بررسی عوامل موثر برمشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور «بررسی موردی پیام نور مرکز رشت»
محورهای موضوعی : زن و خانواده
کلید واژه: مشارکت, مشکلات اقتصادی, احساس تعلق اجتماعی, سطح تحصیلات ,
چکیده مقاله :
طرح مسأله: افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی به عنوان پدیده‌ای فراگیر در یک صد سال اخیر هم کشورهای صنعتی و هم کشورهای در حال توسعه را با چالش‌های جدیدی رو به رو ساخته است. توجه به نقش مشارکت اجتماعی در توانمند سازی انسان ها، افزایش بهره‌وری، کاهش مشکلات شهری و تحقق توسعه، مشکلات ناشی از عدم مشارکت و مشارکت محدود در فعالیت‌های اجتماعی شهری در جامعه ایران که در دوران گذار از جامعه سنتی به مدرن است به عنوان یک مسأله اساسی در مدیریت شهری است. مقاله حاضر بر مبنای پژوهشی تدوین یافته است که در سال 1389 با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور انجام گرفت و در آن متغیرهای میزان تحصیلات، احساس تعلق اجتماعی، مشکلات اقتصادی، عضویت در تشکل های اجتماعی و فرهنگی به عنوان عمده ترین عامل تأثیرگذار در زمینه سازی مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان تحلیل و تبیین گردید. روش: پژوهش با استفاده از روش های اسنادی و پیمایش انجام گرفت، برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه که پیش آزمایش شده بود، استفاده گردید و پس از تکمیل پرسشنامه، داده های گردآوری شده، بر اساس مقیاس های اندازه گیری متغیرها کدگذاری و با نرم افزار spss پردازش و تجزیه و تحلیل شده اند. داده های به دست آمده از این پژوهش به صورت آمار توصیفی ارائه گشته و نتایج تحلیل آن در آمار استنباطی با استفاده از آزمون T.test و پیرسون در روش انجام شده است. یافته ها: بین متغیرهای احساس تعلق اجتماعی و مشکلات اقتصادی و عضویت در تشکل ها و نهادهای اجتماعی و فرهنگی رابطه معناداری مشاهده شده است. اما تأثیر میزان تحصیلات بر مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر همواره قابل تأیید نیست و می تواند وجهی سلبی به خود بگیرد و از مشارکت مورد انتظار آنان بکاهد. نتایج: با کاهش مشکلات اقتصادی میزان مشارکت دانشجویان افزایش چشم گیری داشته، افزایش احساس تعلق اجتماعی و عضویت در تشکل های اجتماعی هم کمک شایانی به میزان مشارکت دانشجویان کرده است. افزایش سطح تحصیلات بر میزان مشارکت دانشجویان تأثیر معناداری نشان نداد. بنابراین تلاش برای اصلاح و تغییر قوانین حاکم بر شئون دختران جامعه تحصیل کرده دانشگاه نسبت به مسأله مشارکت و هم چنین کاهش مشکلات اقتصادی و گسترش احساس تعلق اجتماعی، پیش شرط اساسی برای ارتقای مشارکت آنان است.
Population growth and the increased trend in citizenship over the past century have challenged both industrialized and developing nations. With regard to the role of social involvement in the human empowerment, enhancement of productivity, reduction of the city problems and realization of development, the problems arising from lack of participation or limited participation in the social activities of the cities in Iran, which is moving from a traditional to a modern society, are considered a major issue in city management. The present article is based on a study conducted in 2010 under the title of “A study of the Factors Affecting the Rate of Social and Cultural Participation of Payam - e- nour university Girl Students”, in which the variables such as educational level, sense of social dependence, financial problems, and membership in social and cultural organizations were analyzed as the most influential factors in the social and cultural participation. The study was carried out by survey and documentary approaches. Pretested questionnaires were used for data collection. Then, on the basis of the measurement scales of the variables, the data were codified and processed through the use of Spss software. Descriptive statistics (percent, frequency, mean, and median) and the inferential approach utilizing T- test and Pearson’s model were used in analyzing the data. The findings showed that there is a significant relationship between the sense of social dependence, financial problems and membership in social and cultural organizations. However, the effect of educational level on the girl students’ social and cultural participation cannot always be confirmed and may lead to a reduction in their participation. The results indicated that alleviating financial problems has caused a considerable increase in the students’ participation. Also, the increase in their sense of social dependence and membership in social organizations have contributed to the students participation. The increase in educational level didn’t cause a significant increase in their participation. Therefore, trying to qualify and change their attitudes toward participation, diminishing their financial problems, and increasing their social dependence acted as a prerequisite for enhancing their participation.
