شناسایی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست‏های مدیریتی سازمانی

محورهای موضوعی : مدیریت

محبوبه سلیمانپور عمران ¹ , زهره شیرازی ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، گروه مدیریت آموزشی، بجنورد، ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، گروه مدیریت آموزشی، بجنورد، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/03/18 تاریخ پذیرش : 1396/06/25 تاریخ انتشار : 1396/07/01

کلید واژه: ارتقاء شغلی زنان, زنان, پست مدیریتی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان شاغل استانداری خراسان شمالی و سازمان های تابعه مشتمل بر 150 نفر بود که که همه جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهشی از نوع همبستگی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته دارای 30 سوال و 6 مولفه (عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی، عوامل فرهنگی و ارتقای شغلی) بر اساس طیف لیکرت 5 درجه ای بوده است. روایی صوری و محتوایی ابزار مورد تائید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 0.94 بدست آمد. یافته ها نشان داد که عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی و عوامل فرهنگی با ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی رابطه معنادار و مثبتی دارند. با توجه به اینکه هر چهار عامل مشخص شده در ارتقای زنان در سازمان نقش دارند با شناخت و برنامه ریزی می توان مسیر رشد زنان را در سطوح بالای مدیریتی هموارتر نمود.

چکیده انگلیسی:

The main purpose of the present study was to investigate and identify the factors affecting the job promotion of women in management positions in the organization. The statistical population of the study subsumed all women in North Khorasan province administration office and subsidiary organs which included 150 individuals. Due to the limited number of women employees in the provincial and subsidiary organs,all the members of the population were taken as sample. Research was designed as a correlation type. The data were collected through a questionnaire with 30 questions that was made of six sub scale (cognitive factors, normative factors, regulatory factors, form factors, cultural factors and promotion). Its reliability was obtained by Cronbach's alfa (0.94). The results showed that cognitive factors, normative factors, regulatory factors, form factors, cultural factors, the promotion of women in managerial positions had a positive significant relationship. Considering that each of the four factors identified in the promotion of women in the organization were associated with knowledge and planning, it is possible to improve the path of women's development to high levels of management.

منابع و مأخذ:

- ابراهیم پور،حبیب.؛ مکبری، امیرحسین.؛ رریواز،رداوود؛ روشندل اربطانی،طاهر.(1390). رسانه و سقف شیشه‎ای: تبیین نقش تلویزیون در ارتقاء زنان به سطوح مدیریتی جامعه. فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 3،(6):  1-18.

- اسماعیل پور، رضا؛ تفقدی، حمیدرضا.(1396). مطالعۀ کیفی موانع ارتقای شغلی و مدیریتی بانوان. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، دوره 15( 2): 185-169.  

- اسلامی، نرجس.(1391). عوامل موثر بر ارتقاء شغلی زنان در پستهای مدیریتی (مطالعه موردی زنان شاغل دراداره کل تامین اجتماعی استان البرز)، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور استان تهران.

-  استاد هاشمی، لیلا؛ میرحسینی، جعفر؛خلوتی، ملیحه؛ آصفی، مهدی.(1394). موانع ارتقای زنان شاغل در بانک های دولتی کشور به سطوح عالی مدیریت از دیدگاه کارکنان. پژوهشنامة زنان، پژوهشگاه علومانسانی و مطالعاتفرهنگی. سال6، شماره4: 1-17.

- برجعلی لو، شهلا؛ ناظمی، شمس الدین؛ مرتضوی، سعید.(1391). آرزومندی مدیریتی در زنان و چگونگی تأثیرپذیری آن از نقش‎های شغلی و خانوادگی. پژوهشنامه زنان، دوره3، (6): 21-47.

- پورعزت، علی اصغر؛ زهریی، سپیده؛یزدانی، حمیدرضا؛ فرجی، بهاره.(1386). بررسی چالش های مربوط به مدیریت زنان (تحقیقی پیرامون یک سازمان دولتی). مجله مطالعات زنان، سال اول، (3 ):  92-120.

- حسینی لرگانی، سیده مریم.؛ سعیدی، احمد؛ صالحی؛ سید جواد .(1386). بررسی عوامل موثر بر مشارکت زنان هیات علمی در مدیریت دانشگاهی: یک مدل لجستیک، مجله مطالعات زنان، سال اول، (3): 141-121.

- حقایق، مریم؛ خوارزمی، مجتبی.(1398). بررسی عملکرد مدیریتی و اجرایی زنان در معماری و شهرسازی. پژوهشنامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دوره1 (2): 11-37.

- خواجه نوری، بیژن؛ حاتمی، علی .( 1386 ). بررسی عوامل مؤثر بر میزان اشتغال زنان جوان: مطالعه موردی استان های غربی ایران (کرمانشاه ، ایلام ، کردستان)، همایش انجمن جمعیت شناسی ایران.

-رفعت‌جاه، مریم؛ قربانی، سمیه.(1390). تأثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقاء شغلی زنان، زن در توسعه و سیاست: مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران، دوره 9 (1): 20-11.

