بررسی تأثیر وقف بر توسعه اقتصادی شهر اهواز؛ مطالعه موردی: منطقه یک

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مسعود صفایی پور ¹ , زهرا سیاحی ² , محمد امین زرگر شوشتری ³ , نادیا داری پور ⁴

1 -
2 -
3 -
4 -

تاریخ دریافت : 1393/03/09 تاریخ پذیرش : 1393/03/09 تاریخ انتشار : 1393/02/01

کلید واژه: توسعه اقتصادی, وقف, رقبه, شهر اهواز,

چکیده مقاله :

وقف همواره ابزاری برای حل و فصل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، از جمله مبارزه با فقر، گسترش رفاه و امثال آن محسوب می‌شده است. تمدن اسلامی مدیون موقوفات عامه در طول تاریخ اسلام است. نهاد وقف می‌تواند با سرمایه گذاری در امور عام المنفعه مرتبط با هدف‌های امنیت، معنویت، رشد اقتصادی و عدالت که اهمیت ویژه ای در اقتصاد اسلامی دارند به انباشت سرمایه فیزیکی و انسانی و در نتیجه به رفاه عمومی کشورهای اسلامی کمک کند. نهاد وقف عامل بسیار مهمی در جلوگیری از تجمع و تمرکز ثروت در جامعه محسوب می‌شود. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی تأثیر وقف بر توسعه اقتصادی منطقه 1 شهر اهواز  است. با برآورد 320 نفر با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه تعیین، سپس افراد مورد پرسش گری قرار گرفته اند. پس از برداشت‌های میدانی نقشه‌ها با استفاده ازنرم افزارARC GIS ترسیم شده اند. با در نظر گرفتن افزایش چشمگیر درآمدی وقف در سال 1392 به 5480 میلیون ریال نسبت به سال 1390 به مبلغ 1750 میلیون ریال می‌توان به نقش مهم عامل وقف در توسعه اقتصادی شهر اهواز پی برد. در این پژوهش با استفاده از نرم افزار Spss با روش t یک نمونه ای به تجزیه و تحلیل متغیرها پرداخته شده است. با تعیین شاخص‌های اشتغال، عدالت اجتماعی، امنیت، خدمات دولت، جریان پول و کالا، و تشکیل سرمایه و بررسی تأثیر این شاخص‌ها بر نهاد وقف، نشان داده شد که تأثیر وقف در اولویت اول منطقه 1 شهر اهواز بر تشکیل سرمایه و تأمین اجتماعی و در اولویت آخر بر جریان کالا و پول و شاخص امنیت اقتصادی  است. نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل یافته‌ها، حاکی از این است که عامل وقف بر توسعه اقتصادی منطقه، که برابر 43/2 با سطح معناداری 001/0 و مقایسه ی آن با مقدار خطای مجاز 05/0 اثر زیادی دارد.  

چکیده انگلیسی:

      Endowment is always considered as means of solving economic and social problems such as campaignagainst poverty, extent welfare and so on. Endowment organization is consideredas important factor tostop accumulation and gathering of wealth in society. The purpose of this study is to evaluateendowment effect on economic development of area one of Ahvaz.Using KOKRAN formula and volume of determination sample, 320 persons have been selected and thenasked. The graphs were drawn by GIS and ARC software Determination of the indicators is occupation, Social Justice, Government services and capital. Endowmentincome increased to 5480millionrials in 2013 in comparison to 2011 which was 1750 million rials and this result shows the important roleof endowment in economic development of Ahvaz. In this study (t) method used in SPSS software whichanalyzed variants. The results of analysis showed that endowment has more affected on economicdevelopment which equals 2/43 significant level of 0/001 and in comparison with trope error degree of0/05.