بررسی هیستومورفومتریک جزایر لوزالمعده اردک بالغ بومی غرب ایران

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

بهزاد مبینی ¹

1 - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران

تاریخ دریافت : 1386/08/10 تاریخ پذیرش : 1387/02/30 تاریخ انتشار : 1386/12/01

کلید واژه: لوزالمعده, هیستومورفومتریک, اردک‌های غرب ایران,

چکیده مقاله :

هدف از این مطالعه، تعیین قطر و تعداد جزایر لوزالمعده در اردک می‌باشد. لوزالمعده اردک‌های نر و ماده بالغ بومی نواحی غربی ایران با میانگین سنی 26 تا 30 هفته با استفاده از رنگ‌آمیزی‌های هماتوکسیلین-ائوزین و اختصاصی، تحت میکروسکوپ نوری و میکرومتر مدرج خطی چشمی مورد مطالعه هیستومورفومتریک قرار گرفتند. قطر جزایر لوزالمعده بین 7/65 تا 2/115 میکرون به‌دست آمد به‌طوری‌که اردک‌های ماده دارای جزایر کمتر (74/2 ±87/42) و با قطر بیشتر (9/95 میکرون) ولی اردک‌های نر دارای جزایر بیشتر (21/3 ±13/57) و با قطر کمتر(5/83 میکرون) می‌باشند. کمترین تعداد جزایر با بیشترین قطر در لوب شکمی لوزالمعده اردک‌های ماده و بیشترین تعداد جزایر با کمترین قطر در لوب شکمی لوزالمعده اردک‌های نر مشاهده گردید. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که قطر و تعداد جزایر لوزالمعده اردک در قسمت‌های مختلف غده در هر دو جنس متفاوت است و بین آن‌ها حالت عکس وجود دارد. مجله علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، 1386، دوره 1، شماره 4، 238-235.

چکیده انگلیسی:

        The aim of this study is to determine the diameter and number of pancreatic islets of the duck. Histomorphometric studies were carried out on the pancreas of adult male and female domestic ducks of western Iran with an average age of 26-30 weeks using hematoxylin-eosin and special stainings, light microscope and ocular micrometer. The islet diameters were found to be between 65.7 and 115.2 microns. The ducks had fewer islets (42.87%) yet with greater diameters (95.9 microns) but in the drakes there were more islets (57.13%) with smaller diameters (83.5 microns). The least number of islets with the greatest diameter were observed in the ventral pancreatic lobe of female ducks while the most number of islets with the smallest diameter were seen in the ventral pancreatic lobe of male ducks. Overall it can be concluded that the diameter and number of pancreatic islets of the duck varies in different parts of the gland and between the sexes and there is an inverse relationship between them.

منابع و مأخذ:

1. امری، ع. (1346): بافت‌شناسی دامپزشکی، جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، صفحات: 152-149.


2. پناهی دهقان، م.ر.، رسول نژاد فریدونی، س.، زنده روح کرمانی، ر.، مدیر صانعی، م.، معافی، م.، میرسلیمی، س.م. و نیک‌نفس، ف. (1374): فیزیولوژی پرندگان، چاپ اول، انتشارات سازمان اقتصادی کوثر، صفحه: 423.


3. سعادت نوری، م. (1362): شناسایی و طبقه‌بندی اردک‌های ایران. مجله مزرعه، شماره 2، صفحات: 15-11.


4. مبینی، ب. (1385): مطالعه ماکروسکوپیک لوزالمعده در بوقلمون و مقایسه آن با اردک و غاز. طرح تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد.


5. مبینی، ب. و تجلی، م. مطالعه هیستومورفولوژیک و مورفومتریک لوزالمعده گوسفند نر نژاد مهربان. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، پذیرش شده جهت چاپ در سال1387.


6. مبینی، ب. و گیلان‌پور، ح. (1385): ارزیابی کمی غده لوزالمعده بوقلمون. مجله علوم دامپزشکی ایران، سال 3، شماره 2، صفحات: 498-493.
   
   
   1. Bloom, W. and Fawcett, D.W. (1975): A Text Book of Histology. 10^th ed., W. B. Saunders Co. Philadelphia, pp: 726-742.
   
   
   2. Bonner- Weir, S. and Orci, L. (1982): New perspectives on the microvasculature of the islets of Langerhans in the rat. Diabetes, 31: 883-339.
   
   
   3. Furuoka, H., Ito, H., Hamada, M., Suwa, T., Satoh, H. and Itakura, C. (1988): Immunocytochemical component of endocrine cells in pancreatic islets of horses. Jpn. J. Vet. Sci., 51(1): 35-43.
   
   

10. Galabova, R. and Petkov, P. (1975): Electron microscopy of the endocrine pancreas of cattle (Bos taurus L.). Acta. Anat., 92: 560-569.

11. Grube, D. and Weimann, J. (1985): Cellular organization of human pancreatic islets. Acta Endocrinol. 267 [Suppl]: 45

12. Langerhans, P. (1937): Contributions to the microscopic anatomy of the pancreas. Bull. Inst. History med., 5: 1-39.

13. Luna, L.G. (1968): Manual of Histologic Staining Methods of the Armed Forces Institute of Pathology. 3^rd ed., Mc Graw- Hill Book. New York, pp: 87, 88, 94, 106, 107.

14. Mobini, B. and Khaksar, Z. (2007): Histomorphometrical study on pancreas of goose. Indian Veterinary Journal, 84: 1335- 1336.

15. Redecker, P., Seipelt, A., Jorns, A., Bargsten, G. and Guube, D. (1992): The microanatomy of canine islets of Langerhans: implication for intraislet regulation. Anat. Embryol., 185: 131-141.

16. Tadjalli, M. and Meamary, A. (1998): Histological and histochemical studies on pancreas of camels (Camelus dromedarius). J. Camel Practice and Research, 5(1): 61-66.

17. Trimble, E.R. and Renold, A.E. (1981): Ventral and dorsal areas of rat pancreas: islet hormone content and secretion, Amer. J. Physiol., 240: E 422-E 427.

18. Weir, G.C. and Bonner-Weir, S. (1990): Islets of Langerhans: the puzzle of intraislet interactions and their relevance to diabetes. J. Clin. Invest., 85: 983-987.