پایش و ارزشگذاری اراضی شهری به منظور ایجاد پارک‌ها و فضاهای سبز در شهر یاسوج

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

محمدرضا رضایی ¹ , علی شکور ² , علی شمس‌الدینی ³ , غلامرضا باقری ⁴ , فرزاد یدیساری ⁵

1 - نویسنده
2 - نویسنده
3 - نویسنده
4 - نویسنده
5 - نویسنده

تاریخ دریافت : 1394/10/13 تاریخ پذیرش : 1394/10/13 تاریخ انتشار : 1390/10/01

کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, مکان‌یابی, فضای سبز, یاسوج,

چکیده مقاله :

فضای سبز شهری، از جمله کاربری‌هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد. شهر یاسوج، علیرغم این که از توزیع مناسب فضای سبز برخوردار است، اما اکثر این فضاها به باغ‌های خصوصی اختصاص داشته و سهم عموم مردم جامعه از پارک‌ها و بوستان‌های محله ای بسیار کم است. در این شهر، برخی از نواحی و محله‌ها هیچ گونه فضای سبزی ندارند، در صورتی که برخی دیگر از مناطق از فضای سبز بیشتری برخوردارند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است و برای گردآوری داده‌ها از طرح جامع شهر یاسوج و همچنین نقشه کاربری اراضی استفاده شده است. این پژوهش با ارائه الگوی مناسب، به دنبال توزیع بهینه پارک‌ها و فضای سبز در هر یک از مناطق است. برای جبران کمبود ذکر شده در زمینه محیط زیستی، به ویژه نیازهای تفریحی ساکنان شهر، باید ارزش زمین‌های منطقه برای ایجاد فضای سبز، مورد ارزشیابی قرار گیرد. برای این منظور، ابتدا به ارزیابی فضای سبز در وضع موجود شهر یاسوج پرداخته شد و پس از شناخت کمبودها، از مدل وزن دهی نسبی برای مکان یابی و احداث پارک‌ها و فضای سبز استفاده شد. به منظور تعیین مکان‌های مناسب، ابتدا داده‌های مکانی گردآوری شده و سپس پایگاه اطلاعاتی GIS تشکیل شد. برای الگوسازی به هر کدام از لایه‌های اطلاعاتی بر اساس میزان اهمیت آنها در مکان‌یابی فضای سبز، وزن مناسبی اختصاص داده شد. نتایج حاصل از تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، زمین‌های منطقه را برای انتخاب مکان‌های مناسب برای فضای سبز اولویت‌بندی کرد، سپس این زمین‌ها را با نقشه کاربری ارضی مقایسه کرده و مشخص شد زمین‌های فاقد کاربری، که بیشتر مالکیت دولتی دارند و زمین‌هایی که در مجاورت مسیل‌ها واقع شده‌اند، مکان‌های مناسب برای ایجاد پارک‌ها و بوستان‌های درون شهری هستند