تأملّی در دیوان جلال طبیب شیرازی

محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی

مسیح بهرامیان ¹

1 -

تاریخ دریافت : 1390/09/12 تاریخ پذیرش : 1390/10/30 تاریخ انتشار : 1390/10/01

کلید واژه: سعدی, غزل, جلال طبیب شیرازی, حافظ,

چکیده مقاله :

چکیده از آنجا که در شعر حافظ اثر سروده‌های دیگر شاعران قابل ملاحظه است، بدین توضیح که خواجة بزرگوار مضامین و معانی شعر دیگر شاعران را با هنرمندی و تسلّطی بی‌نظیر آنگونه که سزاوار بوده در شعر خود به کار گرفته و به شایستگی ادا کرده و به منظور بررسی سرچشمه‌های سخن حافظ و ارائة سلطة بلامعارض او در سخنوری توجه به این منابع و مقایسة آنها با سخن خواجه برخی و بهری از توانایی خواجه را در سخنوری می‌نماید. نگارنده بر آن شد که شعر جلال را از این زاویه و تأثیری که او از سعدی پذیرفته و تأملات دیگر نیز بررسی کند. در این زمینه نیاز به نسخه‌ای منقح بود که خوشبختانه پژوهنده ارجمند آقای پورجوادی اخیراً براساس نسخه‌ای نه چندان خوانا که در حاشیة دیوان دیگری بوده و با اهتمام تمام در مراجعه به مآخذ دیگر به تصحیح و چاپ دیوان او همّت گماردند و این امکان حاصل آمد. آنچه عرضه می‌شود حاصل تأملی است بر این دیوان که به نظر صاحب نظران می‌رسد باشد که در صورت مقرون بودن این تأملاّت به صواب، در آینده منظور نظر استاد قرار گیرد.

منابع و مأخذ:

منابع

1. آذرلی، غلامرضا (1387)، فرهنگ واژگان گویش‌های ایرانی، تهران، هزار.

2. تقی‌الدین محمد بلیانی (1388)، عرفات العاشقین و عرصات العارفین، تصحیح سید محسن ناجی نصرآبادی، تهران، اساطیر.

3. جلال طبیب شیرازی (1389)، دیوان، نصرالله پورجوادی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب پارسی.

4. حافظ، شمس‌الدین محمد (1367)، دیوان اشعار، تصحیح محمد قزوینی- قاسم غنی، به اهتمام ع. جربزه‌دار، تهران، اساطیر، چاپ اول.

5. خوشگو، بندر بن داس (1389)، سفینة خوشگو (دفتر دوم)، تصحیح سید کلیم اصغر، تهران، مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

6. خیام (1386)، رباعیات، محمدعلی فروغی، تهران، گنجینه، چاپ پنجم.

7. دولتشاه سمرقندی (1382)، تذکره الشعرا، به تصحیح ادوارد براون، تهران، اساطیر.

8. زوزنی (بی تا)، منشورات ارومیه، قم، بی نا.

9. سعدی (1356)، کلیات، محمدعلی فروغی، تهران، امیر کبیر، چاپ دوم.

10. غنی، قاسم (1321)، بحث در آثار و افکار حافظ، تهران، مطبعه بانک ملی.

11. مولانا، جلال‌الدین محمد (1363)، با تصحیحات و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر، ج 1، امیرکبیر، چاپ سوم.

12. نظامی (1363)، کلیات حکیم نظامی گنجوی، ج 1 و 2، با حواشی و تصحیح وحید دستگردی، تهران، علی اکبر علمی، چاپ دوم.

13. هاتف اصفهانی (1318)، دیوان، اصفهان، کتاب فروشی بهار.