بررسی فراوانی و عوامل خطر ازدیاد حساسیت به نیش حشرات در اسبان استان لرستان

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

شهریار مهرابی ¹ , علیرضا قدردان مشهدی ^{2 *} , محمد رحیم حاجی حاجیکلایی ³ , مهدی پورمهدی ⁴ , محمد راضی جلالی ⁵

1 - دانش¬آموخته دکترای تخصصی بیماری‌های داخلی دام‌های بزرگ، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
2 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
3 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
4 - استاد گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
5 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/02/16 تاریخ پذیرش : 1403/07/09 تاریخ انتشار : 1403/11/30

کلید واژه: ازدیاد حساسیت به نیش حشرات, اسب, استان لرستان.,

چکیده مقاله :

ازدیاد حساسیت به نیش حشرات یک بیماری پوستی آلرژیک راجعه و مزمن اسب می‌باشد. در تحقیق حاضر فراوانی این اختلال و همچنین نقش برخی از عوامل خطر موثر در بروز آن در سطح اسبان شهرهای استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، در هر بار مراجعه به مراکز پرورش اسب (در بازه‌ زمانی شهریور 1401 تا فروردین 1402)، تقریباٌ تمامی اسب­های موجود، از نظر حضور یا عدم حضور ضایعات پوستی معاینه شده و نتایج حاصله همراه با اطلاعات فردی مربوط به هر اسب و شرایط محیطی و مدیریتی محل ثبت می­شد. داده‌های به‌دست­آمده با استفاده از آزمون­های آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین 383 رأس اسب بررسی شده، 74 رأس (3/19 درصد) درگیر این بیماری بودند. همچنین ارزیابی‌های آماری مشخص کرد که از بین فاکتورهای میزبانی (شامل سن، جنسیت، نژاد و رنگ) ارتباط بین نژاد و فراوانی بیماری، از نظر آماری معنی­دار می­باشد (001/0≥p)­.  از میان فاکتورهای محیطی و مدیریتی، محل نمونه­گیری (شهر) (001/0≥p) و اندازه گله (01/0≥p)، دارای ارتباط آماری معنی‌دار با میزان ابتلا به بیماری بود. اما ارتباط بین فواصل جمع­آوری مدفوع و انجام یا عدم انجام مبارزه با حشرات، با میزان فراوانی بیماری، معنی­دار نبود (05/0<p). یافته­های مطالعه حاضر مشخص کرد، اگرچه میزان ابتلا به این اختلال در اسبان استان لرستان در مقایسه با دیگر مطالعات صورت گرفته در ایران از رقم کمتری برخوردار است اما ضایعات ناشی از بیماری مذکور، تعداد قابل توجهی از اسبان استان لرستان را نیز درگیر ساخته­است.

چکیده انگلیسی:

Insect bite hypersensitivity (IBH) is a recurring and chronic allergic skin disease of horses. In the current research, the frequency of this disorder and also the role of some effective risk factors in its occurrence were investigated in horses of Lorestan province. For this purpose, during every visit to the horse breeding centers (between September 1401 and April 1402), almost all the available horses were examined for the presence or absence of skin lesions and the results were recorded along with individual information related to each horse and the environmental and management conditions of the place. The results showed that among the 383 examined horses, 74 (19.3%) were affected by this disease. Also, statistical analysis revealed that among host factors (including age, gender, breed, and color), the relationship between breed and the frequency of the disease was statistically significant (p≤0.001). Among the environmental and management factors, the location of sampling (city) (p≤0.001) and herd size (p≤0.01) indicated a significant correlation with the frequency of the disease. However, the relationship between the intervals of feces collection and the implementation or non-implementation of insect control with the frequency of the disease was not significant (p>0/05). The findings of the present study indicated that although the incidence of this disorder in horses in Lorestan province is lower compared to other studies conducted in Iran, the lesions caused by the mentioned disease have affected a significant number of horses in Lorestan province.