تحلیل راهبردی توسعه گردشگری رود دره های منطقه یاسوج

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

سید یعقوب یزدان شناس ¹ , محمدرضا رضایی ² , احمد استقلال ³ , محمد حسین سرایی ⁴ , سید علی الحسینی المدرسی ⁵

1 - پژوهشگر دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
2 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
3 - استادیار گروه شهرسازی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
4 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
5 - دانشیار گروه سنجش‌ازدور و جی آی اس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/07/16 تاریخ پذیرش : 1399/11/26 تاریخ انتشار : 1401/11/01

کلید واژه: طبیعت گردی, یاسوج, الگوی گردشگری, رود دره,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف «تحلیل راهبردی توسعه گردشگری رود دره های یاسوج» مورد تحقیق قرار گرفته است. در این راستا؛ منطقه یاسوج به عنوان گنجینه طبیعت گردی و وجود مناطق بکر طبیعی و جاذبه های دیدنی و بویژه وجود رود های بشار، خرسان، زهره، مارون، نازمکان و حتی آبشار بزرگ یاسوج، ظرفیت طبیعت گردی با تاکید بر گردشگری رود دره ها را دارد. این که؛ ابعاد کالبدی- فضایی، اقتصادی- مالی، اجتماعی- فرهنگی و مدیریتی- قانونی توسعه طبیعت گردی رود دره های یاسوج از چه نقاط قوت و ضعفی برخورداراند و فرصت ها و تهدیدهای پیش رو کدام اند؟ مهم ترین نکات و پرسش های است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. روش این تحقیق، ترکیبی از رویکردهای کیفی و کمی است. داده های تحقیق با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و پیمایش میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی یاسوج و ساکنین منطق یاسوج است.در بخش کیفی 12 نفر از ساکنین و 10 نفر از کارشناسان مصاحبه به عمل آمده است و در بخش پیمایشی به تعداد 139 نفر از کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی حجم نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده است. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کیفی و استفاده از روش سوات(SWOT) است. نتایج تحلیل داخلی(IFE)و خارجی(EFE) توسعه گردشگری رود دره های یاسوج نشان می دهد که تعداد 21شاخص قوت و 27 شاخص ضعف شناسایی و احصاء شده است. همچنین؛ برای توسعه گردشگری رود دره های یاسوج 11 فرصت و 17 تهدید شناسایی شده است. به طور کلی؛ مجموعه نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای ابعاد چهار گانه توسعه مطلوب گردشگری رود دره های منطقه یاسوج به ترتیب32/2 و21/2 می باشد که با ترسیم آن در نمودار سوات(SWOT) مشخص می شود راهبردهای توسعه مطلوب گردشگری رود دره های یاسوج در بخش راهبردهای تدافعی قرار می گیرد که البته این نوع راهبردها مبتنی بر ترکیب نقاط ضعف و تهدیدهاست.

چکیده انگلیسی:

This research has been conducted with the aim of "strategic analysis of tourism development of Yasuj river valleys". In this regard; Yasuj region, as a treasure trove of nature tourism and the existence of pristine natural areas and spectacular attractions, especially the rivers Bashar, Khersan, Zohreh, Maroon, Nazmakan and even the great waterfall of Yasuj, has the capacity of nature tourism with emphasis on river valley tourism.
That; What are the strengths and weaknesses of the physical-spatial, economic-financial, social-cultural and managerial-legal dimensions of the development of the Yasuj River Nature Tour, and what are the opportunities and threats ahead? The most important points and questions that have been addressed in this research.
The method of this research is a combination of qualitative and quantitative approaches. The research data were collected using library studies, interviews and field surveys. The statistical population of the study is the experts of public and public institutions of Yasuj and residents of Yasuj logic. Target selected. Data analysis is the analysis of qualitative content and the use of the SWOT method.
The results of Internal Analysis (IFE) and External (EFE) Development of Yasuj Valley River Tourism Development show that 21 strength indicators and 27 weakness indicators have been identified and calculated. also; 11 opportunities and 17 threats have been identified for the development of tourism in Yasuj Valley. Generally; The set of strengths, weaknesses, opportunities and threats of the four dimensions of optimal development of river valleys in Yasuj region is 2/32 and 2/21, respectively, which is determined by drawing it in the SWOT chart. Yasuj falls into the category of defensive strategies, which, of course, are based on a combination of weaknesses and threats.

