اثر محافظتی نانو¬ذرات سلنیوم بر آسیب ناشي از ایسکمی-بازخونرسانی کلیه در موش صحرایی نر

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

فرزانه صادق منش ¹ ( دانش‌آموخته دکترای تخصصی گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
اکرم عیدی ² ( استاد گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
سید پژمان مرتضوی ³ ( دانشیار گروه آسیب‌شناسی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
شهربانو عریان ⁴ ( استاد دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. )

تاریخ دریافت : 1402/05/29 تاریخ پذیرش : 1402/10/30 تاریخ انتشار : 1403/02/30

کلید واژه: ایسکمی/ بازخونرسانی, کلیه, موش صحرایی, نانوذره سلنیوم. ,

چکیده مقاله :

سلنیوم عنصری مهم در تغذیه و بخش ضروری چندین پروتئین با ویژگی‌های کاتالیزوری و ساختاری می‌باشد. نانوذرات سلنیوم اثر بالاتر و سمیت کمتری نسبت به عنصر سلنیوم دارند. مطالعه حاضر با هدف نشان دادن نقش قوی نانوذرات سلنیوم در حفاظت از آسیب ناشی از ایسکمی/ بازخونرسانی (Ischemia/Reperfusion; I/R) کلیه، در مدل موش صحرایی نر انجام شده¬است. بدين منظور با بستن شریان کلیوی چپ به مدت 20 دقیقه، آسیب I/R ایجاد گردید. تعداد 54 سر موش‌ صحرایی نر نزاد ویستار به-صورت تصادفی به گروه¬هاي کنترل سالم، شاهد جراحی، 3 گروه تجربی سالم دریافت‌کننده فقط نانوذرات سلنیوم با دوزهای 25/0، 5/0 و 1 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن، کنترل I/R و 3 گروه موش‌‌های I/R دریافت‌کننده نانوذرات با دوزهای فوق، تقسیم شدند (6=n). 30 روز پس از انجام تيمارها، حیوانات آسان¬كشي شدند و سرم آن¬ها از نظر بیوشیمیایی و بافت كليه از ديدگاه هیستوپاتولوژی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نانوذرات سلنیوم در گروه¬های I/R به طور معني‌داری باعث کاهش سطوح اوره و کراتینین سرم (001/0˂p) و افزایش معنی‌دار میزان پارامترهای آنتی‌اکسیدانی کاتالاز، گلوتاتیون‌پراکسیداز و سوپراکسید‌دیسموتاز و کاهش معنی‌دار سطح مالون‌دی‌آلدئید (001/0˂p) نسبت به گروه¬ کنترل I/R و گروه‌های تجربی I/R و بهبود آسیب بافت‌ کلیه شد (001/0˂p). يافته¬هاي تحقيق حاضر نشان داد که نانوذرات سلنیوم دارای اثرات محافظت‌کنندگی در برابر آسیب ناشی از ایسکمی/ بازخونرسانی کلیوی است و این اثر محافظتی می‌تواند به‌دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن در بهبود آسیب¬های ناشی از رادیکال‌های آزاد در جريان فرآیند مذكور در کلیه باشد و از این طریق باعث کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود ساختار بافت کلیه می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Selenium is an important element in nutrition and an essential part of several proteins with catalytic and structural properties. Selenium nanoparticles have a higher effect and less toxicity than conventional selenium. The aim of this study was to demonstrate the strong role of nano-selenium in protecting against renal ischemia/reperfusion (I/R) injury in a male rat model. For this purpose, I/R injury was caused by occlusion of the left renal artery for 20 minutes. A total of 54 male Wistar rats were randomly divided into healthy and sham control groups, three healthy experimental groups receiving selenium nanoparticles at doses of 0.25, 0.5 and 1 mg/kg, I/R control group and three groups of I/R receiving selenium nanoparticles at previously mentioned doses (n=6). Thirty days after administration, the animals were euthanized for biochemical and histopathological evaluation and the data were statistically analyzed (p˂0.05). Selenium nanoparticles in I/R groups significantly decreased serum urea and creatinine levels (p˂0.001) and significantly increased the antioxidant parameters of catalase, glutathione peroxidase and superoxide dismutase and significantly decreased the level of malondialdehyde (p˂0.001) and improved renal tissue damage (p˂0.001) in comparison to other groups. This study showed that selenium nanoparticles have protective effects against damage caused by renal ischemic reperfusion, and this protective effect can be due to their antioxidant properties in improving injuries caused by free radicals in the ischemic reperfusion process, thereby reducing oxidative stress and improving renal tissue structure.