مطالعه اثرات تسکینی و ضداضطرابی فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی گیاه درمنه کوهی (Artemisia aucheri.L) در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

رامین شیشه گر ¹ , بهلول حبیبی اصل ² , چنگیز احمدی زاده ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، مربی گروه علوم پایه، اهر، ایران.
2 - گروه فارماکولوژی، دانشیار دانشگاه تبریز، دانشکده داروسازی، تبریز، ایران.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، مربی گروه میکروبیولوژی، اهر، ایران.

تاریخ دریافت : 1391/10/15 تاریخ پذیرش : 1392/07/23 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: موش صحرایی, دی متیل سولفوکساید, دیازپام, درمنه, فراکسیون‌ها,

چکیده مقاله :

چکیده درمنه کوهی (Artemisia aucheri)گیاهی دارویی است که دارای آثار تسکینی، ضد اضطرابی قوی و آنتی اکسیدانی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات تسکینی و ضداضطرابی سه دسته فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیر قطبی مستخرج از گیاه درمنه کوهی در مقایسه با دیازپام در مدل حیوانی موش صحرایی می باشد. بدین منظور، فراکسیون های مذکور از گیاه درمنه بر پایه قطبیت حلال عصاره گیری شد. تزریق فراکسیون‌ها و سایر داروها به گروه‌های مختلف موش های صحرایی مادۀ نژاد ویستار با شرایط سنی و وزنی برابر انجام شد. به گروه اول فراکسیون قطبی با دوز mg/kg 100، به گروه دوم فراکسیون نیمه قطبی با دوز mg/kg 100 و به گروه سوم فراکسیون غیرقطبی درمنه با دوز mg/kg 100، به گروه چهارم دیازپام با دوز mg/kg 2، به گروه پنجم دی متیل سولفوکساید (DMSO) به منظور مطالعه اثر حلالِ استفاده شده در عصاره، هم حجم داروهای دیگر به صورت تزریق داخل صفاقی (IP) تزریق شد. یک گروه نیز به عنوان شاهد، دارو دریافت نکرد.30 دقیقه بعد از تجویز داروهای مذکور، کتامین با دوز با دوز mg/kg 100 به صورت داخل صفاقی در هر شش گروه تزریق شد و سپس زمان القای بیهوشی و زمان خواب برحسب ثانیه محاسبه گردید. نتایج آماری، بیانگر افزایش معنی دار زمان خواب القاء شده با فراکسیون قطبی عصارۀ گیاه درمنه و کاهش معنی‌دار زمان القاء بیهوشی توسط کتامین، بعد از تزریق فراکسیون قطبی عصارۀ گیاهی درمنه (05/0>p) و همچنین افزایش معنی دار مدت زمان سپری شده در بازوهای باز در ماز صلیبی در گروه های تیمار با فراکسیون قطبی درمنه است (05/0>p). نتایج حاصله نشان داد که فراکسیون قطبی عصارۀ درمنه کوهی دارای اثرات تسکینی و ضد اضطرابی بهتر و معنی داری نسبت به فراکسیون های نیمه قطبی و غیرقطبی درمنه و نیز دیازپام است.

چکیده انگلیسی:

Abstract    Artemisia Aucheri is a medicinal plant which has powerful sedative and anxiolytic effects. Also there are a lot of anti-oxidant agents in its extract. The purpose of this research is studying the sedative and anxiolytic effects of polar, semi-polar and non-polar fractions, extracted from Artemisia Aucheri in comparison with diazepam in the animal model of Rat. For this purpose, polar, semi-polar and non-polar fractions were extracted from Artemisia Aucheri, based on the polarity of solvent. The injection of the obtained fractions and other medications were made to different groups of female wistar rats which the same age and weight. Group was injected with 100mg/kg of Polar fraction extract, the second group with 100mg/kg of Semi-polar extract, the third group, with 100 mg/kg of non-polar extract of Artemisia Aucheri, the fourth group with 2 mg/kg of Diazepam, the fifth group with the same volume of Dimethyl Sulfoxide (DMSO) for studying the effect of solvent. The method of injection was Intra peritoneal (IP) form. The sixth group was the control group and did not receive any medications. Thirty minutes after injections, Ketamin 100 mg/kg was injected intraperitoneally in all 6 groups. Then induction and sleeping time was measured in seconds. Statistical results showed a meaningful decrease of anesthetic induction time and increase of sleeping time of Ketamin-induced anesthesia, after IP injection of the Polar fraction of  Artemisia Aucheri (P<0.05) and  also a meaningful increase of time spent by rats in the open arms of maze after Polar-fraction injection of Artemisia Aucheri (P<0.05). The results showed that the polar fraction of Artemisia Aucheri has more sedative and anxiolytic effects than diazepam and other fractions.

