نقد فرمالیستى شعرِ "زمستان"
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
کلید واژه: نماد, اخوان ثالث, زمستان, شعر آزاد, باستان گرایى,
چکیده مقاله :
مهدى اخوان ثالث (م. امید) از مشهورترین چهره هاى شعر معاصر ایران است. وى در سال 1307 شمسى در مشهد متولد شد و در شهریورماه 1369 در تهران درگذشت. اخوان در طول عمر هنرى خود مجموعا یازده دفتر شعر، سه دفتر گزینه اشعار و چند اثر منثور (مقاله، تحقیقات ادبى و قصه) منتشر ساخت. مشهورترین دفتر شعرى اخوان، "زمستان" و مشهورترین شعر این دفتر نیز "زمستان" است که در این نوشتار بررسى شده. زمستان در قالب آزاد (نیمایى) و در بحر هزج (مفاعیلن) سروده شده است. داراى دو قافیه بیرونى و درونى است و از ردیف نیز برخوردار است. از دیگر ویژگى هاى آن، توجه به موسیقى شعر است که از طریق واج آرایى، تناسب و تکرار ایجاد شده است. "زمستان" از لحاظ تصویرى بسیار غنى است و نزدیک به سى تشبیه، کنایه، استعاره و نماد دارد. آرکائیسم زبانى که از ویژگى هاى سبک شخصى اخوان است در آن نمود بارزى دارد. بیش از سى مورد باستان گرایى واژگانى و نحوى در آن دیده مى شود. چندین ترکیب نو و چند اصطلاح محاوره اى نیز در آن وجود دارد