بررسی مقایسه‌ای برجسته سازی و حاشیه‌رانی در گفتمان عرفانی حافظ و سپهری
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیسارا امین 1 , محسن ایزدیار 2 , محمدرضا زمان احمدی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
2 - استادیارگروه زبان وادبیات فارسی گروه زبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی اراک
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در این مقاله گفتمان عرفانی حافظ و سپهری در دو سطح برجسته سازی و حاشیه رانی با رویکرد کاربردشناسی و زبانشناسی بر اساس نظریه های گفتمان‌شناسی، بویژه نظریه گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف بررسی مقایسه‌ای شده است تا رازها و رازناكي‌هاي انديشه‌هاي عرفاني، سياسي، فلسفي و اجتماعي اين شاعران بیش از پیش آشکار شود. نتایج این پژوهش حاصل «مطالعه متن» شعر حافظ و سپهری است که در مطالعات فرهنگی ادبی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش از روش تحلیل ایدئولوژیک محتوای کیفی استفاده شده است زیرا روش‌های کمی تحلیل محتوا بویژه در مطالعه متن و گفتمان نتایج آماری و شمارشی را حاصل می‌کند که ممکن است مقصود اصلی مورد نظر پژوهندگان از این راه فراهم نشود. نتیجه آنکه حافظ، رندانه مکتب رندی گفتمان عارفانه را در حاشیه‌رانی و برجسته‌سازی برمی‌آفریند و سهراب با محوری انسان‌گرایانه و با تمایلات عرفانی و پناه جستن به طبیعت، انسان را به دگرگونی در نگریستن به هستی و رهایی از قیل و قال زمانه پرآشوب فرامی‌خواند. کلیدواژه‌ها:برجسته سازی، غیریت پردازی، حاشیه رانی، گفتمان عرفانی، گفتمان انتقادی.