موسیقی شعر در دیوان پروین اعتصامی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
ناهید صفار
1
(اداره آموزش و پرورش منطقه 4 تهران، گروه زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران.)
کلید واژه: موسیقی شعر, پروین اعتصامی, Parvin Etesami, External rhythm, Marginal rhythm, internal rhythm, moral rhythm,
چکیده مقاله :
پروین اعتصامی بانوی برجستۀ شعر فارسی قرن اخیر در سرودن قطعات گوی سبقت از هم عصران ربوده و در مناظره صاحب سبک است. در تحقیق حاضر شعر وی را از منظر موسیقی شعر بررسی شد تا ابعاد ماندگاری و محبوبیت سخن او نشان داده شود. موسیقی شعر به بررسی هماهنگی و انسجام کلام در چهار سطح بیرونی، کناری، درونی و معنوی پرداخته است. اوج شکوهمندی و اقتدار شعر پروین اعتصامی در سطح معنوی و روابط معنایی اجزای کلام است. روشی که اشعار او را در عین سادگی و روانی لفظ غنایی ادبی بخشیده و مورد توجه ادیبان و منتقدان ادبی قرار داده است. علت توجه شاعر به موسیقی معنوی تعهد و اعتقاد به تعلیم بویژه تعلیم بانوان ایران زمین، کمک به دیگران خاصه ضعفا و مبارزه با ظلم و بی داد ستمگران مستبد و جنایت کاران روزگار است.
Parvin Etesmi, the famous Iranian poetess has been surpassed her contemporaneous, she has developed eminent styled in controversy. In the present research, we surveyed her poem from rhythmic poem point of view to expose durability and fluent aspects of her works. Rhythmic poem considered word's symphony in four levels: external, internal, marginal and moral. The best of glory and might of Parvin Etesami poems is the semantic relation of words of speech. Such a style made her poem more fluently and lyrical speech. The reasons of the poetess's considerations to rhythmic poem was her obligation to teaching and moral doctrine, specially educating Iranian's women, to assist each other and weakened and to struggle with injustice and opinionated tyrants and criminals of her age.
- اعتصامی، پروین (1370). دیوان قصاسد و مثنویات و تمثیلات و قطعات، به کوشش منوچهر مظفریان، چاپ هشتم، تهران، انتشارات کتاب آفرین و علمی.
- اعتصامی، پروین (1389). دیوان، چاپ اول ، قم، انتشارات کومه.
- ایگلتون، تری (1983). پیش در آمدی بر نظریۀ ادبی، ترجمه عباس مخبر (1368). تهران، نشر مرکز.
- بالایی، کریستوف و کویی پرس، میشل (1983). سرچشمه$های داستان کوتاه فارسی، ترجمه احمد کریمی حکاک (1366). تهران، انتشارات پاپیروس.
- بهار، ملک الشعرا محمدتقی (1354). دیوان اشعار (جلد دوم)، به کوشش مهرداد بهار، چاپ چهارم، تهران، انتشارات توس،
- زرین$کوب، عبد الحسین (1371). شعر بی$دروغ، شعر بی$نغاب، تهران، انتشارات علمی.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا (1379). موسیقی شعر، چاپ ششم، تهران، انتشارات آگه.
- شمیسا، سیروس (1378). نگاهی تازه به بدیع، چاپ یازدهم، تهران، انتشارات فردوس.
- شمیسا، سیروس (1379). آشنایی با عروض وقافیه، چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات فردوس.
- طوسی، خواجه نصیر، معیار الاشعار، به کوشش محمد فشارکی و جمشید مظاهری(1363). اصفهان، انتشارات سهروردی.
- Abrams, Meyer Howard. (2006). A Glossary of Literary Terms, New York. Guerin, Wilfred L. and others. (no date). A Handbook of Critical Approaches to literature,Hraper& Row, New York.
_||_