله شاذلیه وجود دارد.
Jalal Al-Din Suyūti(849 -911A.H) is Sunnite great Jurisconsult, translator and commentator. He has wrote various works about Islamic sciences. Although, majority of his works are referring to the holy Quran, narrative (Hadith), history, Islamic Jurisprudence, and Arabic literature, other ones such as Tayid Al-HaqiqahAl- aliyyahand Tashyid Al-Al-Tariqah Al-Shazliyyah show his Sufi tendencies. He at the same time criticizes those persons that claim allegedly are Sufi and defends real ones. Jalal Al-Din in his Sufi works has not offered new Ideas and opinions, but rather has tried to transmit other Sufi Mentor’s thoughts. He has received his Sufi cloak from Kamal Al-Din, the so called Ibn Imam Al-Kameliyah, and Shams Al-Din Mouhammad, and because of this he can be attached to Ahmadiyyah, Qaderiyyah, and Suhrawardiyyah orders. But there are some indications which refer to his relation with Shazliyyah order.