تحلیل آوایی غزل‌های سنایی (مطالعة موردی؛ بررسی یکصدوهفتاد غزل)
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسیمحبوبه خراسانی 1 , اکبر اخلاقی 2 , سمانه بهرامی 3
1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.
2 - استادیار زبان و ادبیات فارسی واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.
3 - دانش‌آموختة زبان و ادبیات فارسی واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.
کلید واژه: غزل, آوا, فرمالیسم, موریس گرامون, سنایی غزنوی, القا,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر نقد و تحلیل آوایی صدوهفتاد غزل سنایی از منظر مکتب فرمالیسم با تأکید بر تحلیل آواها و القاهاست که موریس گرامون به آن‌ها توجّه داشته است. بر این اساس در ذهن پرسش‌هایی مطرح می‌شود؛ آیا می‌توان از تکرار آواهای به کار رفته در شعر سنایی به القاهایی دست یافت؟ آیا تکرار واج و القای آن می‌تواند احساسات یا نام‌آواهایی را تداعی کند؟ در تحلیل واجی غزل‌ها، با در نظر گرفتن تأثیر انتخاب واژگان و تکرار آن‌ها بر موسیقی و معنای غزل‌ها به تکرار واج‌ها، القا، جایگاه و شیوه‌های تولید توجّه شده است. در این مقاله به آواها، میزان کاربرد آن‌ها، القاها و تصویرسازی‌های به کار رفته در غزل‌ها پرداخته تا میزان موفقیّت شاعر را در انتقال مفاهیم و پیام مشخّص کند. بدین‌ترتیب، این پژوهش به تحلیل ویژگی‌های آوایی غزل‌های سنایی از منظر فرمالیسم، با تأکید بر نظریة "موریس گرامون" و بر اساس انتخاب محمدرضا شفیعی کدکنی در کتاب "در اقلیم روشنایی" می‌پردازد.