تعیین اندازه طبیعی فواصل و قطعات الکتروکاردیوگرام در گاومیش رودخانه‌ای خوزستان (Bubalus bubalis)

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی رضا قدردان مشهدی ¹ , محمدرحیم حاجی حاجی‌کلائی ² , سجده کمالی مجاوری لنگرودی ³ , علی رضاخانی ⁴ , رضا فاطمی طباطبایی ⁵

1 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
2 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
3 - استادیار گروه تغذیه و اصلاح نژاد دام، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
4 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
5 - استاد گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/09/22 تاریخ پذیرش : 1396/07/22 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: الکتروکاردیوگرافی, قطعات, فواصل, گاومیش رودخانه ای خوزستان,

چکیده مقاله :

استفاده از الکتروکاردیوگرافی یک روش تشخیصی مهم دررابطه با اختلالات قلبی می باشد. بنابراین، استاندارد نمودن آن در انواع دام و حتی نژادهای مختلف از یک گونه، ضروری خواهد بود، چرا که ویژگی های مختلف نژادی می تواند در پارامترهای الکتروکاردیوگرام تغییراتی را ایجاد کند. یکی از پارامترهای الکتروکاردیوگرام، فواصل و قطعات آن است که تعیین مقادیر طبیعی آنها می تواند به شناسایی اختلالات قلبیبه ویژه تشخیص آریتمی ها کمک کند. مطالعه حاضر با هدف تعیین اندازه طبیعی فواصل و قطعات الکتروکاردیوگرام روی 100 رأس گاومیش رودخانه ای به ظاهر سالم صورت گرفت. به این منظور گاومیش ها به دو گروه نر و ماده و بر اساس فرمول دندانی نیز به دو گروه سنی کمتر و بیشتر از 5/2 سال تقسیم شدند. پس ازاخذ سابقهو معاینه بالینی، ثبت الکتروکاردیوگرام با استفاده از اشتقاق قاعده ای–رأسی و با بهره بردن از لیدII دستگاه الکتروکاردیوگراف و با سرعت 25 میلی متر بر ثانیه و حساسیت 10 میلی ولت بر دقیقه صورت گرفت. نتایج نشان داد که میانه±دامنه بین چارکی فواصل P-R، Q-T وR-Rو قطعات PR، ST وTP بدون توجه به جنسیت و سن به ترتیب 03/0± 22/0، 04/0±36/0، 16/0±89/0، 02/12±0/0، 05/0±21/0 و 12/0±30/0 ثانیه بود. آزمون های آماری نشان دهنده وجود تفاوت معنی دار در رابطه با فاصله P-R و قطعه PR در بین دو گروه جنسی و نیز فاصله P-R، فاصله Q-T و قطعه PR در دو گروه سنی بود (05/0>p).به نظر می رسد که عواملی مانند نژاد، اقلیم و رفتارهای گاومیش می تواند روی پارامترهای طبیعی الکتروکاردیوگرام ازجمله فواصل و قطعات آن تاثیر گذار باشد.

چکیده انگلیسی:

Electrocardiography is an important diagnostic technique in conjunction to cardiac problems, therefore its standardization is necessary among various livestock and also different breeds of a species because species differences can influence ECG parameters. Determination of normal Intervals and segments of the electrocardiogram can help identify heart abnormalities especially arrhythmias. The present study was performed to determine normal duration of intervals and segments of the electrocardiogram on 100 apparently healthy river buffaloes. For this purpose the buffaloes were divided into male and female and according to dental formula to two age groups (less than 2.5 and more than 2.5 years of age). After taking the anamnesis and performing a clinical examination, the electrocardiogram was obtained based on base- apex lead system with lead II of the electrocardiograph, paper speed of 25mm/sec and sensitivity of 10 mv/min. Results showed that regardless of age and sex, the median and interquartile range of P-R, Q-T and R-R intervals and PR, ST and TP segments were 0.22±0.03, 0.36±0.04, 0.89± 0.16, 0.12± 0.02, 0.21± 0.05 and 0.30± 0.12 second respectively. Statistical tests showed that there is a significant difference in relation to the P-R interval and PR segment between the two sexes and also P-R, Q-T interval and PR segment in the two age groups (p<0.05). It seems that factors such as breed, ecology and behavior of river buffalo can affect normal electrocardiographic wave parameters.

منابع و مأخذ:

• Amory, H., Rollin, F.A., Genicot, B.C., Beduin, J.M.L. and lekeux, P.M. (1993). Comparative Study of the Body Surface Electrocardiogram in Double- Muscled and Conventional Calves. Canadian Journal of Veterinary Research, 57: 139-145.


• Deroth, I. (1980). Electrocardiographic parameters in the normal lactating Holstein cow. The Canadian Veterinary Journal, 21(10): 271-276.


• Edwards, A. and Trieb, H.H. (1993). ECG Manual for the Veterinary Technician. W.B. Saunders Company, pp: 1-186.


• Ghita, M., Cotor, G. and Nraslasu, C. (2008). The value of some ECG component in dairy cows, using dubois leads. Bulletin of University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine Cluj-Napoca, 65(1): 474.”Abst”


• Jayasekera, S., Ariyaratne, H.B.S. and Abeygunawardane, I. (1992). Electrocardiogram studies in Sri Lankan water buffaloes. Sri Lankan Veterinary Journal, 39: 1-6.


• Lacuata, A.Q. and libo, R.N. (1983). Electrocardiographic patterns of Philippine swamp buffalo. Philippine Journal of Veterinary Medicine, 22(2): 76-99.


• Ramakrishna, O., Nigam, J.M. and Krishnamurty, D. (1980). Electrocardiogram studies in experimentally induced traumatic pericarditis in bovines. Indian Veterinary Journal, 57: 411-415.


• Radostits, O.M., Gay, C.C, Hinchcliff, K.W. and Constable, P.D. (2007). Disease of the cardiovascular system, Veterinary Medicine. 10^th ed., USA: Sanders, Elsevier, pp: 339-438.


• Reef, V.B. and MC Guirk, S.M. (2009). Disease of the cardiovascular system. In: Large Animal Internal Medicine. Bradford, S. editor. Vol 1, 4^th ed., UK: Mosby Elsevier, ST. Louis, Missouri, pp: 453-488.


• Rezakhani, A. and Shahbazi, B. (1996). Normal electrocardiogram parameters in buffalo,      Scientific and educational quarterly of Jihad Sazandegi, 32(3): 126-128. [In Persian]


• Rezakhani, A., Papahn, A.A. and Shekarfroush, S.H. (2004). Analysis of base-apex lead electrocardiograms of normal dairy cows. Veterinarski Archiv, 74(5): 351-358.


• Suresh, K., Sundar, S.N. and Rajesh, K. (2009). Electrocardiographic observations in buffaloes (base apex lead system). Buffalo Bulletin, 28(3): 107-109.


• Upadhyay, R.C. and Sud, S.C. (1982). Electrocardiogram of buffaloes. Indian Journal of Dairy Science, 35(1): 8-12.