تعیین نظام سلسله مراتبی شهرهای استان لرستان بین سال های1390-1335 با مدلهای همسایگی، آنتروپی و حد اختلاف طبقه ای

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

محمد حسین سرایی ¹ , نعمت شاه کرمی ² , مجتبی فتایی ³ , مسعود سلطانی ⁴

1 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
2 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
3 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
4 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

تاریخ دریافت : 1393/03/07 تاریخ پذیرش : 1393/03/07 تاریخ انتشار : 1393/02/01

کلید واژه: استان لرستان, ضریب آنتروپی, نظام سلسله مراتبی, حد اختلاف طبقه ای,

چکیده مقاله :

      عدم توجه به نظام سلسله­مراتب شهری و نحوه­ی پراکنش و توزیع کانون­های شهری در پهنه­ی یک منطقه از یک طرف و رشد سریع شهرنشینی از طرف دیگر به عدم تعادل و گسیختگی در ساختار فضایی شهرها منجر خواهد شد. تعیین نحوه سازمان­یابی فضائی سکونتگاه­های شهری به مدیریت فضائی آنها کمک شایانی می­کند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی نظام سلسله­مراتب شهری استان لرستان است. پژوهش از نوع توسعه­ای و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. همچنین ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای- اسنادی می­باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل­های رایج در ارزیابی نظام سلسله­مراتبی مانند، حد اختلاف طبقه­ای، تحلیل نزدیک­ترین همسایگی و ضریب آنتروپی استفاده شده است. نتیجه پژوهش نشانگر آن است که: سلسله­مراتب شهری استان لرستان از لحاظ شاخص نزدیک­ترین همسایگی، به تعادل (2.15) تمایل دارد. ضریب آنتروپی در اکثر دوره­های مورد بررسی به سمت 1 میل کرده و از حالت نرمال و استانداردی برخوردار بوده است. بنابراین بر اساس نتایج این دو مدل توزیع فضایی نقاط شهری در استان لرستان در طی دوره­ی1390-1335 متعادل بوده است. با توجه به مدل حل اختلاف طبقه­ای توزیع جمعیتی نقاط شهری استان لرستان از یک گسیختگی و عدم تعادل در طی دوره­ی زمانی مورد مطالعه برخوردار بوده است. این امر ناشی از آن است که شهر خرم­آباد با مرکزیت سیاسی، اداری و اقتصادی و شهر بروجرد با سابقه­ی تاریخی، موقعیت طبیعی و رشد صنایع، بیشترین جمعیت را به خود جذب کرده­اند و با شهرهای کوچک دارای اختلاف فاحش جمعیتی هستند.