آبراهامسون، پل. (1383). مشارکت سیاسی. ترجمه: نسرین طباطبایی. در کتاب مارتین لیپست (زیر نظر) دائرالمعارف دموکراسی، ترجمه به سر پرستی کامران فانی و نوراله مرادی. تهران: کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه :1241تا1250.
ابوت، پاملا. والاس، میشل. (1376). درآمدی بر جامعه‌شناسی نگرش‌های فمنیستی. ترجمه: مریم خراسانی، حمید احمدی. تهران: انتشارات صنوبر
ازکیا، مصطفی. (1377). جامعه‌شناسی توسعه. تهران: نشر کلمه
بیرو. آلن. (1366). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه: باقر ساروخانی، تهران. کیهان
پیشه‌ور، احمد. (1374). جامعه‌شناس سیاسی. تهران: انتشارات دوران.
توسلی، غلامعباس. (1382). مشارکت اجتماعی در شرایط آنومیک. تهران: موسس چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
خلیلی، محسن. (1386). آسیب‌شناسی مشارکت زنان درجامعه معاصر ایران. فصلنامه پژوهش زنان، دوره 5، شماره 2، پاییز 1386: 186-165.
رسول‌زاده، بهزاد و فروزنده سجانعلی. (1380). بررسی علل کاهش مشارکت مردم استان اردبیل در هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری. استان اردبیل.
ریتزر، جورج. (1374). نظریه های جامعه شنایس در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. انتشارات علمی
رضایی، عبدالعلی. (1375). مشارکت اجتماعی، هدف یا ابزار توسعه. ماهنامه اطلاعات سیاسی و : 109-110، تهران: موسسه اطلاعات
زاهدی، شمس السادات. (1383). ارتقای مشارکت زنان در سطح مدیریتی. در کتاب: نجفقلی حبیبی (کوشش و گردآوری)، مجموعه مقالات همایش مشارکت سیاسی زنان در کشورهای اسلامی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 133 تا 97.
ستوده، هدایت الله. (1386). جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: نشر ندای آریانا
سیف‌زاده، حسن، (1374). نظریههای مختلف درباره راههای‌گوناگون نوسازی و دگرگونی‌های سیاسی. تهران: انتشارات قومس.
صمدی‌راد، انور. (1383). مکانیسم‌های ارتقای مشارکت زنان در ابعاد سیاسی و اقتصادی. فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 21 :121-99.
علوی‌تبار، علیرضا. (1379). بررسی الگوی مشارکت شهروندان در ادراه امور شهرها. تهران. انتشارات سازمان شهرداری های کشور.
عفتی، محمد. (1371). بررسی عوامل موثر در مشارکت روستائیان درطرحهای توسعه روستایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
غفاری، نیازی. (1385). جامعه‌شناسی مشارکت، نشر نزدیک، چاپ اول
کوثری. (1379). مشارکت فرهنگی، تهران، انتشارات آن
لهسایی‌زاده، عبدالعلی. (1368). تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، نوید، شیراز.
محسنی، منوچهر. (1374). بررسی زمینه‌های مشارکت روستائیان و ارتباط آن باترویج کشاورزی، معاونت ترویج و مشارکت مردمی و وزارت جهاد سازندگی.
محسنی‌تبریزی، علیرضا. (1375). بیگانگی، مانعی برای مشارکت و توسعه ملی. تهران، نامه پژوهش سال اول، شماره یک.
مصفا، نسرین. (1375). مشارکت سیاسی زنان، دفتر مطالعات وزارت امور خارجه، تهران، موسسه چاپ و انتشارات قائم.
هانتیگتون، ساموئل. (1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگون، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران، نشر علم.
BuckLand,jerry. (1998). From ReLief and Deve Lopment to assisted self ReLiance: NongovernaentaL organization in Bang Ladesh.
colin ,Ronald. (1986). the institutionalization of participation in development, in, unesco document 328 STR, pp.59-120.
GouLet,Denis. (1995). participation in DeveLopment Ethics, AGuide to theory and practice, London, ned books Ltd.
Henderson, trang T.,phd.,university of Washington. (2004). crossing cultural prticipation borders: Vietnamese students in amerrican science classroom, extracted from: http://proguest.umi.com
Lerner , DaniaL. (1964). the passing of traditional sociotymodernizeing thy middle east. new york : free press.
MUSHI,SAMUL. (1986). INSTITUTIONALIZATION OF PPULAR PARTICIPATION " IN WORLD DEVELOPMENT ,PARIS : UNESCO
MacNeaL. Ramona s.,ph. D, kent state unirer sity, the interent and political participation extracted From: http//proguest.umi.com.
noble,trevor. (2000). social theory and social change ,new York :palgave.