ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری در ﻣﺎدﻳﺎن

محورهای موضوعی : علوم بالینی دامپزشکی

ﻗﺎﺳﻢ زاده ﻧﻮا ﺣﻤﻴﺪ ¹

1 -

تاریخ دریافت : 1394/03/19 تاریخ پذیرش : 1394/05/19 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری, ﻣﺎدﻳﺎن,

چکیده مقاله :

ﺧﻼﺻﻪ: ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼت ﺻﻨﻌﺖ ﭘﺮورش اﺳﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻜﻲ از دﻻﺋﻞ ﻧﺎﺑﺎروری ﻣﺎدﻳﺎن ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﻪ دو ﺷﻜﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮوز ﻛﻨﺪ: 1) ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ: -در دوره ﻫﺎی اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺑﻬﺎره و ﭘﺎﻳﻴﺰه (ﺑﺪﻟﻴﻞ اﺛﺮ ﻓﺘﻮﭘﺮﻳﻮد در ﺗﻮﻟﻴﺪ و آزادﺳﺎزی ﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻠﻲ) - ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ زاﻳﻤﺎن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. 2)ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ: در ﻓﺼﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﻮﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد. ﻧﻘﺺ ﻳﺎ ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری در ﻓﺼﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻧﺎﻛﺎرآﻣﺪی ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻠﻲ و ﺿﺮر اﻗﺘﺼﺎدی در ﻣﺎدﻳﺎن ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.از آﻧﺠﺎﻳﻴﻜﻪ ﻣﺎدﻳﺎن ﻫﺎی ﻣﺒﺘﻼ ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﻟﻘﺎح و آﺑﺴﺘﻨﻲ ﺑﻮﻗﻮع ﻧﻤﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد. ﺑﻌﻼوه، ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻓﺤﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪن ﺣﻴﻮان را ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎی ﺑﻌﺪی را در ﭘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ از 3/1% ﺗﺎ 8/2% در ﻛﻞ ﺳﻴﻜﻞ ﻫﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻠﻲ در ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺣﺪود 13% ﻣﺎدﻳﺎن ﻫﺎی دارای ﺳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ از 15 ﺳﺎل ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺑﺎر در ﻃﻮل ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻠﻲ آﻧﺮا ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. در ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﺟﺪﻳﺪ از دﻳﺪ اوﻟﺘﺮاﺳﻮﻧﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ ﻋﺪم ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬاری در ﻓﺼﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻠﻲ را ﺑﻪ 3 دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ: اﻟﻒ) ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﻏﻴﺮ ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬار ﻣﻘﺎوم ب) ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﻏﻴﺮ ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬار اﻧﺪﻛﻲ ﻛﻼﭘﺲ ﺷﺪه ج) ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﻏﻴﺮ ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬار ﻫﻤﻮراژﻳﻚ ﻳﺎ ﻟﻮﺗﺌﻴﻨﻪ، ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺘﺪاوﻟﺘﺮ از دو ﻓﺮم دﻳﮕﺮ اﺳﺖ (ﺣﺪود %92-(AHF or HAF) "81). ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﻫﺎی ﻏﻴﺮﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬار ﻛﻪ ﺣﺎوی ﺧﻮن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻌﻨﻮان "ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﻫﺎی ﻫﻤﻮراژﻳﻚ ﻏﻴﺮ ﺗﺨﻤﻚ ﮔﺬارﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.