تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر بهبود بهداشت روانی،علایم جسمانی و اضطراب معلولان جسمی بهزیستی شهرستان تبریز
محورهای موضوعی : زن و خانواده
کلید واژه: بهداشت روانی, آموزش مهارت های زندگی, معلول جسمی.,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف کلی تعیین تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر بهبود بهداشت روانی معلولان جسمی بهزیستی شهرستان تبریز انجام شد. این مهارت ها خودآگاهی، مقابله با استرس، توانایی ارتباط و مهارت حل مسأله را در بر می گیرد. نمونه پژوهش 46 نفر معلول جسمی باسواد مراکز توانبخشی بهزیستی شهرستان تبریز را شامل می شود. روش نمونه گیری در این پژوهش، نمونه گیری قابل دسترس است. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه GHQ، 28 سؤالی استفاده شده است. طرح کلی پژوهش، از نوع نیمه تجربی می باشد و از طرح تک گروهی با پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردیده است. بعد از جمع آوری داده ها، در بخش تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزارspss و با توجه به طرح تحقیق، آزمون های T همبسته و تحلیل واریانس چند متغیره( F دو عامله) به کار رفته است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که، آموزش مهارت های زندگی، موجب بهبود بهداشت روانی، اضطراب و علایم جسمانی در معلولان جسمی شده است. همچنین نتایج پژوهش حاکی از آن بود که، میزان تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر بهبود بهداشت روانی معلولان جسمی، مستقل از جنسیت بوده است.
The present research was carried out with the general purpose of determining the effect of life skill straining on improving the mental health of the physically disabled in Behzisti (Wellfare Organization) of Tabriz. The skills include: self- knowing skill, resistance to stress, communication skill, and problem- solving skill. The research population consisted of 50 literate disabled people of Tabriz rehabilitation centers. The uncooperative subjects were eliminated, and the remaining 46 were studied. Sampling was carried out using available sampling. In order to collect data, the 28 – item GHQ was used. The research type is semi- experimental, and the single- group plan was used by pre- Testing and post-testing. The data were analyzed using spss software and by dependent T-test and analysis of variance (two- factor F). The results showed that life- skills training improves mental health, anxiety and somatic symptoms of the physically disabled. In addition, the results of the investigation indicated that the effect of life skills training on the improvement of mental health of the physically disabled was independent of sex, age, marital status, qualification and kind of occupation.
- آقاجانی، م.، ( 1381). بررسی تأثیر آموزش مهارتهـای زنـــدگی بر سلامت روان و منــبع کنتـرل نوجوانان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا، دانشکدةعلوم تربیتی و روانشناسی.
- استورا، چ.، (1377). ترجمة دادستان، پ.، تنیدگی یا استرس، بیماری جدید تمدن، تهران: انتشارات رشد.
- ترابی، م.، (1381). تاثیر آموزش مهارت های زندگی در ایجاد نگرش منفی نسبت به سوء مصرف مواد در بین دانش آموزان شهر تبریز، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
- خاک پور، م.،( 1380). آموزش مهارت های زندگی و پیشگیری از اعتیاد، همایش نقش مشاوره و مددکاری در تامین و توسعه امنیت روانی - اجتماعی.
- خدیوی، ر.، (1384). بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی در زمینه پیشگیری از اقدام به خودکشی در زنان شهرستان اردل، مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 13، 30.
- دیماتئو، ر.، (1378). ترجمه موسوی اصل، م.، روانشناسی سلامت، جلد دوم، تهران: انتشارات سازمان و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهی (سمت).
- رامشت، م. وفرشاد، س.، (1383). بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی در پیشگیری از سوءمصرف مواد دانشجویان، دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
- رحمت زاده، ا.، (1386). مهارت های زندگی به کجا ره می سپرند؟:آسیب شناسی برنامه آموزش مهارت های زندگی ، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 7، 15-12.
- سازمان جهانی بهداشت.،(1379). ترجمه محمدخانی، پ. و نوری قاسم آبادی، ر.، برنامه آموزش مهارت های زندگی،تهران:انتشارات سازمان بهزیستی کشور،معاونت امور فرهنگی و پیشگیری.
- طارمیان، ف.، (1379). مهارت های زندگی، تهران: موسسه فرهنگی منادی تربیت.
- فتی، ل. موتابی، ف. و محمدخانی، ش.، (1385). راهنمای عملی برگزاری کارگاه های آموزش های زندگی، ویژه دانشجویان:کتاب راهنمای مدرس، تهران: انتشارات دانژه.
- فروغمند، ع.، (1387). تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر سازگاری فردی- اجتماعی دانش دختر شهرستان اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اهواز، دانشکده روانشناسی علوم تربیتی.
- قادری دهکردی، ص.، (1379). بررسی تاثیر یک طرح آموزشی پیشگیری از اعتیاد بر روی نگرش آگاهی نوجوانان مقطع راهنمایی شهر شهرکرد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
- کریمی در منی، ح.، (1385). توانبخشی گروه های خاص با تاکید بر خدمات مددکاری اجتماعی، تهران:انتشارات گستره.
- ناصری، ح. و نیک پور، ر.، (1383). بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر بهداشت دانشجویان، دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
- محمودی راد، م.، (1381). بررسی نقش آموزش مهارت های ارتباطی و حل مسئله در ارتقای عزت نفس و رابطه آن با کارکردهای هوشی و پیشرفت تحصیلی، مجله بیماری های کودکان ایران، شماره 7.
- والیانی، م.، (1383). نقش آموزش مهارتهای زندگی بر پیشگیری از اعتیاد، مجله تحقیقات و ، شماره 255، ص 23-19.
- هزاری، ز.، (1384). بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر سلامت روانی دانش آموزان دوره، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم تربیتی و روانشناسی تبریز.
- هومن، ع.، (1376). استاندارد سازی و هنجاریابی پرسشنامه سلامت عمومی بر روی دانشجویان کارشناسی دانشگاه تربیت معلم، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
- Kazdin, A. E. ,Dowson, K. E.& French, N. H. , (1987). Problem soloving skills traning and relationship therapy in the treatment of antisocial child behaviour, Journal of Consulthing and Clinical Psychology,55,76-85.
- Marilyn, A .J ., (1992). School programming for the prevention of addiction, Articles, 202-210.
- Taylor, S.E. , (1995). Health Psychology, 3rd, Newyork:McGraw-Hill.
- Wicklund,R. A. , (1979). The influence of self-awareness on human behaviour, American Scientsl, 67, 187-193.
- W.H.O., (1994). Life Skills Education in schools, W.H.O, Division of mental health, Geneva.
- W.H.O &Unisef. (1994). Comprehensive school health education suggested gudelinesfor action, World health organization, Geneva.
- W.H.O., (2004). Life Skills Based Education for Drug Use Prevention Training Manul 260, Geneva.