بررسی هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی آبخوان جنوب شرق مشکان، استان خراسان رضوی
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
محمد ابراهیم فاضل ولی پور
1
(گروه زمین شناسی، واحدمشهد، دانشگاه ازاد اسلامی، مشهد، ایران)
کلید واژه: هیدروژئوشیمی, مشکان, نسبت‌های یونی, نمودارهای ترکیبی,
چکیده مقاله :
آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب‌های زیرزمینی یک منطقه ایفا می کند. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی‌های هیدروژئوشیمیایی منابع آب زیرزمینی جنوب مشکان در سال 99 بود. جهت دست‌یابی به این هدف، 10 نمونه آب از چاه‌های منطقه برداشت گردید. آنالیز هیدروژئوشیمیایی داده‌ها در آزمایشگاه به روش پلاسمای القایی صورت گرفت و تجزیه و تحلیل های آماری در محیط نرم افزارها ,ArcGis ,Excle ,AqQA انجام شد. به منظور تعیین منشأ یون‌ها در آبخوان مطالعه شده از نسبت‌های یونی ژئوشیمیایی و نمودارهای ترکیبی استفاده شد. نمودارهای ژئوشیمیایی ضمن تأیید فعال بودن واکنش‌های آب- سنگ در آبخوان مطالعه شده، فرآیند تبادل یونی طبیعی را در بیشتر منابع نشان دادند. بر اساس نتایج بدست آمده در تمام چاه ها نسبت Cl / Sum anions > 0.8، Mg / Mg + Ca < 0.5، Ca / Ca + S04 < 0.5، است. در اکثر چاه ها نسبت Na / Cl > 1، Na / Na + Cl > 0.5 و So4 / Hco3 < 1 می باشد. در بیشتر چاه ها 1< Ca / Mg < 3 است. با توجه به نتایج استفاده از روش کریچینگ برای پهنه‌بندی غلظت یون‌ها، غلظت یون‌های کلسیم، منیزیم، سولفات و کلر در غرب و جنوب غرب و سدیم در غرب منطقه افزایش نشان می دهند.
Understanding chemical changes in groundwater and their mapping play a substantical role in optimal management of groundwater in an area. The aim of this study was to investigate hydrogeochemical charactristics of groundwater resources of south Mashkan in 2020.To achieve this goal,10 water samples were taken from the region wells. The hydrogeochemical analysis was carried out in the laboratory through induction plasma method and statistical analysis were performed in ArcGis, AqQA and Excle software environment. Geochemical ion ratios were used to determine the source of ions and combination diagram in the studied aquifer. Geochemical diagram confirmed the activity of water- rock reactions in the studied aquifer and showed the natural ion exchange process in most resources. Based on the results obtained in all wells,the ratio is Cl/Sum anions>0.8, Mg/Mg+Ca<0.5 , Ca/Ca+So4<0.5.In most wells, the ratio is Na/Cl>1, Na/Na+Cl>0.5 ,and So4/Hco3<1. In most wells, is 1<Ca/Mg<3 According to the results of using Kriging method zoning the concentration of ions, the concentration of calcium, magnesium, sulfur and chlorin ions increase in the west and southwest and sodium in the west of the region.
_||_