دیابت ملیتوس در حیوانات

محورهای موضوعی : علوم بالینی دامپزشکی

سید حامد شیرازی بهشتی ها ¹ (استادیار کلینیکال پاتولوژی، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج)

تاریخ دریافت : 1398/04/22 تاریخ پذیرش : 1398/06/22 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

دیابت ملیتوس به مجموعه‌ای از بیماری‌ها گفته می‌شود که در آن بدن حیوان قادر به تنظیم مقدار قند موجود در خون نخواهد بود فلذا بر خلاف تصور رایج، دیابت ملیتوس یک بیماری نیست و بلکه سندرم است. این سندرم به ویژه در سال های اخیر به یک اختلال متابولیک متداول در بین سگ و گربه مبدل گشته است. در این سندرم تولید، ترشح و یا اثرگذاری انسولین بر سلول های بافت محیطی مختل گردیده فلذا ورود گلوکز به این سلول ها با مشکل مواجه می شود بنابراین سلول ها به اصطلاح گرسنه مانده و نمی توانند انرژی موردنیاز خود را برای فعالیت تولید کنند. از طرف دیگر مصرف نشدن گلوکز توسط سلول ها سبب می شود گلوکز در خون باقی مانده و در نتیجه غلظتش بالا برود که به همین بالا رفتن سطح قند خون از میزان طبیعی اصطلاحاً دیابت ملیتوس می گویند. به علاوه از آن جایی که سلول ها نمی توانند گلوکز را مصرف کنند، سطح افزایش یافته ی گلوکز خون می تواند باعث آسیب به عروق خونی کوچک در کلیه ها، قلب، چشم ها و سیستم عصبی گردد. به این خاطر است که دیابت (مخصوصاً نوع کنترل نشده ی آن) می تواند در نهایت باعث عوارض جبران ناپذیر چشمی، کلیوی، عصبی و ... شود. دیابت ملیتوس دو نوع دارد. در نوع اول، لوزالمعده قادر به ترشح میزان کافی انسولین نمی باشد. در نوع دوم، انسولین از لوزالمعده ترشح می شود اما بنا به دلایلی مثل تجمع چربی در اثر چاقی به دور سلولها ،دیگر انسولین قادر به ورود به سلول نمی باشد تا قند مورد نیاز را تامین کند. 70-50 درصد گربه ها به نوع اول و 50-20 درصدشان به نوع دوم مبتلا می شوند. دیابت ملتیوس عموماً در سگ ها بهبود پیدا نمی کند اما در گربه ها با شروع درمان می تواند بهبودی موقت یا همیشگی حاصل گردد.