آلودگی تجربی گوسفندان به اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکم در شرایط آزمایشگاهی و تشخیص آن با کالبدگشایی و آسیب‌شناسی بافتی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

غلامرضا کریمی ¹ (بخش انگل‌شناسی، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، کرج، ایران.)

تاریخ دریافت : 1393/07/08 تاریخ پذیرش : 1393/11/18 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: گوسفند, کالبدگشایی, اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکم, سرکر, آسیب‌شناسی,

چکیده مقاله :

اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکم یکی از گونه‌های جنس اورنیتوبیلارزیا و از خانواده شیستوزوماتیده می‌باشد. آلودگی به این انگل از ترکستان(کشورهای آسیای میانه شامل ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و قزاقستان)، روسیه، چین، مغولستان، پاکستان، عراق و ترکیه گزارش شده است. آلودگی به این کرم می‌تواند یکی از عوامل مهم و مؤثر در کاهش تولیدات دام در ایران باشد. هدف از این مطالعه آلوده کردن تجربی گوسفندان و تشخیص آن با کالبدگشایی و آسیب شناسی بافتی بود که با موفقیت انجام شد. در این مطالعه 25 رأس گوسفند مورد مطالعه قرار گرفت که 10 رأس با روش تزریق زیر جلدی و 10 رأس با روش تماس پوستی به‌طور تجربی به اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکم آلوده شدند و 5 رأس گوسفند سالم به عنوان شاهد (کنترل) استفاده شدند. نتایج کالبدگشایی و آسیب‌شناسی بافتی در طی یک سال آلودگی همه گوسفندان را نشان داد به طوری که در روده‌بند آنها کرم بالغ دیده شد. میانگین تعداد سرکرهای داده شده 6425 عدد و تعداد کرم‌های جمع‌آوری شده 462 عدد بود و هیچ‌گونه ارتباطی بین تعداد سرکرهای داده شده و نیز تعداد کرم‌های جمع‌آوری شده وجود نداشت.

چکیده انگلیسی:

   Ornithobilharzia turkestanicum from genus Ornithobilharzia genus and family Schistosomatidae is an important agent of parasitological infection in sheep. This parasite has been reported from Russia, China, Turkestan (Kazakhstan, Kyrgyzstan, Turkmenistan and Uzbekistan), Pakistan, Iraq, Turkey and Iran. Parasitological infection due to this agent could be one of the important factors of decreasing the production rate of livestock in Iran. The purpose of this study, was to experimentally infect sheep with this parasite and confirm the infection by post-mortem examination and Histopathology which was done successfully. Twenty five sheep were used in the study of which 10 sheep were experimentally infected by Ornithobilharzia turkestanikum using subcutaneous injection and 10 sheep by skin contact method and the other 5 sheep were kept as control. Result of post-mortem and Histopathology during a one year period confirmed that all of sheep were infected and adult worm, were seen in their mesentery. Mean number of cercaria used for inducing the infection was 6425 and 462 adult worms were collected post-mortem. There was no significant relationship between the number of cercaria and adult worms collected. Male sheep were more infected than female. 

منابع و مأخذ:

• اسلامی، ع. (1377). کرم شناسی دامپزشکی. جلد اول (ترماتودها)، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، صفحات: 170-165.


• اسلامی، ع.، سرافرازی، م. و حسنی طباطبایی، ع . (1376). بررسی روند آلودگی با اورنیتو بیلارزیا ترکستانیکم در گوسفندان جویبار مازندران. مجله پژوهش و سازندگی، جلد 10، شماره35، صفحات:  107-106.


• حسینی، ح.، اسلامی، ع. و حداد زاده، ح. (1376). گزارش همه گیری اورنیتوبیلارزیوز در گوسفندان بابلسر. مجله دانشکده دامپزشکی تهران، دوره 52، شماره 3، صفحات: 59-53.


• کریمی، غ. (1382). بررسی اپیدمیولوژی اورنیتو بیلارزیا ترکستانیکم در حلزون و گوسفند منطقه شادگان خوزستان. پایان نامه شماره 8290303 .


• کریمی، غ.، اخویزادگان، م.ع.، درخشانفر، م. و پایکاری، ح. (1385). بررسی میزان آلودگی گوسفندان منطقه شادگان به اورنیتو بیلارزیاترکستانیکم. مجله دانشکده دامپزشکی تهران، دوره 61، شماره 4، صفحات: 329-325.


• کریمی، غ.، پایکاری، ح.، معتمدی، غ.، عبدی گودرزی، م.، ریواز، ش. و عالمیان، س.(1393). مطالعه پراکندگی اورنیتو بیلارزیاترکستانیکم (اسکریابین،1913). به روش شناورسازی در گوسفندان استان مازندران. مجله پژوهش و سازندگی، جلد 27، شماره 103، صفحات: 36-31.


• ملکی، م.، اصلانی، م.، حسین زاده، س. و سجادی، م. (1373). یافته های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک درباره اورنیتو بیلارزیوزیس شیوع یافته در گله های عشایری گوسفند و بز استان فارس. مجله پژوهش و سازندگی، دوره 7، شماره 24، صفحات: 70-66.


• منصوریان، ا. (1371). بررسی فون حلزون­های آب شیرین ایران. پایان نامه برای دریافت Ph.D از دانشکده بهداشت علوم پزشکی تهران، شماره 1475.     
  
  
  
  • Abdulssalam, M. and Sarwar, M.M. (1952). Occurrence of Ornithobilharzia turkestanicum in   Pakistan. Proceeding, 4th Pakistan Scientific Conference, pt3, pp: 143.  
  
  
  • Ale-Dawood, M. (1963). Dezful bilharziosis Pilot Project (3rd quarterly report). School of Public Health and Research Institute of Hygiene, TehranUniversity.
  
  
  • Al-Toma, Z. (2011). The liver cirrhosis caused by Ornithobilharzia turkestanicum in Basra governorate. Journal of College of Education, 1(5): 81-88. 
  
  
  • Ghadirian, E. and Hoghooghi, N. (1973). The Presence of snails veterinary importance in Isfehan, Iran. British Veterinary Journal, 129: 2i-iii.
  
  
  • Machattie, C.A. (1936). A Preliminary  note  on  the  life  history  of  Schistosoma  turkestanicum  skrjabin­ 1913. Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and
    Hygiene, 30: 115-128. 
  
  
  • Massoud, J. (1973). Studies on the schistosomes of domestic animals in Iran. I. Observation on the Ornithobilharzia turkestanicum (Skrjabin, 1913) in khoozestan.  Journal of Helminthology, 47(2): 165-180.
  
  
  • Massoud, J. (1974). The effect of variation in miracidial exposure dose on laboratory infection of Ornithobilharzia turkestanicum in Lymnaea gedrosiana. Journal of Helminthes, (48): 139-144.
  
  
  • Skerman, K.D. and Hilard, J.J. (1967). A Hand Book for Studies of Helminthic Parasites of Ruminants. The Near East Animal Health Institutes, Tehran. Hand book No2. Rome: Food and Agricultural organization of the United Nation, pp: l-3.
  
  
  • Soulsby, E.J.L. (1982). Helminthes, Arthropods and protozoa of Domesticated animals. 7th ed. Londen: Bailliere Tindall, pp: 71-82.
  
  
  • Urquhart, G.M., Armour, J., Duncan, A.M. and Jennings, F.W. (1987). Veterinary Parasitology. England: Longman Scientific and Technical, pp: 111-115.
  
  
  • Yamaguti, S. (1958). Systema Helminthum, the (Digenea) Trematodes of Vertebrates. University of Medical School OkayamaJapan, pp: 939-940.