حضور زن به صورت آنیما در ابیات مولوی
محورهای موضوعی : هنر و معماری
صبا بیوک زاده
1
(دانشگاه پیام نور مرکز زاهدان، گروه زبان و ادبیات فارسی، زاهدان، ایران.)
حمید صمصام
2
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، گروه ادبیات، زاهدان، ایران.)
کلید واژه: آنیما, زن, یونگ, مولانا, woman, Anima, Molana,
چکیده مقاله :
مولوی شاعر و عارف فرزانه در قرن هفتم در ادب ایران زمین است، که شاهکار ادبی آن، مثنوی را قرآن عجم نامیده اند، و کلیات شمس که تجلی روح مولاناست. مولانا در بخش هایی از این کتاب ها، به جلوه گری سیمای زن، از حلال حکایت های مختلف پرداخته است. در بین تمام شخصیت ها و زنانی که در مثنوی یا دیوان تأثیر دارند، آنیما، روان زنانه روح مرد، یکی از اصل های مهم اندیشه اوست. آنیما، در غزل های مولوی، ویژگی هایی مثل تسخیرکنندگی و فریبندگی، سرچشمه زندگی بودن، تقدس و میانجی گری بین خود آگاه و ناخود آگاه دارد، و با نمادهای پرندگانی چون طوطی و سیمرغ، و دیگر رموز همچون پری، آهو، هما، آب و باد و واژگانی مثل صنم وبت نمودار شده است. آنیما دو جنبه مثبت و منفی دارد، که البته جنبه منفی آن چندان در اشعار مولانا حضور ندارد.
Molavi was the poet and mystic of the seventh century in the literature of Iran, his literary masterpiece, Masnavi is called Ajam Quran, and Shams was considered as the manifestation of the Spirit of Molana. In some parts of the book, Molana talked about the manifesting effect of woman’s face in the form of different anecdotes. Among all the characters and women who had an effect on Masnavi or Divan, Anima, the feminine soul of men, was one of the most important principles of his thought. In the sonnets of Molavi, Anima had characteristics such as: fascinating and charms, being source of life, sanctity and mediation between conscious and unconscious mind, and it was represented by symbols of birds like: parrot and phoenix, and mysteries such as fairy, deer, Huma, water and wind, and words like idol. Anima has both positive and negative aspects, but mostly the negative aspect of it, wasn’t presented in the poems of Molana.
- برهانی، سید محمد،(1387). سیما بی زن در مثنوی معنوی، تهران، انتشارات نسل نو اندیش.
- پورخالقی چترودی، مه دخت ،(1381). درخت شاهنامه، مشهد، آستان مقدس رضوی.
- پورنامداریان، تقی،(1375). رمز وداستان های رمزی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- پورنامداریان، تقی،(1388)،.در سایه آفتاب (شعر فارسی و ساخت شکنی در شعر مولوی)، تهران، انتشارات سخن.
- ثقفی، زلیخا،(1386). تجلی زن درآثار مولوی، تهران، انتشارت ترفند.
- جعفری، محمدتقی،(1373). تفسیرونقد وتحلیل مثنوی، تهران، انتشارات اسلامی.
- جم زاد، الهام، (1387). آنیما در شعر شاملو، تهران، انتشارات شهر خورشید.
- حسینی، مریم،(1388). پری در شعر مولانا، فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهراء، ش18-17.
- ستاری، جلال،(1374). عشق صوفیانه، تهران، نشر مرکز.
- ستاری، جلال،(1386). عشق نوازی های مولانا، تهران، نشر مرکز.
- سلیم، غلامرضا، بی تا، آشنایی با مولوی، تهران، انتشارات توس.
- شمیسا، سیروس(1383). داستان یک روح، تهران، انتشارات فردوس.
- فوردهام، فریدا، (1356). مقدمه ای بر روان شناسی یونگ، ترجمه مسعود میربها، تهران، انتشارات اشرفی.
- قرشی، امان ا...، (1380). آب و کوه در اساطیر هند و ایرانی، تهران، انتشارات هرمس و مرکز بین المللی گفت و گوی تمدن ها.
- گولیپینارلی، عبدالباقی، نثر و شرح مثنوی شریف، ترجمه توفیق ه. سبحانی(1348). تهران، کتابخانه وزارت امور خارجه.
- مورونو، آنتونیو، (1386). یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه داریوش مهرجویی،تهران، نشر مرکز.
- مولوی، جلال الدین محمد،(1372). مثنوی معنوی، به کوشش زینولدالدین نیکلسون، تهران، انتشارات بهزاد.
- مولوی،جلال الدین محمد، (1387). کلیات شمس تبریز، به کوشش محمد رضا شفیع کدکنی، تهران، انتشارات سخن.
- ویلهلم، ریچارد، (1388). راز گل زرین، ترجمه سیمین موحد، تهران، انتشارات ورجاوند.
- همو، جیمز، (1386). فرهنگ نمادها در شرق، ترجمه رقیه بهزادی، تهران، فرهنگ معاصر.
- یونگ، کارل گاستو،(1387). انسان و سمبول هایش، ترجمه محمود سلطانیه،تهران، انتشارات دیبا.
_||_