منابع و مأخذ:

1. Cheng, T. -M., Wu, H. C. And L. M. Huang, (2013): The influence of place attachment on the relationship between destination attractiveness and environmentally responsible behavior for island tourism in Penghu, Taiwan. Journal of Sustainable Tourism, 21(8), 1166-1187.


2. Chiu, Y. T. H., Lee, W. I. and H. T, (2014): Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedents and implications. Tourism Management, 40, 321-329.


3. Croes, R., Ridderstaat, J., Bąk, M., and P. Zientara, (2020): Tourism specialization, economic growth, human development and transition economies: The case of Poland.


4. Font, X., English, R., Gkritzali, A., and W. Tian, (2021): Value co-creation in sustainable tourism: A service-dominant logic approach. Tourism Management, Vol. 82. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104200.


5. Grilli, G., and E. Tyllianakis, (2021): Prospective tourist preferences for sustainable tourism development in Small Island Developing States. Tourism Management, Vol. 82.https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104178.


6. Juvan, E. and Dolnicar, (2016): Measuring environmentally sustainable tourist behaviour. Annals of Tourism Research, 59, 30-44.


7. Lee, T. H, (2013): Environmentally responsible behavior of nature-based tourists: Related concepts, measurement, and research. Journal of Tourism & Hospitality, 2 (2), 1-2.


8. M, (2010): Factors influencing the willingness to behave environmentally friendly at home and holiday setting. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 10 (4), 430-447.


9. Mohammadpour, Mohammad and Abdari, Fatemeh (2015). "Study of Entrepreneurship Opportunities in the Field of Ecotourism (Nature Tourism) in Mazandaran Province", Conference of Entrepreneur University; Knowledge-based industry. University of Mazandaran, Babolsar.


10. Motaharian, M. (2017). "Urban design framework of the coastal edge of the urban river in Yasuj with a creative tourism approach". Master Thesis in Urban Design, Farabi International University of Arts, Faculty of Architecture and Urban Planning.


11. D, (1995): Topics in Applied Geography. TouristDevelopment. London: Longman.


12. Phenol, D.I. (2001). An Introduction to Nature Tourism. Translated by Jafra ouladi Ghadiklaei, Babolsar, Mazandaran University.


13. Ramkissoon, H., Smith, L. D. G. and Weiler, (2013b): Testing the dimensionality of place attachment and its relationships with place satisfaction and pro-environmental behaviours: A structural equation modeling approach. Tourism Management, 36, 552-566.


14. Shah hosseini, Hasis (2013). "Recognition of motivations and factors affecting the level of satisfaction of nature lovers from traveling to Qeshm", Quarterly Journal of Tourism Management Studies. 8(24), 145-182.


15. Thomas, R., Pigozzi, B., and R. Sambrook, (2005): Tourist Carrying Capacity Measures: Crowding Syndrome in the Caribean. The Professional Geographer, Vol.57, No.1:13-


16. Underdeck, K. L, (2009): Tourists’ perceptions of environmentally responsible innovations at tourism businesses. Journal of Sustainable Tourism, 17 (4), 489-499.


17. Vieira, A. L, (2011): Interactive LISREL in practice: Getting started with a SIMPLIS approach. Berlin, Springer.


18. (2021). http://www.world tourism.org/newsroom/Release/2005/July,20115b.


19. Yaqubzadeh, R. (1392). Tourism typology: providing a framework for classifying types of tourism, published by sociologists.

Yuan, J., Dai, L. and Q. Wanf, (2008): State-led ecotourism development and nature conservation (a case study of the Changbai Mountain Biosphere Reserve, China). Ecology and Society, Vol. 13, Issue 2. URL: http://www.ecologyandsociety.org/vol13/iss2/art55/