بررسی اثر غلظت‌های تحت کشنده سم دیازینون بر بافت‌های گناد، مغز و قلب مولدین نر ماهی سفید (Rutilus frisii kutum Kamensky, 1901)

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مجید محمد نژاد شموشکی ¹ , مهدی سلطانی ² , عیسی شریف پور ³ , محمد رضا ایمانپور ⁴ , اکبر بهارلویی ⁵ , محمد اسماعیل نعیمی ⁶

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه شیلات، تهران، ایران
2 - دانشگاه تهران، دانشکده دامپزشکی، گروه بهداشت و بیماریهای آبزیان، تهران، ایران
3 - موسسه تحقیقات شیلات ایران، گره بهداشت و بیماریها، تهران، ایران
4 - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گروه شیلات، گرگان، ایران
5 - آزمایشگاه لاندا، خیابان ولیعصر، گرگان، ایران
6 - آزمایشگاه مهر، خیابان ولیعصر، گرگان، ایران

تاریخ دریافت : 1390/05/04 تاریخ پذیرش : 1390/10/10 تاریخ انتشار : 1390/09/01

کلید واژه: قلب, دیازینون, گناد, مغز, مولد نر ماهی سفید,

چکیده مقاله :

در این تحقیق اثرات سم حشره کش دیازینون (امولسیون 60 درصد) بر برخی از بافت های مولدین نر ماهی سفید مطالعه گردید. آزمایشات به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استاندارد TRC,1984 به مدت 45 شبانه روز در اکواریوم هایی با حجم آب180 لیتر انجام و پارامترهای مؤثر فیزیکوشیمیایی آب از جمله pH ، سختی کل، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید که به ترتیب در دامنه متوسط2/8-7pH=، (Caco3) mg/l 300 TH(total hardness)=، اشباعی بیش ازppm 7DO= و(oC)2±15 T= قرار داشتند در ابتدا LC50 96h سم دیازینون بر روی ماهیان برابر 4/0 میلی گرم در لیتر تعیین گردید و سپس ماهیان به مدت 45 روز و در 3 تیمار با غلظت های MAC value ، LC1 ، LC5 و یک شاهد با 3 تکرار تحت تأثیر سم قرار گرفتند. نتایج بررسی های آسیب شناسی نشان داد سم دیازینون هیچ تاثیری در میانگین وزن و طول بدن ماهیان، میانگین وزن قلب و مغز مولدین نر ماهی سفید نمی گذارد. ولی باعث کاهش وزن گناد و شاخص گنادی (05/0>p) و ایجاد عوارضی از قبیل آتروفی، فیبروز وکاهش اسپرماتیدها در بیضه، پرخونیعروق، آتروفی و افزایش فاصله بین رشته های فیبری میوکاردیوم در قلب و کاهش نورون ها، پرخونی عروق مننژ و مغزو ادم در مغز مولدین نر ماهی سفید می گردد.

چکیده انگلیسی:

In this study the effects of toxic pesticides, Diazinon (60% emulsion) on the some tissues of (Rutilus frisii kutum, Kamensky, 1901) male brood stocks were studied. The test were studied under static water quality conditions at 15 °C ± 2 ºC in winter and spring 2009. The effective physical and chemical parameters of water were pH= 7-8.2, dh= 300 mg/L (caco3), DO= 7 ppm and T= 15 °C±2 ºC. LC50 96h pesticide Diazinon on the first 0.4 mg/L was determined and then fish were exposed by the toxin with 3 concentrations, MAC value, LC1, LC5, and a control with three replicates for 45 days. Pathology results showed toxin diazinon no effect on average weight and fish body length, the average weight of heart and brain but caueses decrease of gonad weigth and gonad index and also, cause complications of atrophy, fibrosis and necrosis in testis , vascular congestion, increased distance between the myocardium and fibrous string in heart and neuronal loss, vascular congestion and edema in the brain of kutum male brood stocks.

منابع و مأخذ:

1. اولا، ی. 1369. آلودگی  ناشی از فضولات خانگی، شهری، کشاورزی، صنعتی و طبیعی، ساختار و نقش تالاب انزلی در مقابل آنها. اسناد مرکز تحقیقاتی شیلات استان گیلان ، شماره2، صفحه: 38.


