نگاهی جامعه شناختی به نقش تصورات قالبی جنسیتی در تبعیض شغلی علیه زنان و عوامل زمینه ای موثر بر شکل گیری این تصورات قالبی در فرهنگ ایران

محورهای موضوعی : زن و خانواده

نرمینه معینیان ¹ ( عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز )

تاریخ دریافت : 1396/04/17 تاریخ پذیرش : 1396/05/29 تاریخ انتشار : 1396/07/01

کلید واژه: ادبیات, نظام آموزشی, تصورات قالبی جنسیتی, تبعیض شغلی,

چکیده مقاله :

هدف این بررسی، کاوش در زمینة تأثیر تصورات قالبی جنسیتی درباره زنان در تبعیض شغلی علیه آنها ب اتمرکز بر جامعه ایران بوده و همچنین برخی خاستگاه ها و شرایط پدید آمدن و تقویت این تصورات قالبیمانند نظام آموزشی، ادبیات و زبان مورد توجه قرار گرفته است. این بررسی از نوع تحقیقات کیفی بوده وجمع آوری اطلاعات با روش اسنادی و با استفاده از منابع مکتوب و پژوهش های تجربی، آماری، تحلیل ها ودیدگاه های نظری در حوزه های جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی و زبان شناسی و ادبیات صورت گرفتهاست. نتایج و یافته های این بررسی حاکی از آن است که یکی از عوامل مهم مؤثر در تبعیض شغلی علیهزنان در بسیاری از جوامع بشری وجود تصورات قالبی جنسیتی رایج در فرهنگ عمومی آن جوامع می باش دکه با نسبت دادن خصوصیاتی ویژه به جنس زن و مرد، هر یک را برای احراز برخی مشاغل و مسؤ ولیت ه امستعدتر، لایق تر و مناسب تر و برای احراز برخی دیگر از مسؤولیت ها نالایق تر و نامناسب تر تلقی می کنند.این تصورات قالبی جنسیتی که ساخته و پرداخته نظام آموزشی، اقتدار نهادی شد ة تاریخی و اندیشه ها وتصورات جا افتاده در ادبیات کهن و حتی ساختار زبان است، با وجود اینکه رابطه زیادی با واقعیت قابلیت ه او ویژگی های عینی زنان و مردان ندارد، اما تأثیر خود را در حیات اجتماعی و اقتصادی و شغلی زنان بهنحوی جدی اعمال می کند و عملاً باعث نابرابری در مشاغل و دستمزدهای زنان و مردان گردیده، اکثرزنان را از احراز مشاغلی که دارای پایگاه بالاتر و دستمزد بیشتری هستند محروم می کند. لذا یکی از راه هایرفع تبعیض های شغلی علیه زنان اصلاح گفتمان ها و تصورات قالبی جنسیتی نسبت به زنا ن در هر جامعهبشری است که باور به چنین تصورات قالبی را در آن می بینیم.

منابع و مأخذ:

Baron,R. (2006). Social Psychology (Karimi, Y.Translating) Iran, Tehran: Ravan Publication.
Ritzer,G. (2011). Sociological Theory (Nayebi, H Translating) Iran, Tehran: Ney Publication.
Giddens, A. ( 2003). Sociology ( Chavushiyan, H Translating) Iran, Tehran: Ney Publication.
Moeinian, N. ( 2010). Anthropological Linguistics, Iran, Tabriz: Sotude Publication.
Paknahad Jabaruti, M. (2003). Superiority And Inferiority In Language, Iran, Tehran: Game NO Publication.
Hyde, J, Sh. ( 2004). Half the Human Experiences The Psychology of Women ( khamsehi, A Translating) Iran, Tehran: Agah Publishing House & Arjomand Publishers.
Wardhaugh, R ( 2006). An Introductıon to Sociolinguistics (Amini, R Translating) Iran , Tehran: Buye kaghaz Publication.
Kar, M. (2001). Removing Unjust Discrimination about women, Iran , Tehran: Gatre Publication.
Dehkhoda, A, A. ( 2001). Saying And Proverbs. Iran, Tehran: Gatre Publication.
Lakoff, Robin. (1973). Language And Women's Place. Language in society 2, 45-80. Reprinted in 1975 by Harper Colcphen Books, New York.
Schute, S. (1981). Sexist Language And Sexism. In M. Vetterling – Braggin (ed) sexist language: A modern philosophical analysis. Totowa, NJ: little field Adams, 23. 33.
Cameron, Deborah. (1995b). Rethinking Language And Gender Studies: Some issues for the 1990s in Sara Mills (ed), language and gender. Interdisciplinary perspectives. London, 31-44.