بررسی تاثیر تعداد سلول‌های سوماتیک در بیماری ورم پستان تحت‌بالینی گاو، بر کیفیت ‏شیرخام دامداری‌های استان خوزستان

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

محمد حسینی نژاد ¹ , زهره مشاک ²

1 - دانش آموخته دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
2 - استادیار گروه بهداشت مواد غذایی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/07/11 تاریخ پذیرش : 1394/11/10 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: استان خوزستان, ورم پستان تحت‌بالینی, سلول‌های سوماتیک‌, کیفیت شیرخام, دامداری‌های سنتی و صنعتی,

چکیده مقاله :

ابتلا به ورم پستان در گاوهای شیری سبب کاهش 15 درصدی تولید شیر و تغییر در ترکیبات شیمیایی آن شده و به این ترتیب باعث وارد آمدن خسارت به صنعت تولید شیر گردیده و تهدیدی جدی برای سلامت مصرف کنندگان محسوب می شود. در این مطالعه تاثیر تعداد سلول‌های سوماتیک که متأثر از بیماری ورم پستان می باشد، بر کیفیت شیرخام در گاوهای مبتلا به ورم پستان تحت بالینی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، با مراجعه به دامداری های استان خوزستان، تعداد 240 نمونه شیر خام از گاوهای مبتلا به ورم پستان تحت بالینی از دامداری های صنعتی و سنتی این استان طی ماه های مختلف سال 93 (اوائل و اواسط هر ماه) جمع آوری شد و به ترتیب آزمایشات مربوط به شمارش سلول های سوماتیک، پروتئین، چربی و اسیدیته در مورد آنها انجام گردید. در نمونه های اخذ شده، تعداد سلول‌های سوماتیک SCC/ml105×37/1±105×20/3 و مقادیر پروتئین 06/0±12/3 درصد و چربی 14/0±23/3 درصد و اسیدیته D°62/0±50/14 محاسبه شد. ضریب همبستگی بین داده ها نشانگررابطه مستقیم بین درصد پروتئین و درصد چربی بود. همچنینرابطه معکوسی بین تعداد سلول‎های سوماتیک با درصد چربی و پروتئین نمونه‌های شیر مشاهده گردید (01/0> p ). میزان چربی و پروتئین در فصل زمستان و تعداد سلول های سوماتیک در فصول تابستان و پاییز بیشتر از بقیه فصول بود، در حالی که بیشترین میزان اسیدیته مربوط به فصول بهار و زمستان بود. مقایسه فاکتورهای نامبرده نیز در بین دو نوع دامداری صنعتی و سنتی نشان دهنده بالاتر بودن میزان پروتئین و پایین تر بودن تعداد سلول های سوماتیک در نمونه‎های شیرخام دامداری‌های صنعتی نسبت به دامداری‌های سنتی بود (05/0> p ). لذا به نظر می رسد، تعداد سلول‌های سوماتیک که عمدتاً متأثر از بیماری ورم پستان در گاو می باشد، بر اسیدیته، چربی و پروتئین شیرخام که خود تحت تأثیر فصل و نوع سیستم پرورش نیز هستند، موثر می باشد.

چکیده انگلیسی:

   Mastitis is an infectious disease that is spread in livestock and can cause cattle mortality. Generally a cow with mastitis has a 15 per cent decrease in milk production. In addition, losses from changes in some components of milk should also be considered. Any change in milk properties can be severe hazard for milk producers, dairy factories and consumers. In this study, the effect of somatic cell count on row milk quality of cows affected by subclinical mastitis was studied. For this purpose 240 milk samples were collected from dairy farms with subclinical mastitis (traditional and industrial) of Khuzestan province in 2014 and their somatic cell count, protein and lipid contact and acidity determined. The mean±SD for somatic cells, acidity, protein and fat were 3.20×105±1.37×105 SCC/ml, 14.50±0.62 D°, 3.12±0.06% and 3.23±0.14% respectively. After statistical analysis, reverse correlation were found between somatic cell count with milk fat and protein. However, direct correlation was observed between range of milk fat and protein (p>0.01). Furthermore the results indicated that the range of acidity in spring and winter, protein and fat in winter and somatic cell in summer and autumn were more than the other seasons. According to statistical analysis, protein percent of milk samples in industrial farms were higher than traditional farms although the range of somatic cells was higher for traditional milk samples ‏)p>0.05) According to the result, it seems that the somatic cell count of milk influences raw milk fat and protein content and acidity.

منابع و مأخذ:

• قراگوزلو، ف.، بلورچی، م.، حسنی طباطبائی، ع.، قاسم زاده، ن. و وجگانی، م. (1382). بررسی حساسیت و ویژگی تست کالیفرنیایی در تشخیص اورام پستان تحت بالینی در گاو شیری. پژوهش و سازندگی، جلد 16، شماره 2، صفحات: 62-59.


• کریم، گ. (1385). شیر و کیفیت آن، انتشارات دانشگاه تهران. فصول دوم و چهارم، پنجم و هشتم.


• مؤسسه ‎‎استاندارد ‎‎و ‎‎تحقیقات ‎‎صنعتی ‎‎ایران. (1374). اندازه­گیری مقدار پروتئین شیر به روش پیوند با آمیدوبلاک. چاپ اول، شماره استاندارد 3768.