-سلیمان پور عمران، محبوبه؛ یزدانی، توران؛ طالب زاده، عذرا.(1395). مدیریت زنان و توسعه سرمایه اجتماعی. چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در  مدیریت و حسابداری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی،25 /6/1395.

- شادی‏طلب، ژاله.(1381). توسعه و چالش‏های زنان ایران، چاپ اول، تهران: نشر قطره.

- شیعه ‏زاده، الهه (1387). تنها در حدود 15% کل جکعیت زنان شاغل هستند. چرا؟، فصلنامه هنر مدیریت، شماره 2(4): 22-25.

- صالحی امیری، سیدرضا؛ اشرفجو، لیلا. (1391)، بررسی رابطه مؤلفه‌های فرهنگی با ارتقاء زنان در مشاغل مدیریتی (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب)، فصلنامه  مدیریت فرهنگی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، دوره 6 شماره 2(پیاپی 16): 20-12.

- صداقت زادگان، شهناز؛ خسروی، ناهید.(1390). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با نگرش به ارتقای مشارکت زنان در سطوح مدیریتی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پی نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی.

- صفری، علی؛  فروغی ابری، معین (1389)، ماهنامه تدبیر، شماره 217: 44-48.

- علی آبادی، سمیرا.(1391). بررسی عوامل انگیزشی احراز پست های مدیریتی درکارکنان زن ادارات کل تربیت بدنی منطقه غرب کشور. فصلنامه زن و فرهنگ، دوره 4، ( 14): 95-108.

- فتحی، لاله.(1384). زنان در عرصه مدیریت،رروزنامه همشهری،‌ یکشنبه 27 شهریور 1384، سال سیزدهم، شماره 3803، ص 10.

- فراهانی، ابوالفضل؛ شیرزاد ملاباشی، شیرین .(1391). عوامل موثر در انتصاب زنان در پستهای مدیریتی وزارت ورزش و جوانان با تاکید بر بخش ورزش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور استان تهران.

- قره یاضی، هایده .(1381). مدیریت زنان حضوری واقعی نه سمبلیک، روزنامه همشهری، 24/6/1381.

- میرغفوری، سید حبیب الله.(1385). شناسایی و رتبه بندی عامل‏های موثر در گماشته نشدن زنان به پست‏های مدیریتی در سازمان‏های دولتی استان یزد. مجله مطالعات زنان، سال 4 ( 1): 122-101.

-  مهداد، علی؛ قائلی، فرحناز.(1393) .پیش بینی رفتارهای شهروندی سازمانی از طریق حمایت سازمانی، هویت سازمانی و سرمایه روانشناختی در میان زنان. فصلنامه زن و فرهنگ،  دوره 6( 22): 9-25.

- نجاتی آجی بیشه، مهران؛ جمالی، رضا.(1386). شناسایی و رتبه بندی موانع ارتقای شغلی زنان و بررسی ارتباط آن با ابعاد عدالت سازمانی: زنان شاغل دانشگاه یزد. مجله تحقیقات زنان(مجله مطالعات زنان)، زمستان 1386، دوره  1، ( 3 ): 56 - 91 .

- نوروزی، داریوش.(1386). رشد اقتصادی در سایه مدیریت زنان. نظام جامع اطلاع رسانی

- Airini, C., Sunny, C., Li., McPherson. K., Midson. B.,& Wilson. Ch. (2011), Learning to Be Leaders in Higher Education: What Helps or Hinders Women’s Advancement as Leaders in Universities. Educational Management Administration Leadership, January  39 ( 1): 44-62.

- Bosak, J., Sczesny, S., & Eagly, A. H. (2012). Communion and agency judgments of women and men as a function of role information and response format. European Journal of Social Psychology. 38( 7):1148-1155.

- Livingstone. D.W., Pollock. K.,& Raykov. M.,(2014). Family Binds and Glass Ceilings: Women Managers’ Promotion Limits in a ‘Knowledge Economy. Crit Sociol January 20.( 42 ): 1145-166.

- Mohajeri. B. , Mokhtar. M. & Balash. F. (2015). Challenges Encountering the Participation of Women in Senior Administrative Status in Higher Education”. International Education Studies; 8,(13) : 13:9-16. 

- Peterson, H. (2016). Is managing academics “women’s work”? Exploring the glass cliff in higher education management”. Education & Educational Research, 44(1): 151 - 231.

- Soleimanpour Omran,M., Alizadeh, H., Esmaeeli shad, B.) 2015). The analysis of glass ceiling phenomenon in the promotion of women’s abilities in organizations. International Journal of Organizational Leadership, 4:  315-323.

- Valk. Reimara, L. van Engen. Ma., van der Velde. M., (2014). International Careers and Career Success of Indian Women in Science and Technology: The Importance of Career Capital and Organizational Capital”. South Asian Journal of Human Resources Management, December  1 ( 2): 175-205.

- Wynen. J., op de Beeck., S., & Ruebens., S.,(2015). The Nexus Between Gender and Perceived Career Opportunities Evidence From the U.S. Federal Government.  Ranking:Industrial Relations & Labor 18 - 26 .