منابع و مأخذ:

• پور نوایی، م. (1386). معرفی گیاهان دارویی ضدسرطانی ایران. چاپ اول، انتشارات موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور. تهران، صفحه: 20.


• رضایی، ع. و حاجی‌زاده، ا. (1377). بیهوشی دامپزشکی، (ترجمه). تألیف: اسکاردا، مویر و بدنارسکی. انتشارات نوربخش، تهران، صفحات: 24-12.


• زرگری، ع. (1371). گیاهان دارویی. چاپ ششم، جلد سوم، نشر دانشگاه تهران. تهران، صفحه 84-80 و 549-562.


• زمان، س. (1370). گیاهان دارویی با روش کشت، داشت، برداشت و شرح مصور رنگی 256 گیاه. انتشارات ققنوس، تهران، صفحات: 110-102.


• شیشه‌گر، ر.، رضایی، ع .، عیسی بیگلو، ا.، جلیل زاده، م.، احمدی زاده، چ. و فائقی، س. (1391). مطالعه اثرات تسکینی و پیش‌‎بیهوشی سه دسته فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی عصاره رازک در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی. مجله دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دوره 6، شماره 1، صفحات: 1469- 1436. 


• عصری، ی. (1385). جغرافیای گیاهی. انتشارات دانشگاه پیام نور، شماره 1234، تهران، ایران، صفحات: 229.


•  فرهودی، ر. (1390). بررسی تأثیر تنش شوری بر رشد رویشی، فعالییت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت و غلظت مالون دی آلدهید برگ ارقام کلزا. نشریه پژوهش‌های زراعی ایران، جلد 9، شماره 1، صفحات: 130-123.


• ممقانی، ک. و خلفی، ف. (1376). راهنمای جامع داروهای دامپزشکی. (ترجمه). آلن.، پرینگل.، انتشارات آزرنگ،  تهران، صفحات: 275-274، 314-313.


• میر حیدر، ح. (1375). گیاهان دارویی. جلد 8 ، دفتر نشر فرهنگی، تهران، صفحات: 100- 5.

 

 

• Al-Momani, W., Abu-Basha, E., Janakat, S., Nicholas, R.A. and Ayling, R.D. (2007). In vitro antimycoplasma activity of six Jordanian medicinal plants against three Mycoplasma species. Tropical Animal Health Production, 39: 515-519.


• Fayyaz, A., Rafeeq, A.Kh. and Shahid, R. (1992). Study of analgesic and anti-inflammatory activity from plant extract of Lactucascariola and Artemisia Absinthium. Journal of Islamic Academy of Sciences, 5: 111-114.


• Foss, J.F. (2001). A review of potential role of methylnaltrexone in opioid bowel disfunction. American Journal Surgery, 182: 195-265.


• Hosseinzadeh, H. and Nassin, M.A. (2003). Anticonvulsant sedative and muscle relaxant effects of carbenoxlone in mic. BMC pharmacol, 3:1


• Katzung, B.G. (1998). Basic and clinical Pharmacology. 8^th ed., Iran: Tehran, Sama Publication Co, pp. 34: 199-210.


• Rezaie, A., Ahmadizadeh, Ch., Jalilzadeh, M., Nazeri, M., Zakhire, S. and Rezaie, S. (2012). Study of Sedation, Pre-anesthetic, and Anti-anxiety Effects of Artemisia L. Extract Compared with Diazepam in Rats. American Journal of Scientific Research, 79: 61-67.