بررسی تأثیرپذیری نظامی از بارقه‌های عرفانی منظومه ویس و رامین
نوشین بهرامی احمدی
1
(
دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بردسیر، دانشگاه آزاد اسلامی، بردسیر، ایران
)
هوشمند اسفندیار پور
2
(
استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بردسیر، دانشگاه آزاد اسلامی ، بردسیر، ایران
)
مریم شایگان
3
(
استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
)
کلید واژه: عرفان, تأثیرپذیری, نظامی, ویس و رامین.,
چکیده مقاله :
ادبیات فارسی، یکی از غنی‌ترین و متنوع‌ترین ادبیات‌های جهان است که در آن عرفان و عشق جایگاه ویژه‌ای دارند. این ادبیات به مرور زمان به تبلور عرفانی خود دست یافته و شاعران بزرگی همچون نظامی گنجوی و فخرالدین اسعد گرگانی به تعمیق و گستردگی این مباحث پرداخته‌اند. این مقاله، با روش توصیفی – تحلیل به بررسی بارقه‌های عرفان اسلامی در اشعار نظامی و منظومه ویس و رامین گرگانی پرداخته و تأثیرپذیری نظامی از این اثر کلاسیک در مباحث عرفانی را مورد بررسی قرار خواهد داد. به این ترتیب، هدف پژوهش، بررسی تأثیرپذیری نظامی از مضامین و مؤلفه¬های عرفانی منظومه ویس و رامین است. از نتایج پژوهش، می¬توان به این اشاره کرد که منظومه ویس و رامین به عنوان یکی از اثار ادبی و تاریخی برجسته ایران، دارای عناصر فراوانی از عشق، عرفان و اسطوره‌شناسی است که تأثیرگذاری قابل توجهی بر ادبیات و فرهنگ ایرانی داشته است. نظامی، با بهره‌گیری از عناصر و مؤلفه‌های عرفانی در ویس و رامین، به خلق آثاری پرداخته است که نمایانگر عمق تفکر و اندیشه عرفانی اوست. این تأثیرپذیری نشان‌دهنده ارتباط و پیوستگی عمیق بین آثار بزرگ ادبیات فارسی و تداوم و تکامل مباحث عرفانی در طول زمان است.
چکیده انگلیسی :
Persian literature is one of the richest and most diverse literatures in the world, where mysticism and love have a special place. Over time, this literature has achieved its mystical crystallization and great poets such as Nizami Ganjavi and Fakhruddin Asad Gorgani have deepened and broadened these topics. This article will investigate the sparks of Islamic mysticism in Nizami's poems and poems by Weiss and Ramin Gorgani, using the descriptive-analytical method, and will examine the effectiveness of Nizami's classic work in mystical topics. In this way, the aim of the research is to investigate the military effectiveness of the mystical themes and components of Weiss and Ramin's system. From the results of the research, it can be pointed out that Weiss and Ramin's poem, as one of the outstanding literary and historical works of Iran, has many elements of love, mysticism and mythology, which has had a significant impact on Iranian literature and culture. Nizami, by using mystical elements and components in Weiss and Ramin, has created works that represent the depth of his mystical thought. This influence shows the deep connection and continuity between the great works of Persian literature and the continuity and evolution of mystical topics over time.
1. بابا صفری، علی‌اصغر. (1392). فرهنگ داستان‌های عاشقانه ادب فارسی. چاپ اول. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
2. ثروت، منصور. (1370). گنجینه حکمت در آثار نظامی. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
3. اسلامی ندوشن، محمدعلی. (1383). از رودکی تا بهار (جلد دوم). چاپ اول. تهران: نغمه زندگی.
4. خان محمدی، محمدحسین. (1394). چشم‌اندازی بر ادبیات غنایی ایران. چاپ اول. قم: مهر امیرالمؤمنین.
5. زرین‌کوب، عبدالحسین. (1374). با کاروان حله. چاپ نهم. تهران: علمی.
6. سجادی، سیدجعفر. (1375). فرهنگ اصطلاحات و تعابیر عرفانی. چاپ سوم. تهران: طهوری.
7. شمیسا، سیروس. (1379). آشنایی با عروض و قافیه. چاپ شانزدهم. تهران: فردوس.
8. شمیسا، سیروس. (1394). انواع ادبی. چاپ چهارم. تهران: میترا.
9. صفا، ذبیح‌الله. (1374). تاریخ ادبیات ایران (جلد اول). چاپ چهاردهم. تهران: ققنوس.
10. کریتیس، وستا سرخوش. (1397). اسطوره‌های ایرانی (ترجمه عباس مخبر). چاپ دوازدهم. تهران: مرکز.
11. گرگانی، فخرالدین اسعد. (1389). ویس و رامین (با تصحیح و تشحیه محمد روشن). چاپ چهارم. تهران: صدای معاصر.
12. نظامی گنجوی، جمال‌الدین ابو محمد الیاس بن یوسف. (1384). هفت پیکر (تصحیح و حواشی حسن وحید دستگردی). چاپ اول. تهران: زوار.
13. نظامی گنجوی، جمال‌الدین ابو محمد الیاس بن یوسف. (1386). خسرو و شیرین (تصحیح و شرح بهروز ثروتیان). چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
14. نظامی گنجوی، جمال‌الدین ابو محمد الیاس بن یوسف. (1391). لیلی و مجنون (تصحیح و شرح بهروز ثروتیان). چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
15. یوسفی، غلامحسین. (1383). چشمه روشن. چاپ دهم. تهران: علمی.
16. زمانی، کریم. (1372). شرح جامع مثنوی معنوی (جلد 1). چاپ اول. تهران: اطلاعات.