2. پژند، ذ. 1378. تعیین غلظت کشنده( LC5096h سموم حشره کش دیازینون و علف کش بوتاکلر بر روی دو گونه از ماهیان خاویاری قره برون و ازون برون. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان،صفحات: 12 - 16.


3. پوستی، ا. و صدیق مروستی،  س.  ع. 1378. اطلس بافت شناسی ماهی، انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم.


4. پیری، م. نظامی، ش. ع.، امینی رنجبر، غ. ر. و اردگ، و. 1376. مطالعات اکوتوکسیکولوژی بر رویDaphnia magna  و تعیین اثر سمومMachete,Saturn,Diazinon,Malathion  بر این ارگانیزم. مجله علمی شیلات ایران، شماره3، سال ششم، صفحات23 تا 34.


5. خانجانی، ع و پورمیرزا، م . 1380. سم شناسی ، چاپ اول ، دانشگاه بوعلی سینا ، ص 152– 153-162-164 .


6. رضوی صیاد، ب. 1374.  ماهی سفید. موسسه تحقیقات شیلات ایران. 164 ص.


7. کیابی، ب. 1378. اکوسیستمهای تالابی و رودخانه های استان گلستان، چاپ اول ، ص 69-68.


8. لالوئی، ف و طبری، م. 1382. بررسی مهاجرت ماهیان خاویاری به رودخانه های تجن و گانرود در سالهای 74-1370. مجله علمی شیلات ایران ، شماره 3 ، سال دوازدهم ،صفحات: 138-133.
   
   
   1. Finney, D. 1971. Probite analysis . Cambridge university:1-33.chem :465-489.
   
   
   2. Goodman, L. R., Hanson, D. J., Coppage, D. L., Moore, J. C and Mattchewes , E. 1979. Diazinon: chronic toxity and brain acetylcholinesterase inhibition in the Sheepshead minnow, Cyprinodon variegates. Trans. Am. Fish. Soc. 108:479-488.
   
   
   3. Hamm, J. T., Wilson, B. W and Hinton, D. E. 1998. Organophsphate-induced acetylcholine-sterase inhibition and embryonic vetinal cell necrosis in vivo in the teleost (Oryzias latipes). Neurotoxicology. 19:853-870.
   
   
   4. Holchik, j. 1995. New fata on the ecology of kutum,Rutilus frissikutum (Nordman,1840)From the caspiam Sea. Ecology of fresh water fish . 4:175-179.
   
   
   5. Iqbal, J., Mufti, S. A. 1992. Effect of diazinon on egg hatchability in a freshwater teleost, Colisa fasciata. Proc.Pak. Congress Zool. 11: 231–238.
   
   
   6. Kuliev, Z.  M. 1997. Carps and perches of the southern and middle caspian (structure of the population , eclogy , sidtribution and measures for population restocking).aathor abstract of the dissertation for the doctors degree. Baku. pp.14.
   
   
   7. Montez, W. E. J. 1983.  Effect of Organophosphate Insecticides on Aspects of Reproduction and Survival in small mammals. Ph.D. thesis. Virginia Polytech. Inst.State univ:176-177.
   
   
   8. Rahmi, A  and Kenan, Kِ. 2005. Acute toxicity of diazinon on the common carp (Cyprinus carpio) embryos and larvae. Pesticide Biochemistry and Physiology. 82 :220–225.
   
   
   9. Robert, T. R and Hutson, D. H. 1998. Metabolic pathways of Agrochemicals, part 2: Insecticides and fungicides; The Royal Scochem .cembridge. 1475.
   
   
   10. T.R.C, 1984. O. E. C. D. Guidelines for testing of chemicals. Section 2. Effects on biotic systems. PP.1–39.
   
   
   11. USEPA, 1985. Methods for measuring the acute toxicity of effluents to freshwater and marine organisms. 3rd Ed. Environmental Protection Agency, Environmental Monitoring and Support Laboratory, Cincinnati, OH. EPA-600/4-85/013.
   
   
   12. Vandergeest, H. G., Studijfzand, S. C., Kraak. M. H. S and Admiraal, W. 1997. Impact of diazinon calamity in 1996 on the aqautic macroinvertebrates in the river mesue , The Netherlands Neth . J. Aquat. Ecol. 30:327-330.