مکان یابی بهینه نیروگاه خورشیدی در ایران با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی

محورهای موضوعی : انرژی های نو

پدرام احدی ¹ , فربد فخرآبادی ² , علیرضا پورشقاقی ³ , فرشاد کوثری ⁴

1 - گروه مهندسی مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - گروه مهندسی مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
3 - استادیار، گروه مهندسی مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
4 - استاد، گروه مهندسی مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/04/10 تاریخ پذیرش : 1400/08/15 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP), نیروگاه های خورشیدی, مکان یابی بهینه, انرژی های تجدید پذیر, Expert Choice,

چکیده مقاله :

کشور ایران به عنوان یک کشور پهناور با میانگین تابش خورشید 4.5 کیلووات ساعت بر متر مربع، پتانسیل بسیار بالایی برای راه اندازی و بهره برداری از سیستم های خورشیدی و به طور خاص تولید انرژی الکتریکی از نیروگاه‌های خورشیدی را دارا است. مطالعة کنونی با هدف مکان یابی بهینه از لحاظ اقلیمی با استفاده از روش (AHP) و بهره گیری از نرم افزار Expert choice انجام گرفته است. فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) یکی از گسترده ترین ابزارهای تصمیم گیری چندمعیاره است. معیارها و زیرمعیارهایی از قبیل میزان تابش، تعداد روزهای آفتابی، میانگین دما، میزان رطوبت موجود در هوا، میزان بارندگی، میزان گرد و غبار و آلودگی و ضریب ابرناکی مورد ملاحظه قرار گرفته اند. به منظور تعیین مکان بهینه با استفاده از روش (AHP) که در نرم افزار Expert choice عملی می شود، بعد از تعیین سطوح سلسله مراتبی شامل هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه‌ها (مکان‌های مورد نظر)، مقایسة زوجی بین مجموعه‌ها برای وزن دهی انجام می‌شود. در عین وزن دهی به مجموعه‌ها تجزیه و تحلیل سازگاری قضاوت ها صورت می گیرد که باید کمتر از 0.1 باشد. برای انجام این پژوهش مراکز استان‌های کشور ایران در نظر گرفته شدند. از بین 31 مکان در منطقة مورد مطالعه، شهر زاهدان به عنوان بهترین مکان جهت احداث نیروگاه خورشیدی انتخاب شد و سایر گزینه‌ها با توجه به وزن مورد نظر در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین آنالیز حساسیت بر روی معیارهای اصلی انجام و تاثیر وزن پارامترها بر روی گزینه‌ها ارزیابی گردید.

چکیده انگلیسی:

A vast country with a mean solar irradiance of 4.5 kilowatts per square meter, Iran enjoys very high potentials for establishment and utilization of solar systems and, in particular, production of electrical energy from solar power stations. The present study was conducted for Optimal Solar Power Station Site Selection Using the Analytical Hierarchy Process (AHP) in Iran, and the Expert Choice software. AHP is one of the most widespread multi-criteria decision-making tools. The research considered criteria and sub-criteria such as the amount of radiation, number of sunny days, mean temperature, air humidity, precipitation, amount of dust and pollution, and cloudiness factor. For obtaining the optimal location using the AHP method, implemented in Expert Choice, pairwise comparison is made between the sets for weighting after the hierarchical levels, including the goal, criteria, sub-criteria, and alternatives (intended locations), are specified. As the sets are weighted, the compatibility of judgments is analyzed, which must be less than 0.1. The capitals of the provinces of Iran were considered in the research. From among the thirty-one locations in the examined region, the city of Zahedan was selected as the best location for establishment of solar power stations, and the other alternatives were assigned the next priorities given their weights. Moreover, sensitivity analysis was made on the major criteria, and the impact of parameter weight on the alternatives was assessed.