شعر قیصر امین‌پور از منظر پدیدارشناسی
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
ابراهیم کنعانی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان.)
کلید واژه: تأویل, قیصر امین‌پور, پدیدارشناسی, نشانه- معناشناسی, نگاه تازه,
چکیده مقاله :
این مقاله بر اساس دیدگاه پدیدارشناختی ادموند هوسرل تدوین شده است. پدیدارشناسی، به عنوان یک حرکت فکری و فلسفی، نقطۀ عطف بسیاری از روش های نقد ادبی معاصر است. اساس پدیدارشناسی، رویکردی ناب و تازه به پدیده ها و دست یافتن به "خودِ چیزها" است. در این رویکرد با اعتقاد به حضور فعّال مخاطب و خواننده در جریان خوانش، امکان دستیابی به "جوهر پدیده ها" فراهم می شود. در این پژوهش برخی از اصول پدیدارشناختی از جمله "نقّادی کارکرد سنّت"، "تقلیل پدیدارشناختی"، "نقد و نفی شناخت حسّی"، "مواصلۀ عین و ذهن"، "فرایند گذر از دال به مدلول" و "فرایند پیوستار بود و نمود" بررسی و نمونه هایی از اشعار قیصر امین پور از مجموعۀ "دستور زبان عشق" بر اساس این اصول، تحلیل شده است. در واقع هدف از این پژوهش، آشنایی با الگوی پدیدارشناختی به عنوان روشی برای بررسی شعر معاصر و الگوی پدیدارشناختی شعر قیصر امین پور است. پرسش اصلی این نوشتار آن است که چگونه می توان این شعرها را دارای کارکردی پدیداری دانست؟ و فرایند پدیداری شعر امین پور، تابع کدام ویژگی هاست. بررسی الگوی پدیدارشناسی در شعر امین‌پور، بیان‌گرآن است که او با نگاه پدیداری و هستی شناسانه به جهان هستی می نگرد و در سایۀ بینشی تأویلی، پدیده ها را به نشانه ها تبدیل می کند و این نشانه ها، در ذهنیّت او استحاله می یابند تا در سایۀ تأویلی نشانه- معنا شناختی به پدیداری هستی مدار تبدیل شوند.
Phenomenology, as a mental and philosophical trend, is considered as a starting point for many contemporary methods of literary criticism in a way that reader-centered critics used it as their base of theories. Hersol, the renowned phenomenologist, bases his theory on the assumption that the world phenomena are interpreted based on reader's understanding and impressions. The essence of phenomena is explored based on this assumption. Exploration of such reality requires possessing a new and innovative approach toward the phenomena. With reference to such approach, phenomena's existence of objects elevates to its realization of signs and evidence hence through the interaction with Semio-Semantics turns into a meaningful phenomenon. Upon his perfection in poetry, GheysarAminpoor, as an influential poet, reached his introversion and individual revelation in such a way that Macro epistemological thoughts became his main concerns. Aminpoor's phenomenological view generated his interpretational insight. Phenomena turned into signs in his exploring eyes. And these signs were carved into his mind to emerge into existential phenomena under the interpretation of Semio-Semantics relations. This article attempts to study the interaction between phenomenal view as a reader-centered criticism and Semio-Semantics orientation, and tries to analyze Gheysar Aminpoor's phenomenal poems so that via a new and dynamic approach, a new interpretation of his poems is obtained.