رستگاری از طریق معرفت به نفس در فلسفة بابا افضل کاشانی
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
مختار ابراهیمی
1
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز)
کلید واژه: عرفان و فلسفه, بابا افضل, معرفت نفس, خرد,
چکیده مقاله :
بابا افضل، فرزانه سده ششم، در عین آنکه نقطه مرکزی هستی یا وجود انسان را نفس وی می انگارد، در همان حال او را هم صاحب خرد می بیند به گونه ای که جدا کردن این دو؛ یعنی نفس و خرد ره یافته از هم امری محال است. در دیدگاه بابا افضل ادراک و دریافت همان حقیقت است؛ از این رو در اندیشه این حکیم، خودآگاهی حرکتی است که انگیزه و شوق آن در خود نفس انسان پدید می آید. نفس به جهت هم‌سرشت بودن(همجنسی) با اسباب یاری‌دهنده روحانی، فقط از این اسباب می تواند بهره مندی شایسته یابد تا با شایستگی از نقصان و فرا افتادگی در چاه سار دنیا رهایی یابد و به جاودانگی و رستگاری دست پیدا کند. در اندیشه بابا افضل از آنجا که هر موجودی خاصیّتی دارد که فقط در مرتبه همان خاصیت می تواند کمال خاص خود را پیدا کند؛ با سعادت ها و شقاوت هایی که نه سعادت محض اند و نه شقاوت محض رو به رو می شویم. اماانسان متفکر خردمند در نهایت سلوک معرفتی خود و در پناه خرد می تواند به امن مطلق دست یابد.
Baba Afzal's view says that the center of Human's existence is psyche and that at the same time Human has wisdom. It is impossible to separate these two (psyche& wisdom) from each other in Baba Afzal's view. Precision means truth; therefore, this philosopher's idea is the consciousness of a movement which it's enthusiasm and motivation are produced in psyche itself. Baba Afzal discloses that every enti has a feature which can reach perfection through that feature. We deal with well-being and adversity. These well-being and adversity are not full ones, but an inseparable synthesis of both. In the final guest, Human can reach a full security thorough the shelter of wisdom; because psyche is the same as the spiritual helper tools, it exploits these tools in order to free from Depletion and reach eternity.