اثر ویتامینC بر کبد مورد مواجهه با آفت‌کش دلتامترین در موش صحرایی
محورهای موضوعی : بیماریهای دامهای بزرگ
ملیحه دانشور
1
(کارشناس ارشد فیزیولوژی جانوری، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران)
فرنگیس قاسمی
2
(دانشجوی دکترا، هیأت علمی گروه زیست شناسی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران)
کلید واژه: دلتامترین, آنتی اکسیدان, تغییرات بافتی, موش صحرایی,
چکیده مقاله :
سم دلتامترین حشره‌کشی پر مصرف با اثرات زیانبار بر اکوسیستم است و کبد اندام درگیر در متابولیسم مواد سمی است. با توجه به نقش آنتی اکسیدانی ویتامین C، اثر آن بر بافت کبد موش صحرایی مورد مواجهه با سم دلتامترین در این تحقیق، مطالعه گردید. بدین منظور 63 موش صحرایی (ویستار ) با وزن g15 ± 200 انتخاب و به 9 گروه تقسیم شدند. پس از تعیین دوز کشنده سم mg/kg) 20)، دوره‌های مصرفی دلتامترین (5/2، 5 و10 ) میلیگرم بر کیلوگرم وزن موش برای آزمایش انتخاب گردید. گروهها در قالب 1- کنترل (بدون تیمار)، 2-گروه شاهد1 (آب مقطر)، 3- شاهد2 mg/kg) 20 ) ویتامین C، گروههای تیمار 4 تا 6 که به ترتیب mg/kg/ b.wt(5/2، 5 و 10) دلتامترین و گروههای تیمار 7 تا 9 که دوزهای مذکور دلتامترین را همراه با ویتامین C طی 14 روز، با تزریق درون صفاقی دریافت نمودند، انتخاب شدند. در پایان دوره تیمار، کبد موش‌ها جدا و پس از پاساژ بافتی و تهیه مقاطع μ 5 رنگ‌آمیزی شده، با میکروسکوپ نوری مطالعه گردید. نتایج با استفاده از روش اسکوربندی (امتیازبندی) در قالب جداول تعیین گردید. در جداول به دست آمده از این روش، درجات آسیب بافتی از صفر تا 4 بیانگر کمترین تا بیشترین میزان آسیب می‌باشد. داده‌های حاصل با نرم افزار SPSS(17) تحلیل و گروهها با آزمون توکی مقایسه شدند. بنا به نتایج حاصل، در کبد گروههای مورد مواجهه با دلتامترین آثار تخریب (وابسته به دوز سم مصرفی) در سطح معنی‌دار (05/0> p) از تغییراتی در جدار هسته تا نکروز سلولی نشان دادند که در گروههای تیمار شده با ویتامین C به خصوص در کمترین دوز مصرفی سم، تا حدودی جبران گردید. با استناد به نتایح حاصل، ویتامین Cدر دوز مناسب، می‌تواند آثار تخریبی آفت‌کش دلتامترین را جبران کند.
Deltamethrin insecticide widely used pesticides with harmful effects on the ecosystem and liver organ involved in the metabolism of toxic substances. According to antioxidant role of vitamin C, the effects of exposure to deltamethrin on rat's liver were studied. For this purpose, 63 rats (Wistar) weighing 200 ± 15 g were selected and divided into 9 groups. After determination of lethal dose for deltamethrin (20mg / kg/b.wt), (5/2, 5 and 10) mg/ kg/b.wt of this was chosen for this experiment. Groups were selected in the control (no treatment), group 1 (distilled water), group 2 were injected ( 20 mg / kg/b.wt) Vitamin C, 3 treatment groups, respectively (5/2, 5 and 10) mg / kg / b.wt of deltamethrin and 3 groups treated with the same doses of deltamethrin + vitamin C (20mg / kg/b.wt) within 14 days, injected intraperitoneal. At the end of the treatment period, Rat's livers were separated, prepared and placed in tissue processor. Prepared serial sections (5 μ), were stained and studied with L.M (40 x) and determined the degree of damage. Using ratings method, damage of tissue were determinate in 0 to 4 degrees that indicate the minimum to maximum damage. Obtain data analyzed by using SPSS (17) and ANOVA and groups were compared in significance level (P< 0.05) with LSD and Tukey's test. According to the results, changes in nucleuses lining to the cell necrosis were seen in the groups which exposed to deltamethrin. These damages were recompensed partially in groups which treated with vitamin C especially in group with low dose of toxin.