• مؤسسه ‎‎استاندارد ‎‎و ‎‎تحقیقات ‎‎صنعتی ‎‎ایران. (1382). شیر ‎‎و ‎‎فرآورده‎‎های ‎‎آن‎ -‎تعیین ‎‎مقدار ‎‎اسیدیته ‎‎شیرخشک‎ (روش‎‎مرجع- ‎روش‎‎آزمون). ‎چاپ‎‎اول،‎ ‎شماره ‎‎استاندارد 2089.‏


• مؤسسه ‎‎استاندارد ‎‎و ‎‎تحقیقات ‎‎صنعتی ‎‎ایران. (1387). شیر‏‎، ‎‏‏یاخته‎‎های ‎‎پیکری،‎‏ قسمت‎‎اول، ‎روش ‎‎میکروسکوپی. روش‎‎مرجع، ‎شماره ‎‎استاندارد 5028.


• مؤسسه ‎‎استاندارد ‎‎و ‎‎تحقیقات ‎‎صنعتی ‎‎ایران. (1388). اندازه‎‎گیری‎‎چربی شیر به‎‎ روش‎‎ژربر‎ .‎تجدید ‎‎نظر دوم، چاپ‎‎ چهارم‎، ‎شماره ‎‎استاندارد 366.‏


• نجف نجفی، م. و مرتضوی، س. (1388). بررسی اثر تعداد سلول­های سوماتیک بر ترکیبات شیر استان خراسان رضوی. فصلنامه علوم و صنایع غذایی، دوره 6، صفحات: 73-63.


• نواب پور، ث. و شهبازلو، ف. (1379). آیین کار آزمایشگاه­های شرکت سهامی صنایع شیر ایران- شمارش سلول­های سوماتیک در شیر به روش میکروسکوپی، صفحات: 118-121.
  
  
  
  • Albenzio, M., Caroprese, M., Santillo, A., Marino, R., Taili, L. and Sevi, A.  (2004). Effects of somatic cell count and stage of lactation on the plasmin activity and cheese making properties of ewe milk. Journal of Dairy Science, 87: 533-542.
  
  
  • Azzara, C.D. and Dimick, P.S. (1985). Lipolytic enzyme activity of macrophages in bovine   mammary gland secretions. Journal of Dairy Science, 68: 1804-1812.
  
  
  • Barbano, D.M., Rasmussen, R.R. and Lynch, J.M. (1991). Influence of milk somatic cell count and milk age on cheese yield. Journal of Dairy Science, 74: 369-388.
  
  
  • Bianchi, L., Bolla, A., Budelli, E., Caroli, A., Casoli, C., Pauselli, M., et al. (2004). Effect  of  udder  health  status  and  lactation  phase  on  the  characteristics  of  Sardinian  ewe milk. Journal of Dairy Science, 87: 2401-2408.
  
  
  • Dehaas, Y., Barkema, H.W. and Veerkamp, R.F. (2002).  The  effect  of pathogen-specific clinical  mastitis  on  the  lactation  curve  for somatic  cell  count. Journal of Dairy Science, 5: 1314-1323.
  
  
  • Green, M.J., Bradley, A.J. and Newton, H. (2006). Seasonal variation of bulk milk somatic cell counts in UK dairy herds: Investigations of the summer rise.  Preventive Veterinary Medicine, 74(4): 293-308.
  
  
  • Koc, A. (2008). A study of somatic cell counts in the milk of Holstein-Friesian. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 32(1): 13-18.
  
  
  • Lindmark-Månsson, H., Bränning, C. and Aldén, G. (2006).Relationship  between  somatic  cell count,  individual  leukocyte  populations  and milk  components  in  bovine  udder  quarter milk. International Dairy Journal, 16: 717-727.
  
  
  • Najaf Najafi, M. and Nakhchian, H. (2003). Dairy Microbiology. Pajoohesh Toos, pp: 87- 96. 
  
  
  • Norman, H.D., Miller, R.H. and Wright, J.R. (2000). Herd and state means for somatic cell count from dairy herd improvement. Journal of Dairy Science, 12: 2782-2788.
  
  
  • Nudda, A., Feligini, M., Battacone, G., Murgia, P. and Pulina, G. (2001). Relationship between somatic cells count, whey protein and coagulation properties in sheep milk.  In: Proceedings of the A.S.P.A XIV Congress, Firenze, Italy, pp: 511-513.
  
  
  • Pasquini, L.U., Greppi, G.F., Ballou, R.D. and Bremel, R.D. (1993). Determination of plasmin and plasminogen in goat and sheep. Milk Journal of Dairy Science, 76: 108.
  
  
  • Pellegrini, O., Remeuf, F., Rivemale, M. and Barillet, F. (1997). Renneting properties of milk from individual ewes: Influence of genetic and non-genetic variables, and relationship with physic-chemical characteristics.  Journal of Dairy Research, 64: 355-366.
  
  
  • Pisoni, G., Fusi, E., Cheli, F., Rebucci, R., Moroni, P. and Baldi, A. (2004a).  Mammary gland health status and plasmin–plasminogen system in dairy goat.  In:  Book of abstracts of the Eighth International Conference on Goats, South Africa, July 4-9, 2004, pp: 90.
  
  
  • Skrzypek, R. (2002). Somatic cell count in bulk tank milk in relation to management and technological factors (in Polish, English abstract). Medycyna Weterynaryjna Journal, 58: 632-635.
  
  
  • Strzałkowska, N., Jóźwik, A., Poławska, E., Zdanowska-Sąsiadek, Z., Bagnicka, E., Pyzel, B., et al. (2014). A relationship between somatic cell count,polymorphic form of β4-defensin and susceptibility  of cow milk fat to lipolysis . Animal Science Papers and Reports, 32 (4): 307-316. 
  
  
  • Yarabbi, H., Mortazavi, A., Mehraban, M. and Sepehri, N. (2014). Effect of somatic cells on the physico-chemical and microbial properties of raw milk in different seasons. International Journal of Plant, Animal and Environmental Sciences, 4(3): 289-298.